Göz kapağında Sivilce neden çıkar?
Göz Kapağında Sivilce Neden Çıkar?
Göz kapağında çıkan o minik, bazen acı veren kabarcıklar hepimizin başına gelmiştir. Peki, tam da o hassas bölgede neden sivilce çıkar, gelin buna bir bakalım. Aslında "sivilce" dediğimiz şey, göz kapağında genellikle farklı nedenlerle ortaya çıkan küçük iltihaplı oluşumlardır. En sık karşılaştığımız durumlar, halk arasında kirpik dibi iltihabı veya arpacık olarak bilinen durumlar ve göz kapağı bezlerinin tıkanmasıdır.
Arpacık (Hordeolum) ve Bezlerin Tıkanması
Göz kapağında çıkan sivilcelerin büyük çoğunluğu aslında hordeolum dediğimiz bir durumdur. Bu, göz kapağımızda bulunan yağ bezlerinin veya kirpik foliküllerinin iltihaplanmasıdır. İki ana türü vardır:
- Dış Hordeolum: Kirpiğin dibindeki Zeis veya Moll bezlerinin iltihaplanması sonucu oluşur. Genellikle kirpiğin dış kısmında, daha belirgin bir şişlik olarak kendini gösterir.
- İç Hordeolum: Göz kapağının iç yüzeyinde bulunan Meibom bezlerinin iltihaplanmasıdır. Bu daha derin bir şişliktir ve daha fazla rahatsızlık verebilir.
Bu iltihaplanmaların ana sebebi genellikle bakteriyel enfeksiyonlardır, özellikle de Staphylococcus aureus gibi bakteriler. Bu bakteriler genellikle cildimizde bulunur ama göz kapağındaki bezlerin içine girip çoğaldığında enfeksiyon ve iltihaplanma tetikler.
Risk Faktörleri ve Tetikleyiciler
Göz kapağında sivilce çıkmasını kolaylaştıran bazı durumlar ve alışkanlıklar var. Bunları bilmek, önlem almak açısından çok önemli. Deneyimlerime göre, en sık gördüğüm tetikleyiciler şunlar:
- Hijyen Eksikliği: Göz çevresini temiz tutmamak, ellerimizdeki bakterilerin gözümüze bulaşmasına neden olabilir. Özellikle makyaj yaparken veya temizlerken dikkatli olmamak büyük bir risk faktörüdür. Göz çevresindeki makyaj kalıntıları, bezlerin ağızlarını tıkayarak enfeksiyona zemin hazırlayabilir.
- Makyaj Ürünlerinin Paylaşımı: Maskara, göz kalemi gibi ürünleri başkasıyla paylaşmak, bakteri transferini hızlandırır. Ayrıca son kullanma tarihi geçmiş veya kalitesi düşük makyaj ürünleri de irritationa yol açabilir.
- Kontakt Lens Kullanımı: Kontakt lens kullanan kişilerin hijyen kurallarına dikkat etmemesi, lensleri uygun saklama solüsyonlarında saklamaması veya uzun süre lensle uyuması, göz enfeksiyonu riskini artırabilir.
- Roza (Gül Hastalığı) ve Blefarit: Kronik göz kapağı iltihabı olan blefarit veya yüzde kızarıklıkla seyreden rozasea hastalığı olan kişilerde göz kapağı bezlerinin tıkanma ve iltihaplanma riski daha yüksektir.
- Stres ve Yorgunluk: Bağışıklık sisteminin zayıflaması, stres ve aşırı yorgunluk gibi durumlar vücudun enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olmasına neden olabilir. Bu da göz kapağındaki bezlerin iltihaplanmasını tetikleyebilir.
Ne Yapmalı? Pratik Öneriler
Göz kapağında bir sivilce veya şişlik fark ettiğinde panik yapma. Öncelikle şunu bilmelisin ki, genellikle ciddi bir durum değildir ve doğru bakım ile kendiliğinden iyileşir. Ancak dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var:
- Sıcak Kompres: En etkili yöntemlerden biri sıcak kompres uygulamaktır. Temiz bir bezi sıcak suyla ıslatıp nazikçe göz kapağının üzerine 4-5 kez, her seferinde 10-15 dakika kadar koy. Bu, tıkanan bezlerin açılmasına ve iltihabın dışarı atılmasına yardımcı olur. Bunu günde birkaç kez tekrarlayabilirsin.
- Temizlik: Göz çevresini nazikçe temiz tut. Makyaj yapmadan önce ellerini yıkadığından emin ol. Gece uyumadan önce makyajını tamamen çıkardığından emin ol. Göz çevresi için özel olarak üretilmiş hipoalerjenik temizleyiciler kullanabilirsin.
- Asla Sıkma: Sakın ama sakın göz kapağındaki bu sivilceleri sıkmaya çalışma! Bu, enfeksiyonun daha derinlere yayılmasına ve daha kötü bir duruma yol açabilir. Ayrıca göz çevresi hassas olduğu için kalıcı hasar verme riskin de var.
- Makyajdan Kaçınma: İyileşme süresince göz makyajı yapmaktan kaçınmak en iyisidir. Eğer yapmak zorundaysan, hipoalerjenik ve yağsız ürünler tercih et.
- Doktor Kontrolü: Eğer şişlik birkaç hafta içinde geçmezse, çok ağrılıysa, görüşünde bulanıklık varsa veya göz kapağında sürekli tekrarlayan sorunlar yaşıyorsan mutlaka bir göz doktoruna başvur. Doktor, uygun antibiyotikli damlalar veya merhemler önerebilir. Bazı durumlarda küçük bir cerrahi müdahale gerekebilir ancak bu çok nadirdir.
Unutma, göz çevremiz çok hassas bir bölge. Bu nedenle nazik davranmak ve hijyene özen göstermek, bu tür küçük problemlerin önüne geçmenin en etkili yoludur.