Saltanatın kaldırılmasına neden olan olay?

Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde yaşanan çalkantılı süreç, nihayetinde saltanatın kaldırılması ile sonuçlandı. Bu tarihi kararın alınmasında birçok faktör etkili oldu. Gelin, bu süreci tetikleyen olaylara ve nedenlere yakından bakalım.

Kurtuluş Savaşı'nın Zaferi ve Yeni Türkiye'nin Doğuşu

Saltanatın kaldırılmasına giden yolda en önemli kilometre taşlarından biri, hiç şüphesiz Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasıydı. Türk milletinin azmi ve kararlılığı ile kazanılan bu zafer, Osmanlı İmparatorluğu'nun artık miadını doldurduğunu açıkça gösteriyordu. Savaşın ardından kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), ulusal egemenliği temsil ediyor ve yeni bir devletin temellerini atıyordu.

Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasıyla birlikte, halkın gözünde TBMM'nin ve Mustafa Kemal Atatürk'ün itibarı zirveye ulaşmıştı. Osmanlı İmparatorluğu'nun ve saltanatın temsil ettiği eski düzen ise, artık geride kalmış, başarısız ve yıpranmış bir yapı olarak görülüyordu.

Lozan Barış Konferansı'ndaki Çifte Temsil Krizi

Saltanatın kaldırılmasını hızlandıran bir diğer önemli olay ise, Lozan Barış Konferansı'nda yaşanan çifte temsil kriziydi. İtilaf Devletleri, konferansa hem TBMM hükümetini hem de İstanbul'daki Osmanlı hükümetini davet etmişti. Bu durum, TBMM'nin tepkisini çekmiş ve ulusal egemenlik ilkesine aykırı bulunmuştu. TBMM, bu durumu saltanatın meşruiyetini sorgulamak için bir fırsat olarak görmüş ve harekete geçmiştir.

Bu kriz, TBMM'nin saltanata karşı tutumunu daha da sertleştirmesine ve saltanatın kaldırılması yönündeki çalışmalarını hızlandırmasına neden oldu. TBMM, ulusal iradenin tek temsilcisi olduğunu vurgulayarak, Osmanlı hükümetinin Lozan'da temsil edilmesine kesinlikle karşı çıkmıştır.

1 Kasım 1922: Tarihi Karar

Tüm bu gelişmelerin ardından, 1 Kasım 1922 tarihinde TBMM tarihi bir karar alarak saltanatı kaldırmıştır. Bu karar, Türk tarihinde bir dönüm noktası olmuş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolu açmıştır. Saltanatın kaldırılması, ulusal egemenlik ilkesinin zaferi ve modern Türkiye'nin doğuşunun müjdecisi olarak kabul edilir.

Saltanatın kaldırılması kararı, sadece siyasi bir değişim değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bir dönüşümün de başlangıcı olmuştur. Bu kararla birlikte, Türkiye Cumhuriyeti'nin laik, demokratik ve çağdaş bir devlet olma yolundaki adımları hızlanmıştır.

Saltanatın kaldırılması, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda ve gelişiminde hayati bir rol oynamıştır. Bu tarihi karar, Türk milletinin kendi kaderini tayin etme kararlılığının ve bağımsızlık aşkının en önemli göstergelerinden biridir.