Bilgisayar nasıl yazılır TDK?
Bilgisayar Kelimesinin Doğru Yazılışı ve Kökeni
Bilgisayar kelimesinin TDK'ya göre doğru yazılışı "bilgisayar" şeklindedir. Bu kelime, Türkçeye İngilizce "computer" kelimesinden uyarlanmış ve anlamı korunmuştur. Temelinde, "bilgi" ve "-sayar" (saymak eylemini gerçekleştiren) eklerinin birleşimiyle oluşmuştur. Bu, teknolojinin temelini oluşturan cihazın işlevini de doğrudan yansıtan bir adlandırmadır.
Türkçede Bilgisayar Kelimesinin Yaygınlaşması ve Kullanımı
Deneyimlerime göre, bilgisayar kelimesinin Türkçedeki kullanımının yaygınlaşması 1980'li yıllara dayanmaktadır. O dönemde kişisel bilgisayarların (PC) hayatımıza girmeye başlamasıyla birlikte bu terim de günlük dilde yerini sağlamlaştırmıştır. İlk zamanlarda "kompüter" şeklinde kullanımları da görülse de, TDK'nın belirlediği ve Türk Dil Kurumu'nun güncel sözlüklerinde de teyit edilen doğru yazım "bilgisayar"dır. Bu durum, dilimizin yabancı kelimelere karşı gösterdiği adaptasyon yeteneğinin de bir göstergesidir.
TDK Kriterleri ve Kelime Oluşturma Süreci
TDK, kelime oluştururken genellikle mevcut Türkçe köklerden yararlanır veya yabancı kökenli kelimeleri Türkçenin ses ve yapı kurallarına uygun hale getirir. "Bilgisayar" kelimesi de bu sürecin bir ürünüdür. "Bilmek" fiilinden türeyen "bilgi" ve sayma işlevini belirten "-sayar" eki, bilgisayarın temel işlevini (bilgiyi işlemek ve hesaplama yapmak) mükemmel bir şekilde ifade eder. Bu tür kelime türetme yöntemleri, dilimizin zenginliğini ve dinamizmini gösterir. Örneğin, "hesaplayıcı" gibi başka karşılıklar da düşünülebilir ancak "bilgisayar" kelimesinin kabul görmüşlüğü ve kullanım kolaylığı onu öne çıkarmıştır.
Pratik İpuçları: Bilgisayar Kelimesini Kullanırken Nelere Dikkat Etmeli?
Bilgisayar kelimesini yazarken veya konuşurken dikkat etmen gereken bazı noktalar var:
- Yazım: Her zaman "bilgisayar" şeklinde küçük harfle başla, özel bir durum olmadıkça. Cümle başı ise "Bilgisayar" şeklinde büyük harfle yazılır.
- Bitişik mi, Ayrı mı?: "Bilgisayar kullanmak" gibi fiillerle kullanıldığında ayrı yazılır. Ancak "bilgisayar ağı" gibi tamlamalarda da ayrı yazımı doğrudur.
- Eş Anlamlılar ve Kullanım Alanları: Günlük dilde "kompüter" gibi farklı kullanımlar duysan da, resmi ve akademik metinlerde "bilgisayar" kelimesini kullanmaya özen göster. Bu, hem daha doğru hem de daha anlaşılır bir dil kullanmanı sağlar. Deneyimlerime göre, teknoloji yazıları veya eğitim materyallerinde bu standartlara uyum sağlamak önemlidir.