Patoloji bölümü hangi hastalıklara bakar?

Patoloji, hastalıkların nedenlerini, gelişim mekanizmalarını ve vücuttaki etkilerini inceleyen bir tıp dalıdır. Patoloji bölümü, hastalıklara tanı koymak, hastalığın seyrini değerlendirmek ve tedaviye yanıtı izlemek için kritik bir role sahiptir. Peki, patoloji bölümü tam olarak hangi hastalıklara bakar ve bu süreç nasıl işler?

Patoloji Bölümünün İlgilendiği Hastalık Grupları

Patoloji bölümü, hemen hemen tüm tıbbi branşlarla iş birliği yaparak geniş bir yelpazede hastalığın tanısında rol oynar. Başlıca ilgilendiği hastalık grupları şunlardır:

• Kanserler: Tüm kanser türlerinin tanısı, evrelendirilmesi ve tedaviye yanıtının değerlendirilmesi patoloji uzmanları tarafından yapılır. Biyopsi veya ameliyatla alınan doku örnekleri incelenerek kanserin tipi, yayılımı ve agresiflik düzeyi belirlenir.
• Enfeksiyon Hastalıkları: Özellikle kronik enfeksiyonlar, viral enfeksiyonlar ve paraziter hastalıkların tanısında doku örneklerinin incelenmesi önemlidir. Mikrobiyal etkenlerin tespiti ve dokudaki hasarın değerlendirilmesi patoloji uzmanlarının görevidir.
• Otoimmün Hastalıklar: Romatoid artrit, lupus gibi otoimmün hastalıkların tanısında ve organlardaki etkilerinin değerlendirilmesinde patoloji önemli bir rol oynar. Doku örneklerindeki inflamasyonun tipi ve yaygınlığı incelenerek tanıya katkı sağlanır.
• Genetik Hastalıklar: Bazı genetik hastalıkların tanısı, doku örneklerindeki karakteristik değişikliklerin incelenmesiyle konulabilir. Ayrıca, genetik testlerin yorumlanması ve sonuçlarının klinik tabloyla ilişkilendirilmesi de patoloji uzmanlarının sorumluluğundadır.
• İnflamatuvar Hastalıklar: Crohn hastalığı, ülseratif kolit gibi inflamatuvar bağırsak hastalıklarının tanısında ve aktivite düzeyinin belirlenmesinde patoloji önemli bir yer tutar.

Patoloji Laboratuvarında Tanı Süreci Nasıl İşler?

Patoloji laboratuvarında tanı süreci, genellikle bir doku örneğinin alınmasıyla başlar. Bu örnek, biyopsi, ameliyat veya otopsi yoluyla elde edilebilir. Alınan örnekler, çeşitli işlemlerden geçirilerek mikroskop altında incelenebilir hale getirilir. Bu işlemler şunları içerir:

• Fiksasyon: Doku örneğinin bozulmasını engellemek için kimyasal maddelerle sabitlenmesi.
• İşleme: Doku örneğinin parafin blok içine gömülerek kesilebilir hale getirilmesi.
• Kesit Alma: Parafin bloktan ince kesitler alınarak lam üzerine yerleştirilmesi.
• Boyama: Doku kesitlerinin hücre ve doku yapılarının daha iyi görünmesini sağlamak için özel boyalarla boyanması.

Boyama işleminden sonra, patoloji uzmanı lamları mikroskop altında inceleyerek hücre ve doku yapılarındaki anormallikleri değerlendirir. Gerekli durumlarda, immünohistokimya, moleküler patoloji gibi ileri tetkikler de yapılarak tanı kesinleştirilir.

Patoloji raporu, patoloji uzmanının bulgularını ve tanısını içeren detaylı bir rapordur. Bu rapor, klinisyenler tarafından hastanın tedavi planının belirlenmesinde önemli bir rol oynar.

Özetlemek gerekirse, patoloji bölümü, hastalıkların tanısında ve tedaviye yanıtın değerlendirilmesinde kritik bir rol oynayan, geniş bir yelpazede hastalıkla ilgilenen önemli bir tıp dalıdır. Patoloji uzmanları, doku örneklerini inceleyerek hastalığın tipini, yayılımını ve agresiflik düzeyini belirler ve bu bilgiler, hastanın tedavi planının belirlenmesinde hayati öneme sahiptir.