Biber ve domates tohumu hangi ayda ekilir?
Biber ve Domates Tohumları Ne Zaman Ekilir?
Biber ve domates tohumlarını ekim zamanı geldiğinde, doğru zamanda doğru adımları atmak lezzetli sonuçlar almak için çok önemli. Deneyimlerime göre, bu keyifli sebzelerin tohumdan yetiştirilmesinde en kritik dönem, don tehlikesinin tamamen geçtiği zamandır.
- Fideye Başlangıç: İç Mekanların Sihri
Genellikle Mart sonu veya Nisan başı gibi, dışarıda toprak hala soğukken, tohumları evde, iç mekanda fideye başlatmak en mantıklısıdır. Bu dönemde hava sıcaklığı henüz istediğimiz seviyelere ulaşmadığı için tohumların çimlenmesi ve ilk birkaç yaprağını çıkarması için kontrollü bir ortam sağlamış olursun.
Fide yetiştirmek için özel olarak tasarlanmış fide viyolleri veya küçük saksılar kullanabilirsin. İçine kaliteli, torf bazlı bir fide toprağı doldur ve her göze veya saksıya 2-3 tohum ek. Tohumların üzerine yaklaşık 0.5 cm kadar toprak serpmek yeterli. Ardından hafifçe sulayarak çimlenmeyi bekleyebilirsin.
Pratik İpucu: Çimlenme süreci için ortalama sıcaklık 20-25°C idealdir. Eğer evinde bu sıcaklığı sürekli sağlamak zor gelirse, bir çimlenme örtüsü (germination mat) kullanmak faydalı olabilir. Toprağın nemli kalması ama asla su içinde olmaması önemli. Fazla suyu çekmesi için viyollerin altında drenaj delikleri olduğundan emin ol.
- Dışarıya Dikim Zamanı: Doğru Hava Koşulları
Fideler 4-6 gerçek yapraklı olduğunda ve dışarıdaki hava sıcaklığı gece gündüz en az 10-12°C civarına ulaştığında, artık bahçeye veya daha büyük saksılara dikim zamanı gelmiş demektir. Bu genellikle Mayıs ayının ortası veya sonuna denk gelir. Bazı bölgelerde don tehlikesi daha geç bitebilir, bu yüzden bulunduğun bölgenin iklimini gözlemlemen çok önemli.
Fideleri dışarıya alıştırma süreci de önemlidir. Doğrudan güneş ışığına çıkarırsan yaprakları yanabilir. Bu yüzden ilk birkaç gün, güneşin en yakıcı saatlerinde gölge bir yerde tutarak ve azar azar güneşe maruz bırakarak alıştır. Sonrasında ise kalıcı yerlerine dikebilirsin.
Öneri: Domates fidelerini dikerken, kök boğazının bir kısmını toprak altında bırakırsan, daha güçlü bir kök sistemi oluşmasına yardımcı olursun. Biber fidelerinde ise bu kadar derin dikim yapmana gerek yok.
- Toprak ve Beslenme: Sağlıklı Büyümenin Sırları
Biber ve domates, besin maddeleri açısından zengin toprakları sever. Dikim yapacağın alanı önceden iyice hazırlamak, onlara harika bir başlangıç yapma fırsatı verir. Kompost veya iyi yanmış çiftlik gübresi eklemek toprağın verimliliğini artırır.
Fideler dışarıda yerleştikten sonra, ilk birkaç hafta boyunca düzenli ama aşırı olmayan sulama önemlidir. Büyüme dönemine girdiklerinde ise, özellikle meyve tutumu başladığında, besin ihtiyaçları artar. Bu dönemde domates ve biberler için özel olarak üretilmiş sıvı gübreler veya organik besin takviyeleri kullanabilirsin. Genellikle her 2-3 haftada bir besin takviyesi yapmak yeterli olacaktır.
Bilgi: Toprağın pH dengesi de bitki sağlığı için önemlidir. İdeal pH aralığı domates için 6.0-6.8, biber için ise 5.5-7.0 civarındadır. Çok asidik veya çok alkali topraklar, besinlerin alımını zorlaştırabilir.
- Sıcaklık ve Işık İhtiyacı: Güneşin Tadını Çıkarmak
Her iki bitki de bol güneş ışığı ister. Günde en az 6-8 saat doğrudan güneş ışığı alan bir yer seçmek, hem sağlıklı büyümeleri hem de bol verim vermeleri için kritiktir. Yeterli ışık alamayan bitkiler cılız kalır ve meyve tutumu zayıf olur.
Ayrıca, bu bitkiler sıcak havayı severler. Geceleri 10°C'nin altına düştüğünde stres yaşayabilirler. Eğer beklenmedik bir don tehlikesi olursa, üzerlerini örtmek veya geçici olarak içeri almak bitkilerini korumanı sağlar.
Deneyimime Göre: Biberler, domateslere göre biraz daha fazla sıcaklık hassasiyeti gösterebilir. Bu yüzden fide dikimini biraz daha geç tarihe ertelemek, özellikle serin bölgelerde daha güvenli olabilir.