Gümrü Barış Antlaşması kimler tarafından imzalanmıştır?

12.03.2025 0 görüntülenme

Gümrü Barış Antlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Hükümeti ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında imzalanmış önemli bir antlaşmadır. Bu antlaşma, Kurtuluş Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde kazanılan zaferin ardından, bölgedeki siyasi dengeleri yeniden şekillendiren bir dönüm noktası olmuştur. Peki, bu antlaşma tam olarak kimler tarafından imzalanmıştır ve hangi koşullar altında gerçekleşmiştir? İşte detaylar:

Antlaşmanın Tarafları ve Temsilcileri

Gümrü Barış Antlaşması, TBMM Hükümeti'ni temsilen Kazım Karabekir Paşa başkanlığındaki bir heyet ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'ni temsilen Aleksandr Hatisyan başkanlığındaki heyet arasında imzalanmıştır. Bu antlaşma, her iki ülke için de büyük önem taşıyordu. TBMM Hükümeti için doğu sınırlarını güvence altına almak, Ermenistan için ise toprak bütünlüğünü korumak ve bağımsızlığını sürdürmek anlamına geliyordu.

Kazım Karabekir Paşa, antlaşma sürecinde TBMM'nin kararlılığını ve Türk milletinin haklarını savunmuştur. Aleksandr Hatisyan ise zorlu müzakereler sonucunda ülkesinin çıkarlarını korumaya çalışmıştır. Antlaşmanın imzalanması, uzun ve çetin görüşmelerin ardından mümkün olmuştur.

Antlaşmanın İmzalandığı Tarih ve Yer

Gümrü Barış Antlaşması, 3 Aralık 1920 tarihinde, adını aldığı Gümrü şehrinde imzalanmıştır. Bu tarih, Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemli bir aşamasını temsil etmektedir. Antlaşma, Türkiye'nin doğu sınırlarının büyük ölçüde belirlenmesini sağlamış ve bölgedeki çatışmaları sona erdirmiştir.

Gümrü'nün seçilme sebebi, bölgenin her iki taraf için de ulaşılabilir bir konumda olması ve müzakereler için uygun bir ortam sunmasıdır. Antlaşmanın imzalandığı dönemde, bölgedeki siyasi ve askeri durum oldukça karmaşıktı. Bu nedenle, antlaşmanın imzalanması büyük bir başarı olarak kabul edilmiştir.

Antlaşmanın Önemi ve Sonuçları

Gümrü Barış Antlaşması, TBMM Hükümeti'nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi zaferlerden biridir. Bu antlaşma ile Türkiye, doğu sınırlarını güvence altına almış ve Misak-ı Milli hedeflerine ulaşma yolunda önemli bir adım atmıştır. Ayrıca, antlaşma Ermenistan'ın Türkiye'nin toprak bütünlüğünü tanımasını sağlamıştır.

Ancak, Gümrü Barış Antlaşması'nın ömrü uzun olmamıştır. Kısa bir süre sonra Ermenistan'da Sovyet yönetimi kurulmuş ve antlaşma geçersiz sayılmıştır. Buna rağmen, Gümrü Barış Antlaşması, Türk-Ermeni ilişkilerinde önemli bir yer tutmakta ve tarihin bir dönemine ışık tutmaktadır.

Sonuç olarak, Gümrü Barış Antlaşması, TBMM Hükümeti ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında imzalanmış, her iki ülke için de önemli sonuçlar doğurmuş bir antlaşmadır. Antlaşma, Türkiye'nin doğu sınırlarının belirlenmesinde ve bölgedeki siyasi dengelerin yeniden şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır.