Dll dosyalarını nereye atıyoruz?
DLL Dosyalarını Nereye Atıyoruz? Pratik Rehber
DLL (Dynamic Link Library) dosyaları, programların işleyişi için gerekli olan kod ve verileri içeren yapı taşlarıdır. Kimi zaman bir programın düzgün çalışmadığını fark ettiğinde veya yeni bir yazılım kurarken karşımıza çıkarlar. Peki, bu önemli dosyaları doğru yere koymak için ne bilmelisin? Deneyimlerime göre, bu işin temel mantığını anlamak kritik.
- Windows Sistem Klasörleri: Görev Adamları
Windows'un temelinde yatan DLL'ler genellikle iki ana klasörde bulunur:
* C:\Windows\System32: Burası, 64-bit Windows işletim sistemlerinde en sık kullanılan DLL'lerin bulunduğu yerdir. Örneğin, `kernel32.dll` gibi işletim sisteminin çekirdek fonksiyonlarını barındıran dosyalar burada yer alır. Neredeyse tüm uygulamaların ihtiyaç duyduğu temel sistem DLL'leri burada saklanır. Bir uygulamayı kurduğunda, genellikle kendi özel DLL'lerini de buraya kopyalamaz, işletim sisteminin zaten sahip olduğu bu merkezi kütüphaneleri kullanır.
* C:\Windows\SysWOW64: Eğer 64-bit bir Windows kullanıyorsan, bu klasör 32-bit uygulamaların ihtiyaç duyduğu DLL'leri barındırır. Bu, geriye dönük uyumluluk için çok önemlidir. Bir 32-bit program çalıştırdığında, Windows onu bu klasördeki uygun DLL'lerle eşleştirir. 64-bit DLL'ler için `System32` neyse, 32-bit DLL'ler için de `SysWOW64` odur.
Pratik İpucu: Bu klasörlere elle müdahale etmek genellikle önerilmez. Yanlış bir DLL'yi silmek veya taşımak, sistemin kararsızlaşmasına veya hiç açılmamasına neden olabilir. Eğer bir program kurulumu sana bu klasörlere dosya atmanı söylüyorsa, dikkatli olmalısın. Genellikle programların kendi klasörlerine atmak daha güvenlidir.- Programın Kendi Klasörü: Kendi İçinde Çözüm
Birçok üçüncü parti yazılım, kendi özel DLL dosyalarını kurulum yaptıkları klasörün içine yerleştirir. Bu, programın bağımsız olmasını sağlar ve sistem genelindeki DLL'lerle çakışma riskini azaltır.
Örneğin, popüler bir grafik düzenleme yazılımı `Photoshop` kurduysan, bu yazılıma ait özel DLL'ler genellikle `C:\Program Files\Adobe\Adobe Photoshop [Sürüm Numarası]` veya `C:\Program Files (x86)\Adobe\Adobe Photoshop [Sürüm Numarası]` gibi bir yol altında bulunur.
Eğer bir program "DLL eksik" hatası veriyorsa ve bu hata belirli bir programa aitse, genellikle eksik olan DLL'yi programın kendi kurulum klasörüne atmak sorunu çözer.
Deneyimlerime Göre: Bir programın kendi klasörüne atılan DLL'ler, o program çalışırken kullanılır. Bu, sistemin genel işleyişini etkilemeden sorunu çözmenin en güvenli yollarından biridir. Eğer bir oyun veya uygulama, sana belirli bir DLL dosyasını nereye atacağını soruyorsa, nereden indirdiysen veya hangi programla ilgiliyse, onun ana kurulum dizinini hedef almalısın.- Özel Durumlar ve Kayıt Defteri
Bazı durumlarda DLL'ler, sistem tarafından daha geniş bir alanda tanınmak için Windows kayıt defterine kaydedilebilir. Bu işlem genellikle program kurulumları sırasında otomatik olarak yapılır. Ancak, nadiren de olsa elle bir DLL'yi sistem genelinde kullanılabilir hale getirmek gerekirse, bu işlem `regsvr32` komutu ile yapılır.
Örneğin, bir DLL'yi sistem geneli için kaydetmek istersen, Komut İstemi'ni (CMD) yönetici olarak açıp şu komutu kullanabilirsin:
regsvr32 C:\Yol\DosyaAdi.dll
Bu komut, DLL'yi sistemin ilgili kütüphanesine kaydeder. Ancak bu yöntemi kullanırken de çok dikkatli olmalısın. Yanlış bir kayıt işlemi ciddi sistem sorunlarına yol açabilir.
Deneyimlerime Göre: `regsvr32` komutunu sadece ne yaptığını tam olarak bildiğin durumlarda kullanmalısın. Genellikle, güncel olmayan veya güvenilmeyen kaynaklardan indirilen DLL'leri kaydetmekten kaçın. Eğer bir yazılımın kurulumu otomatik olarak bu kaydı yapmıyorsa, bunun bir nedeni olabilir.Son Olarak: Güvenlik ve Kaynak Seçimi
DLL dosyalarıyla uğraşırken en önemli şey güvenliktir. Asla bilmediğin, güvenilmeyen web sitelerinden DLL indirme. Bu tür siteler genellikle kötü amaçlı yazılımlarla doludur ve bilgisayarını tehlikeye atabilir.
* Program Kurulum Dosyaları: Bir programın eksik DLL'sini tamamlaman gerekiyorsa, öncelikle o programın resmi web sitesinden güncel sürümünü indirip kurmayı dene. Çoğu zaman, yeniden kurulum sorunu çözer.
* Resmi Kütüphane Güncellemeleri: Sistem DLL'leri ile ilgili bir sorun yaşıyorsan, öncelikle Windows Update'i kontrol et. Microsoft, sistem güncellemeleriyle bu dosyaları otomatik olarak günceller.
* Güvenilir Kaynaklar: Nadir de olsa, belirli bir teknoloji veya araç için DLL'ye ihtiyacın varsa, o teknolojinin veya aracın resmi geliştiricilerinden veya bilinen, güvenilir teknoloji topluluklarından DLL arayışına gir.
Unutma, DLL'ler bilgisayarının temel yapı taşlarıdır. Onları doğru yere koymak, bilgisayarının sorunsuz çalışmasını sağlamanın anahtarıdır. Genellikle, programların kendi klasörleri en güvenli yerlerdir. Sistem klasörlerine müdahale ederken ise azami dikkat göstermelisin.