Öznel ve nesnel yargı nedir 4 sınıf?

Öznel ve Nesnel Yargı Farkı:
  1. Sınıf Düzeyinde Açıklama

Merhaba!

  1. sınıfta öznel ve nesnel yargıları anlamak, dünyayı daha doğru yorumlamana yardımcı olacak. Gel, bu konuyu birlikte derinlemesine inceleyelim.

Öznel Yargı: Benim Dünyam, Senin Dünyan

Öznel yargı, bir kişinin kendi duygu, düşünce ve beğenilerine dayanan ifadelerdir. Bunlar kişiden kişiye değişir, yani herkes aynı şeyi hissetmeyebilir veya düşünmeyebilir. Deneyimlerime göre, öznel yargıları yakalamanın en kolay yolu "bana göre" veya "benim fikrimce" gibi kalıpları düşünmektir, ancak bu kelimeler her zaman yazılmayabilir.

Örnekler:

  • "Bu en güzel çizgi film." (Senin için en güzel olabilir ama başka biri için değil.)
  • "Muz çok lezzetli bir meyve." (Sen seviyor olabilirsin ama herkes muzdan hoşlanmayabilir.)
  • "Futbol dünyanın en sıkıcı oyunu." (Bu senin düşüncen, başkaları için en heyecan verici oyun olabilir.)

Öznel yargıları fark etmek için kendine şu soruyu sor: "Bu ifade herkes için aynı anlamı mı taşıyor, yoksa sadece benim için mi geçerli?" Eğer cevap "sadece benim için" ise, büyük ihtimalle öznel bir yargı ile karşı karşıyasın.

Nesnel Yargı: Gerçekler Değişmez

Nesnel yargı ise, herkes için geçerli olan, kanıtlanabilir gerçeklere dayanan ifadelerdir. Bunlar kişisel duygulardan bağımsızdır. Bir olayı veya durumu olduğu gibi anlatır. Deneyimlerime göre, nesnel yargıları tanımak için "doğru mu, yanlış mı?" sorusunu sorabilirsin. Eğer bir şeyin doğruluğunu veya yanlışlığını kanıtlayabiliyorsan, bu büyük ihtimalle nesnel bir yargıdır.

Örnekler:

  • "Dünya Güneş etrafında döner." (Bu bilimsel bir gerçektir, herkes için geçerlidir.)
  • "Bir haftada yedi gün vardır." (Bu da evrensel bir bilgidir.)
  • "Türkiye'nin başkenti Ankara'dır." (Bu kanıtlanabilir bir bilgidir.)

Nesnel yargılar, genellikle sayılar, tarihler, bilimsel gerçekler veya kanıtlanabilir bilgiler içerir. Örneğin, "Okulumuzda 500 öğrenci var" nesnel bir yargıdır çünkü bu sayıyı okul kayıtlarından kontrol edebilirsin.

Pratik İpuçları: Nasıl Ayırt Edebilirsin?

Öznel ve nesnel yargıları ayırt etmek için şu ipuçlarını kullanabilirsin:

  • Duygu Kelimeleri: "Güzel", "çirkin", "sevimli", "kötü", "lezzetli", "sıkıcı" gibi duygu ve beğeni belirten kelimeler genellikle öznel yargılarda bulunur.
  • Kanıtlanabilirlik: Bir ifadeyi doğru veya yanlış olarak kanıtlayabiliyor musun? Kanıtlayabiliyorsan nesneldir. Kanıtlayamıyorsan ve kişisel bir düşünceyse özneldir.
  • Karşılaştırma Yap: Bir cümleyi sanki başkasının ağzından söylüyormuş gibi düşün. Eğer o kişi de aynı şeyi söylerse, büyük ihtimalle nesneldir. Eğer kendi fikrini söylüyorsa, özneldir.

Unutma, gazete haberlerinde, bilimsel metinlerde veya ders kitaplarında nesnel yargılar daha sık kullanılır. Hikayelerde veya sohbetlerde ise öznel yargılara daha çok rastlarsın. Bu ayrımı iyi yapmak, okuduğun veya duyduğun şeyleri daha iyi anlamana yardımcı olacaktır.