Genel Cerrahi hangi hastalıklara bakar?
Genel Cerrahi Hangi Hastalıklara Bakar?
Genel cerrahi, adından da anlaşılacağı gibi, cerrahi alanın en geniş kapsamlı dallarından biri. Yani hayatımızın pek çok evresinde karşımıza çıkabilecek, birçok organı ilgilendiren hastalıkların hem tanı hem de tedavisinde yer alan bir branş. Deneyimlerime göre, bu bölümün sadece apandisit veya fıtık gibi bilindik durumlarla sınırlı kalmadığını, çok daha fazlasını kapsadığını bilmek, sağlıkla ilgili bilinçlenmen açısından önemli.
Şimdi, genel cerrahinin odaklandığı başlıca alanlara senin için biraz daha yakından bakalım:
Sindirim Sistemi Cerrahisi
Bu, genel cerrahinin en sık uğraştığı alanlardan biri. Sadece mide ve bağırsaklarla sınırlı değil tabii. Yemek borusundan başlayıp anüse kadar uzanan tüm sindirim hattını ilgilendiren pek çok durumu ele alıyor. Örneğin;
- Mide ve Onikiparmak Bağırsak Ülserleri: Sadece ilaç tedavisiyle geçmeyen, kanamaya veya delinmeye yol açan durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
- Safra Kesesi Hastalıkları: Safra taşları veya iltihapları, özellikle sağ üst karın ağrısının en yaygın nedenlerindendir. Kapalı yöntemle (laparoskopik) safra kesesi ameliyatları artık standart hale gelmiş durumda.
- Bağırsak Tıkanıklıkları: Yapışıklıklar, tümörler veya fıtıklar nedeniyle oluşan bağırsak tıkanıklıkları acil cerrahi gerektirebilir.
- İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları (Crohn, Ülseratif Kolit): İlaç tedavisine yanıt vermeyen veya komplikasyon gelişen hastalarda cerrahi gerekebilir.
- Rektum ve Anüs Hastalıkları: Hemoroid (basur), anal fissür (makat çatlağı), fistül gibi sorunlar da genel cerrahinin ilgi alanındadır. Bunlar oldukça sık görülen ve yaşam kalitesini düşüren durumlar.
Bu konularda eğer sürekli sindirim sorunları yaşıyorsan, düzenli kabızlık veya ishal, karın ağrısı gibi şikayetlerin varsa, bir genel cerrahi uzmanına görünmekte fayda var.
Tiroid ve Meme Cerrahisi
Bu iki alan da genel cerrahinin önemli alt dalları. Vücudun hormonal dengesini sağlayan tiroid bezi ve kadın sağlığının en hassas noktalarından biri olan meme, pek çok farklı hastalıkla genel cerrahların karşısına çıkar.
- Tiroid Nodülleri ve Guatr: Tiroid bezindeki nodüllerin çoğu iyi huylu olsa da, malign (kötü huylu) olma ihtimaline karşı takip edilir. Nodül büyüdüğünde veya bası belirtileri yarattığında cerrahi seçenekler değerlendirilir. Deneyimlerime göre, tiroid kanserlerinin erken teşhisi ve tedavisi, hastanın yaşam süresi ve kalitesi açısından büyük fark yaratır.
- Meme Kitleleri ve Kanseri: Her ele gelen kitle, kanser anlamına gelmez ama mutlaka araştırılmalıdır. Meme kanseri, erken evrede yakalandığında tedavi başarısı oldukça yüksektir. Genel cerrahlar, hem tanısal biyopsileri yapar hem de kanserli dokuyu çıkararak tedavi sürecini yönetirler. 30 yaş üstü kadınların düzenli meme muayenesi yaptırması, risk faktörleri olanların ise daha erken başlaması çok önemli.
Meme sağlığın konusunda şüphelerin varsa veya tiroidinde bir büyüme fark edersen, ertelemeden bir genel cerraha başvur.
Fıtıklar ve Karın Duvarı Hastalıkları
Karın bölgesindeki kasların zayıflaması veya yırtılması sonucu organların dışarı doğru çıkması durumudur fıtık. En sık görülenler kasık fıtığı (inguinal herni) ve göbek fıtığıdır (umbilical herni). Bunlar zamanla büyüyebilir, ağrı yapabilir ve hatta organ sıkışması gibi acil durumlara yol açabilir. Genel cerrahlar, bu fıtıkları onararak hem hastanın rahatlamasını sağlar hem de potansiyel tehlikeleri ortadan kaldırır. Laparoskopik (kapalı) veya açık cerrahi yöntemleri hastanın durumuna göre tercih edilir.
Ayrıca karın duvarında oluşan diğer şişlikler, enfeksiyonlar veya travmalara bağlı sorunlar da genel cerrahi tarafından değerlendirilir.
Diğer Önemli Alanlar
Bu başlıca alanlar dışında genel cerrahlar, şu gibi durumlarla da ilgilenir:
- Cilt ve Yumuşak Doku Tümörleri: Lipom (yağ bezesi), kist, benlerin alınması gibi daha basit işlemlerden, sarkom gibi daha karmaşık yumuşak doku tümörlerinin çıkarılmasına kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.
- Yanık Cerrahisi: Özellikle ileri evre yanıkların cerrahi tedavisi ve greftleme işlemleri.
- Travma Cerrahisi: Kaza veya yaralanma sonucu oluşan iç kanamalar, organ yaralanmaları gibi acil durumlar.
Unutma, sağlığınla ilgili herhangi bir endişen olduğunda, özellikle de yeni ortaya çıkan veya giderek kötüleşen bir ağrın, şişliğin veya kitle varsa, ilk danışman gereken uzmanlardan biri genel cerrahtır. Erken teşhis ve doğru tedavi, her zaman en iyi sonucu verir.