Göre edat mı, bağlaç mı?

Türkçede kelimelerin anlamı ve görevi, cümlenin yapısını anlamak için kritik öneme sahiptir. "Göre" kelimesi de bu önemli yapı taşlarından biridir ve sıklıkla karşımıza çıkar. Peki, "göre" edat mı yoksa bağlaç mı? Bu sorunun cevabı, cümlenin anlamına ve "göre" kelimesinin kullanım şekline bağlıdır.

"Göre" Kelimesinin Edat Olarak Kullanımı

Çoğu zaman "göre" kelimesi bir edat olarak kullanılır. Edatlar, tek başlarına anlam ifade etmeyen ancak cümledeki diğer kelimelerle birlikte anlam kazanan kelime türleridir. "Göre" edatı, genellikle bir şeye kıyasla, bir şeye bakarak veya bir şeye uygun olarak anlamlarını taşır.

Örneğin:

• "Hava durumuna göre yarın pikniğe gidebiliriz." (Burada "göre" hava durumuna bakarak, hava durumunu kıstas alarak anlamında kullanılmıştır.)
• "Bana göre bu film çok sıkıcıydı." (Burada "göre" benim fikrime, benim görüşüme göre anlamında kullanılmıştır.)
• "Yasalara göre bu davranış suçtur." (Burada "göre" yasalara uygun olarak, yasaların belirttiği şekilde anlamında kullanılmıştır.)

Bu örneklerde görüldüğü gibi, "göre" kelimesi bir kıyaslama veya uygunluk belirtmek için kullanıldığında edat görevini üstlenir.

"Göre" Kelimesinin Bağlaç Olarak Kullanımı

Nadiren de olsa, "göre" kelimesi bağlaç olarak da kullanılabilir. Bağlaçlar, eş görevli kelimeleri, kelime gruplarını veya cümleleri birbirine bağlayan kelimelerdir. "Göre" kelimesinin bağlaç olarak kullanıldığı durumlarda, genellikle "...-dığına göre" şeklinde bir ifadeyle karşılaşırız. Bu kullanım, bir yargının nedenini veya dayanağını belirtir.

Örneğin: "Sınav sonuçları açıklandığına göre artık rahatlayabiliriz." Bu cümlede "göre" kelimesi, sınav sonuçlarının açıklanmasının rahatlama eyleminin nedeni olduğunu belirtir. "Sınav sonuçları açıklandı" ve "artık rahatlayabiliriz" cümlelerini birbirine bağlar ve bir neden-sonuç ilişkisi kurar.

Ancak "göre" kelimesinin bağlaç olarak kullanımı, edat olarak kullanımına kıyasla çok daha az yaygındır ve çoğu zaman daha farklı bağlaçlarla ifade etmek daha doğru olabilir.

Özetle, "göre" kelimesi genellikle bir edattır ve kıyaslama, uygunluk veya bir şeye bakarak anlamlarını taşır. Bağlaç olarak kullanımı ise daha nadirdir ve genellikle bir neden-sonuç ilişkisi kurar. Cümlenin anlamını ve "göre" kelimesinin kullanım şeklini dikkatlice inceleyerek, kelimenin edat mı yoksa bağlaç mı olduğunu kolayca anlayabilirsiniz.