Bilgisayar ne zaman ve kim tarafından icat edildi?

12.03.2025 0 görüntülenme

Günümüzde hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen bilgisayarlar, karmaşık hesaplamaları saniyeler içinde yapabilen, bilgiyi depolayan ve işleyen inanılmaz cihazlardır. Peki, bu mucizevi bilgisayarlar ne zaman ve kim tarafından icat edildi? Bu sorunun cevabı, aslında düşündüğümüzden çok daha karmaşık ve uzun bir süreci kapsıyor.

Bilgisayarın İlk Temelleri: Abaküs ve Mekanik Hesaplayıcılar

Bilgisayarın icadı tek bir kişiye veya tarihe atfedilemez. Çünkü modern anlamdaki bilgisayarların ortaya çıkışı, yüzyıllar süren bir gelişim sürecinin sonucudur. İlk adımlar, MÖ 3000'lerde Mezopotamya'da kullanılan abaküs ile atıldı. Abaküs, basit aritmetik işlemleri yapmaya yarayan bir araçtı. Daha sonra, 17. yüzyılda Blaise Pascal ve Gottfried Wilhelm Leibniz gibi bilim insanları, mekanik hesap makineleri geliştirdiler. Bu makineler, dişliler ve çarklar aracılığıyla toplama, çıkarma, çarpma ve bölme gibi işlemleri gerçekleştirebiliyordu.

Charles Babbage, 19. yüzyılda "Fark Makinesi" ve "Analitik Makine" adını verdiği iki farklı bilgisayar tasarımıyla bu alanda önemli bir adım attı. Analitik Makine, günümüzdeki bilgisayarların temel prensiplerine sahip ilk tasarımdı. Ancak, Babbage'ın bu makineleri tamamlaması için yeterli finansman ve teknolojiye sahip olmaması, bu projelerin hayata geçmesini engelledi.

Elektromekanik ve Elektronik Bilgisayarların Yükselişi

20. yüzyılın başlarında, elektromekanik ve elektronik teknolojilerdeki gelişmeler, bilgisayar tarihinde yeni bir sayfa açtı. 1930'larda, George Stibitz tarafından geliştirilen "Complex Number Calculator" adlı elektromekanik bilgisayar, karmaşık sayıları işleyebiliyordu. Aynı dönemde, Konrad Zuse adlı Alman mühendis, Z1, Z2 ve Z3 adını verdiği bir dizi bilgisayar geliştirdi. Z3, ikili sayı sistemiyle çalışan ilk programlanabilir bilgisayar olarak kabul edilir.

II. Dünya Savaşı sırasında, bilgisayar teknolojisi askeri amaçlarla geliştirilmeye başlandı. İngiliz matematikçi Alan Turing, Alman şifrelerini çözmek için "Colossus" adlı elektronik bilgisayarı tasarladı. ABD'de ise, ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) adı verilen ve binlerce vakum tüpüyle çalışan ilk genel amaçlı elektronik bilgisayar geliştirildi. ENIAC, o güne kadar yapılmış en hızlı ve en güçlü bilgisayardı.

Günümüzdeki Bilgisayarlar ve Gelecek

Transistörlerin ve entegre devrelerin icadı, bilgisayarların boyutlarını küçültürken, performanslarını da artırdı. 1970'lerde, kişisel bilgisayarların (PC) ortaya çıkmasıyla bilgisayar teknolojisi halka yayıldı. Günümüzde, akıllı telefonlardan süper bilgisayarlara kadar farklı türlerde bilgisayarlar hayatımızın her alanında kullanılıyor.

Bilgisayarın icadı, insanlık tarihinin en önemli dönüm noktalarından biridir. Bu süreçte, birçok bilim insanı, mühendis ve mucidin katkısı olmuştur. Gelecekte, yapay zeka, kuantum bilgisayarlar ve diğer yeni teknolojiler sayesinde bilgisayarlar çok daha güçlü ve yetenekli hale gelecekler.