Kitap Eski Türkçe'de ne demek?

Eski Türkçe, Türk dilinin günümüzden yaklaşık 1300 yıl öncesine dayanan bir dönemini kapsar. Bu dönemde kullanılan kelimeler ve dil yapısı, modern Türkçe'den farklılıklar gösterir. Peki, günümüzde severek okuduğumuz kitap kelimesi, o dönemde nasıl ifade ediliyordu? Gelin, bu sorunun cevabını birlikte arayalım.

Eski Türkçe'de Kitap Kavramı

Eski Türkçe'de "kitap" kelimesi doğrudan karşılığı olmasa da, kitap kavramını ifade etmek için kullanılan farklı kelimeler bulunmaktaydı. Bu kelimeler, genellikle yazılı metinleri, tomar şeklinde ruloları veya tabletleri ifade etmek için kullanılıyordu. Özellikle "nom" kelimesi, dini veya hukuki metinleri belirtmek için sıkça kullanılırdı.

Bunun yanı sıra, yazının yazıldığı malzemeye göre de farklı isimlendirmeler yapılırdı. Örneğin, ağaç kabuklarına veya tahta parçalarına yazılan metinler için farklı, parşömen veya deri üzerine yazılanlar için farklı terimler kullanılırdı. Bu durum, o dönemin yazı kültürünün zenginliğini ve çeşitliliğini göstermektedir.

"Nom" Kelimesinin Anlamı ve Kullanımı

Eski Türkçe'de kitap yerine kullanılan en yaygın kelimelerden biri olan "nom", aslında Sanskritçe kökenli bir kelimedir ve "kanun", "öğreti" veya "yasa" gibi anlamlara gelir. Bu kelime, özellikle Budizm'in etkisiyle birlikte Türk kültürüne girmiş ve dini metinleri ifade etmek için kullanılmıştır. Zamanla, "nom" kelimesi sadece dini değil, aynı zamanda hukuki ve ahlaki öğretileri içeren yazılı eserleri de kapsayacak şekilde genişlemiştir.

"Nom" kelimesinin kullanımı, Eski Türkçe metinlerde sıkça karşımıza çıkar. Örneğin, Uygur metinlerinde Budist sutraları veya Maniheist metinleri ifade etmek için "nom bitigi" (öğreti kitabı) gibi ifadeler kullanılmıştır. Bu durum, "nom" kelimesinin o dönemdeki kitap kavramına ne kadar yakın olduğunu göstermektedir.

Eski Türkçe'den Günümüze Kitap Kavramı

Eski Türkçe'den günümüze gelene kadar, dilimiz birçok değişim ve dönüşüm geçirmiştir. Kitap kelimesi de bu süreçte evrimleşmiş ve günümüzdeki anlamını kazanmıştır. Ancak, Eski Türkçe'deki "nom" gibi kelimeler, o dönemin insanlarının yazılı kültüre verdiği önemi ve bilginin aktarımındaki hassasiyeti göstermesi açısından önemlidir.

Bugün elimize aldığımız her kitap, aslında yüzyıllar süren bir bilgi birikiminin ve kültürel aktarımın bir ürünüdür. Eski Türkçe'deki kelimeler ve kavramlar, bu uzun yolculuğun önemli birer parçasıdır ve dilimizin zenginliğini ortaya koymaktadır.