Rafine şeker nedir nelerde bulunur?

Rafine Şeker: Nedir, Nerede Saklanıyor?

Rafine şeker dediğimiz şey, aslında şeker pancarı veya şeker kamışından elde edilen, üretim sürecinde pek çok işlemden geçerek saf karbonhidrat haline gelen bir üründür. Bu işlemler sonucunda şeker pancarı veya kamışının içinde bulunan vitamin, mineral ve lif gibi faydalı bileşenlerin çoğu maalesef yok olur. Geriye kalan sadece saf, beyaz, kristalize bir tatlandırıcıdır.

Deneyimlerime göre, rafine şekerin en büyük sorunu içeriğindeki besin değerinin sıfıra yakın olmasıdır. Yani sen bunu tüketirken vücuduna enerji veren bir karbonhidrat alıyorsun ama bunun yanında vücudunun ihtiyacı olan hiçbir vitamin, mineral veya lifi almıyorsun. Bu durum, "boş kalori" olarak adlandırılır. Bir çay kaşığı toz şeker yaklaşık 4 gramdır ve bu da 16 kaloriye denk gelir. Bir kutu kolada ise ortalama 35 gram rafine şeker bulunur, bu da yaklaşık 140 kalori eder. Bu kalorilerin tamamı boş kaloridir.

Rafine Şeker Nerelerde Karşına Çıkar?

Rafine şekerin en masum görüneni elbette çayına, kahvene eklediğin toz şeker veya küp şekerdir. Ancak asıl dikkat etmen gereken, gizlendiği yerlerdir. Hazır gıdaların büyük çoğunluğunda rafine şeker bulunur.

• Tatlılar ve Pastalar: Kekler, kurabiyeler, bisküviler, dondurmalar, çikolatalar... Bunlar zaten bildiğin yerler.
• İçecekler: Özellikle gazlı içecekler, meyve suları (doğal olanlarda bile sonradan eklenmiş olabilir), enerji içecekleri ve hatta bazı hazır çaylar ve kahveler yüksek miktarda rafine şeker içerir. Bir bardak hazır meyve suyu, birkaç küp şekere denk gelebilir.
• Kahvaltılık Gevrekler: Özellikle çocuklar için üretilen renkli ve tatlı gevrekler, içinde yüksek oranda ilave şeker barındırır. Etiketlerini kontrol etmekte fayda var.
• Soslar ve Ketçap: Salata sosları, ketçap, mayonez gibi birçok sosun tadını dengelemek ve lezzetlendirmek için rafine şeker eklenir. Ketçapın içeriğinde yüksek fruktoz mısır şurubu veya şeker ilk sıralarda yer alabilir.
• Hazır Yemekler: Hazır çorbalar, soslu makarnalar, konserve ürünler gibi birçok hazır yemek de lezzet artırıcı olarak rafine şeker içerir.
• Yoğurtlar: Özellikle meyveli yoğurtların çoğu, tatlandırıcı olarak bolca rafine şeker içerir. Sade yoğurtlar ise genellikle daha sağlıklıdır.

Rafine Şekeri Azaltmak İçin Neler Yapabilirsin?

Hayatımızdan tamamen çıkarmak zor olsa da, tüketimini bilinçli bir şekilde azaltmak sağlığın için harika bir adım olacaktır.

• Etiketleri Okumak: Bir ürünün içindekiler listesinde "şeker", "glukoz-fruktoz şurubu", "mısır şurubu", "sakkaroz", "dekstroz" gibi kelimeleri ilk sıralarda görüyorsan, o üründen uzak durmaya çalış.
• Doğal Tatlandırıcıları Keşfet: Çayında veya kahvende şeker yerine bal, pekmez (ölçülü), hurma özü gibi doğal tatlandırıcıları deneyebilirsin. Ancak bunların da fazla tüketimi önerilmez, çünkü sonuçta tatlıdırlar.
• Ev Yapımı Seçenekler: Hazır soslar yerine evde kendi soslarını yapmak, hazır meyve suları yerine taze meyve tüketmek, kahvaltılık gevrekler yerine yulaf ezmesi gibi doğal seçeneklere yönelmek büyük fark yaratır.
• Su İçmek: Tatlı isteğini bastırmak için ilk aklına gelen şey şekerli içecekler olmasın. Bol bol su içmek hem vücudunu temizler hem de tatlı ihtiyacını azaltmaya yardımcı olabilir.
• Meyve Tüketimi: Tatlı ihtiyacını meyvelerden karşılamaya çalış. Meyveler hem tatlıdır hem de lif, vitamin ve mineral içerirler.

Unutma, rafine şeker sadece enerji verir, besin değeri taşımaz ve aşırı tüketimi birçok sağlık sorununa yol açabilir. Bilinçli seçimler yaparak daha sağlıklı bir yaşam sürebilirsin.