Dismenore neden olur?
İçindekiler
Dismenore, birçok kadının hayatının bir döneminde karşılaştığı, adet döneminde yaşanan şiddetli ağrılar olarak tanımlanır. Bu ağrılar, günlük aktiviteleri olumsuz etkileyebilir ve yaşam kalitesini düşürebilir. Peki, dismenore neden olur ve bu ağrıların altında yatan sebepler nelerdir?
Primer Dismenore: Birincil Nedenler
Primer dismenore, genellikle adet görmeye başlanılan ilk yıllarda ortaya çıkar ve altta yatan herhangi bir pelvik rahatsızlıkla ilişkili değildir. Bu tür dismenorenin temel nedeni, rahim kasılmalarına neden olan prostaglandin hormonunun aşırı salgılanmasıdır. Prostaglandinler, rahmin kasılmasına ve kan damarlarının daralmasına yol açarak ağrıya neden olur. Bu durum, genellikle ergenlik dönemindeki genç kızlarda daha sık görülür.
Primer dismenorede ağrı genellikle adet kanaması başlamadan önce başlar veya kanamanın ilk günlerinde en şiddetli seviyeye ulaşır. Ağrı, genellikle karın bölgesinde hissedilir, ancak sırta ve bacaklara da yayılabilir. Bulantı, kusma, baş ağrısı ve yorgunluk gibi ek belirtiler de görülebilir.
Sekonder Dismenore: Altta Yatan Faktörler
Sekonder dismenore, altta yatan bir pelvik rahatsızlığın neden olduğu ağrılı adet dönemleridir. Bu rahatsızlıklar şunları içerebilir:
- Endometriozis: Rahim iç tabakasının (endometrium) rahim dışında büyümesi durumudur.
- Miyomlar: Rahimde oluşan iyi huylu tümörlerdir.
- Adenomyozis: Rahim iç tabakasının rahim kas tabakasına doğru büyümesidir.
- Pelvik İnflamatuar Hastalık (PID): Üreme organlarının enfeksiyonudur.
- Servikal Stenoz: Rahim ağzının daralmasıdır.
Sekonder dismenorede ağrı, primer dismenoreye göre daha uzun sürebilir ve adet dönemi dışında da devam edebilir. Ayrıca, ağrı genellikle daha şiddetli ve tedaviye daha dirençli olabilir. Altta yatan nedenin belirlenmesi ve tedavi edilmesi, ağrının kontrol altına alınmasında önemlidir.
Dismenore Risk Faktörleri
Bazı faktörler, dismenore riskini artırabilir. Bunlar arasında:
- Erken yaşta adet görmeye başlama
- Uzun ve/veya ağır adet kanamaları
- Sigara içmek
- Ailede dismenore öyküsü bulunması
Bu risk faktörlerine sahip olan kadınların, dismenore belirtileri yaşamaları durumunda bir uzmana danışmaları önemlidir.
Dismenore, kadınların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen bir durumdur. Primer dismenore genellikle hormonlarla ilişkiliyken, sekonder dismenore altta yatan pelvik rahatsızlıklarla bağlantılıdır. Ağrılı adet dönemleri yaşıyorsanız, bir doktora başvurarak doğru teşhis ve tedavi yöntemlerini öğrenmeniz, daha konforlu bir yaşam sürmenize yardımcı olabilir. Unutmayın, ağrılarınızı hafife almayın ve sağlığınızı ön planda tutun.