5 yılı dolmamış engelli aracı nasıl satılır 2020?
5 Yılı Dolmamış Engelli Aracı Satışı: Bilmeniz Gereken Her Şey (2020)
Engelli aracını 5 yıl dolmadan satmak istiyorsun, anladım. Bu durumun kendine has kuralları var ve bunları bilmek işini çok kolaylaştıracaktır. Gerekli izinleri almadan aracını satmaya kalkarsan ciddi cezalarla karşılaşabilirsin, bu yüzden doğru adımları izlemek şart.
Temel Kural: Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) İstisnası ve Süresi
Engelli bireyler için alınan araçlarda ÖTV istisnası bulunur. Bu istisna, aracın ilk tescil tarihinden itibaren 5 yıl süreyle geçerlidir. Bu 5 yıllık süre dolmadan aracı satmak istersen, aracın ilk alındığındaki ÖTV muafiyetinden faydalandığın için, aracın satışından elde edilen gelirin üzerinden belli bir vergi ödemen gerekir. Bu vergi, aracın ilk alındığındaki ÖTV tutarına tekabül eder.
Peki, 5 Yıl Dolmadan Satış İşlemleri Nasıl Yapılır?
Bu süreç, aracın ilk alındığı tarihten itibaren 5 yıl dolmadan aracın satışı, devri veya başka bir şekilde el değiştirmesi durumunda izlenmesi gereken prosedürleri kapsar. Temel olarak, aracın üzerindeki ÖTV muafiyetinin ortadan kalkması ve bu muafiyetin sağladığı vergi avantajının geri ödenmesi esasına dayanır.
Aracını satmadan önce bağlı bulunduğun vergi dairesine başvurman gerekiyor. Bu başvuru sırasında senden bazı belgeler istenecek. En önemlisi, aracın ilk alındığında hangi ÖTV muafiyetinden faydalandığını gösteren belgelerdir. Vergi dairesi, aracın ilk alındığı tarihteki ÖTV oranını ve aracın güncel değerini göz önünde bulundurarak sana ödemen gereken vergi tutarını bildirecektir. Bu tutarı ödemeden aracı satamazsın.
- Gerekli Belgeler (Genellikle):
- Aracın ruhsatı
- Satış sözleşmesi (veya noter satış sözleşmesi taslağı)
- Kimlik fotokopisi
- Vergi dairesinin isteyebileceği diğer belgeler
Deneyimlerime göre, bu süreç biraz zaman alabilir. Vergi dairesindeki yoğunluğa göre birkaç gün sürebilir. Bu yüzden satış planını yaparken bu süreyi de hesaba katmalısın.
Vergi dairesinden aldığın bilgi doğrultusunda, aracın ilk alındığındaki ÖTV tutarını öğrenmiş olacaksın. Bu tutarı, vergi dairesinin belirttiği şekilde ödemen gerekiyor. Ödemeyi yaptıktan sonra sana bir belge verecekler. Bu belge, aracın üzerindeki ÖTV muafiyetinin kalktığını ve satış işleminin yasal olarak yapılabileceğini gösterir.
Örnek Hesaplama (Basitleştirilmiş): Diyelim ki aracını ÖTV'siz olarak 200.000 TL'ye aldın ve o dönemdeki ÖTV oranı %50 idi. Yani aracın ÖTV'li satış fiyatı 300.000 TL olacaktı. Eğer 3 yıl sonra aracını 250.000 TL'ye satmak istersen, vergi dairesi senden ilk alındığındaki ÖTV tutarı olan 100.000 TL'nin oranlanmış bir kısmını veya tamamını talep edebilir. Ancak genel uygulama, aracın ilk alındığı zamanki ÖTV matrahı üzerinden hesaplanan ÖTV tutarının tamamının ödenmesidir. Yani, bu örnekte 100.000 TL'yi ödemen gerekecektir.
Önemli Not: Bu hesaplama, aracın ilk alındığı zamanki ÖTV muafiyetiyle ilgili bir durumdur. Aracın son satış değerinin bu tutardan düşük olması, ödemen gereken vergiyi etkilemez. Vergi, aracın ilk alındığı zamanki baz üzerinden hesaplanır.
Vergi dairesinden gerekli izni ve ödeme belgesini aldıktan sonra noter aracılığıyla aracının satışını gerçekleştirebilirsin. Noterde, aracın devri sırasında bu belgeleri ibraz etmen gerekecek. Noter, satış işlemini tamamladıktan sonra aracın yeni sahibinin üzerine tescilini yapacaktır.
- Satış Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Satış sözleşmesinde, aracın ÖTV muafiyetli olarak alındığı ve 5 yıllık sürenin dolmadığı bilgisi yer alabilir. Bu, alıcı için de önemli bir bilgidir.
- Aracın bakım geçmişi ve mevcut durumu hakkında alıcıyı şeffaf bir şekilde bilgilendirmek, olası pürüzleri önleyecektir.
Deneyimlerime göre, alıcılar aracın 5 yıl dolmadan satılması durumunda ödenmesi gereken ek vergiyi bilmek isteyeceklerdir. Bu bilgiyi önceden vermek, pazarlık sürecini kolaylaştırır.
Yukarıda bahsedilen ÖTV iadesi veya ödemesi, aracın ilk sahibi tarafından yapılır. Aracın ikinci el olarak satılması durumunda, alıcı tarafından ayrıca bir KDV ödemesi söz konusu değildir. Ancak, aracın ilk sahibi (eğer bir işletme ise) satış faturası keserken KDV uygulayabilir. Bu durum, aracın kimin üzerine kayıtlı olduğuna ve kimin sattığına bağlıdır.
Özetle, 5 yıl dolmadan engelli aracını satmak istiyorsan, öncelikle vergi dairesine başvurarak ÖTV muafiyetinin geri ödeme yükümlülüğünü yerine getirmen gerekiyor. Bu işlemi tamamladıktan sonra noter satışı ile aracını sorunsuz bir şekilde devredebilirsin. Aceleci davranıp gerekli izinleri almadan satış yapmaya kalkma, sonra işin daha da uzar.