Ateşli havale nasıl anlaşılır?
Ateşli Havale: Ne Olduğunu ve Nasıl Tanımlayacağını Bilmelisin
Çocuğun ani ve yüksek ateşle titremeye başladığını görmek her ebeveyn için ürkütücü olabilir. Bu durumun adı ateşli havale ve genellikle 6 ay ile 6 yaş arasındaki çocuklarda, vücut ısısının aniden yükselmesiyle ortaya çıkar. En sık görülen ateş nedeni üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır, yani grip veya soğuk algınlığı gibi durumlar. Ancak unutma, ateşli havale nörolojik bir hastalık değildir, sadece ateşin yarattığı bir reaksiyondur. Beynin ateşten etkilenmesiyle kısa süreliğine elektrik sinyallerinin düzensizleşmesidir.
Ateşli Havalenin Belirtileri Nelerdir?
Ateşli havalenin en belirgin işareti, çocuğunun vücudunun ani olarak kasılması ve titremesidir. Bu kasılmalar genellikle tüm vücudu etkiler, ancak kol ve bacaklarda daha belirgin olabilir. Çocuğun gözleri sabit bir noktaya dikilebilir veya dönüyormuş gibi görünebilir. Nefes alıp vermesi düzensizleşebilir, bazen kısa süreliğine duraksayabilir. Ağızdan köpük gelmesi, idrar kaçırma veya uykuya dalma gibi belirtiler de görülebilir. Bu sırada çocuğun bilinci kapalıdır, yani sana tepki vermez. Ateşli havaleler genellikle 1-2 dakika sürer, ancak bazen bu süre 15 dakikaya kadar uzayabilir. Önemli olan, havale bittikten sonra çocuğunun normal davranışlarına geri dönmesidir.
Ne Zaman Endişelenmeli ve Ne Yapmalısın?
Deneyimlerime göre, ateşli havale geçiren bir çocukta öncelikle panik yapmamak gerekiyor. Çocuğunun güvenli bir zemine yatırılması en önemli ilk adımdır. Yan yatırmak, solunum yollarının açık kalmasına yardımcı olur. Üzerindeki kıyafetleri gevşet ve odanın havasını serinletmeye çalış. Kesinlikle çocuğunun ağzına herhangi bir şey sokmaya çalışma, bu tehlikeli olabilir. Eğer havale 5 dakikadan uzun sürerse veya çocuğunun nefes almakta zorlandığını fark edersen, acil tıbbi yardım almalısın. Ayrıca, havale sonrası çocuğunda normal olmayan bir davranış değişikliği, şiddetli baş ağrısı veya kusma gibi belirtiler olursa yine bir doktora görünmekte fayda var. İlk havaleden sonra genellikle doktor, çocuğun genel sağlık durumunu değerlendirir ve ileri tetkikler isteyebilir. Ateşli havalenin tekrarlama riski yaklaşık %2-5 civarındadır. Eğer çocuğun daha önce havale geçirdiyse ve tekrar ateşlendiğinde, doktorun önleyici bir ilaç verebilir. Örneğin, ateşi 38.5 derecenin üzerine çıktığında uygulayabileceğin bir fitil veya şurup önerebilir.
Ateşli Havaleyi Önleyici Yaklaşımlar ve Ek Bilgiler
Ateşli havaleleri tamamen önlemek mümkün olmasa da, ateşin hızlı yükselmesini engellemek havale riskini azaltabilir. Çocuğunun ateşini düzenli olarak kontrol et. Ateşi 38.5 dereceyi geçtiğinde, doktorun önerdiği bir ateş düşürücü (parasetamol veya ibuprofen içeren) kullanabilirsin. Bu ilaçların dozunu çocuğunun yaşına ve kilosuna göre ayarlamak çok önemlidir. Yeterli sıvı almasını sağlamak da vücut ısısının dengelenmesine yardımcı olur. Ateşli bir havale sonrası endişelerini doktorunla paylaşmaktan çekinme. Doktor, havalenin türü (basit mi, kompleks mi) hakkında sana bilgi verecek ve gelecekteki riskleri değerlendirecektir. Kompleks ateşli havaleler, 5 dakikadan uzun süren, vücudun sadece bir tarafını etkileyen veya tekrarlayan havalelerdir ve bunların ileri tetkikleri daha önemlidir.