Kıdem tazminatı hesaplaması nasıl yapılır?

14.03.2025 0 görüntülenme

Kıdem tazminatı, iş hayatında uzun yıllar emek veren çalışanların işten ayrılırken hak ettikleri önemli bir ödemedir. Bu ödeme, çalışanın iş yerindeki hizmet süresine ve son brüt ücretine göre hesaplanır. Peki, kıdem tazminatı hesaplaması nasıl yapılır? Bu yazımızda, adım adım bu süreci inceleyeceğiz ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini açıklayacağız.

Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları

Her çalışanın işten ayrıldığında kıdem tazminatı alma hakkı bulunmamaktadır. Bu hakka sahip olabilmek için belirli şartların sağlanması gerekmektedir. En temel şart, aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olmaktır. Bunun yanı sıra, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir sebep olmaksızın feshedilmesi, çalışanın emeklilik, askerlik, evlilik (kadın çalışanlar için) gibi nedenlerle işten ayrılması veya işçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi durumlarında da kıdem tazminatı hakkı doğar.

Önemli bir nokta da şudur: İstifa eden bir çalışan genellikle kıdem tazminatı alamaz. Ancak, işverenin iş sözleşmesini haklı bir sebep olmaksızın feshetmesi veya çalışanın haklı bir nedenle (örneğin, mobbing, ücretin ödenmemesi gibi) iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, istifa etse dahi kıdem tazminatı alma hakkı doğabilir.

Kıdem Tazminatı Hesaplama Adımları

Kıdem tazminatı hesaplaması oldukça basittir ancak dikkat edilmesi gereken bazı detaylar bulunmaktadır. İşte adım adım hesaplama süreci:

  1. Hizmet Süresinin Belirlenmesi: Öncelikle, aynı işverene bağlı olarak çalıştığınız toplam süreyi belirleyin. Bu süre, yıl olarak ifade edilir. Küsurlu aylar da dikkate alınır ve yıla çevrilir.
  2. Son Brüt Ücretin Tespiti: İşten ayrıldığınız tarihteki son brüt ücretinizi (vergiler ve kesintiler öncesi) belirleyin. Bu ücrete, düzenli olarak aldığınız yemek, yol, yakacak yardımı gibi ödemeler de dahildir.
  3. Tavan Ücretin Dikkate Alınması: Her yıl belirlenen bir kıdem tazminatı tavanı bulunmaktadır. Hesaplanan brüt ücretiniz bu tavanı aşıyorsa, tavan ücret üzerinden hesaplama yapılır.
  4. Hesaplama Formülü: Hizmet süreniz (yıl) x Son brüt ücretiniz (veya tavan ücret, hangisi düşükse). Bu formül, alacağınız toplam kıdem tazminatı miktarını verir.

Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması

Diyelim ki, bir çalışan 5 yıl boyunca aynı iş yerinde çalışmış ve işten ayrıldığı tarihteki son brüt ücreti 15.000 TL olsun. O yılki kıdem tazminatı tavanının 13.000 TL olduğunu varsayalım. Bu durumda hesaplama şu şekilde yapılır:

5 yıl (hizmet süresi) x 13.000 TL (tavan ücret) = 65.000 TL. Bu çalışan, 65.000 TL kıdem tazminatı almaya hak kazanır.

Unutulmaması Gerekenler

Kıdem tazminatı hesaplaması yaparken, ihbar öneli, yıllık izin ücreti gibi diğer haklarınızı da göz önünde bulundurmayı unutmayın. Ayrıca, kıdem tazminatı ödemesi yapılırken gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmaktadır. En doğru ve güncel bilgiyi almak için bir uzmana danışmanız her zaman en iyi seçenektir.