Dahiliye ne tür hastalıklara bakar?

Dahiliye (İç Hastalıkları) Nelerle İlgilenir?

Dahiliye yani iç hastalıkları, vücudumuzun karmaşık işleyişiyle ilgili hemen her şeyi kapsayan geniş bir alan. Kısacası, görünürde bir yaralanma olmayan ama canını sıkan, seni rahatsız eden her türlü içsel sorunda ilk kapıyı çalacağın yer burası. İster nefes darlığı çek, ister miden ekşisin, isterse günlerdir geçmeyen bir baş ağrın olsun, dahiliye uzmanı bu semptomların ardındaki nedenleri araştırır.

Deneyimlerime göre, dahiliye sadece belirli bir organa odaklanmaz; vücudu bir bütün olarak ele alır. Bu da şu demek: Bir şikayetin varsa, onu sadece bir semptom olarak değil, genel sağlığının bir işareti olarak görürler.

Sindirim Sistemi Rahatsızlıkları

Midendeki ekşime, şişkinlik, karın ağrısı, ishal veya kabızlık gibi sorunlar genellikle dahiliyenin ilgi alanına girer. Örneğin, ülser, gastrit, reflü gibi sık karşılaşılan rahatsızlıklar veya daha ciddi olabilen inflamatuar bağırsak hastalıkları (Crohn hastalığı, ülseratif kolit gibi) dahiliye doktorunun teşhis ve tedavi sürecinde yer aldığı durumlardır. Bir ülserin nedenini anlamak için sadece mideye değil, aynı zamanda stres düzeyine, beslenme alışkanlıklarına ve hatta helikobakter pilori enfeksiyonuna bakılır. Bu yüzden, bu tür şikayetlerin varsa, vakit kaybetmeden bir iç hastalıkları uzmanına görünmen önemli.

Pratik İpucu: Eğer sık sık mide problemleri yaşıyorsan, ne yediğine içtiğine dikkat etmek ve tetikleyici gıdaları belirlemeye çalışmak sana ilk adımda yardımcı olabilir. Bir de doktoruna başvururken şikayetlerini ne zaman, ne sıklıkla yaşadığını not alarak gitmen, teşhis sürecini hızlandırır.

Solunum Sistemi Sorunları

Öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı, balgam gibi belirtiler de dahiliyenin radarındadır. Bronşit, pnömoni (zatürre) gibi enfeksiyonlar veya astım, KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) gibi kronik durumlar dahiliye hekimlerinin sıkça karşılaştığı sorunlardandır. Özellikle yaşlılarda veya sigara içenlerde görülen KOAH, zamanla ilerleyebilen ve solunumu ciddi şekilde etkileyen bir hastalıktır. Türkiye'de KOAH sıklığının yaklaşık %5-10 civarında olduğu tahmin ediliyor ve sigara en büyük tetikleyici. Eğer öksürüğün haftalardır geçmiyorsa veya nefes alıp verirken zorlanıyorsan, akciğerlerinle ilgili bir sorun olabilir.

Öneri: Sigara içiyorsan bırakmak, solunum sağlığın için yapabileceğin en iyi şeylerden biri. Ayrıca, kış aylarında soğuktan korunmak ve kalabalık ortamlarda maske kullanmak gibi basit önlemler de solunum yolu enfeksiyonlarını azaltmaya yardımcı olur.

Metabolik ve Endokrin Hastalıklar

Vücudumuzun kimyasını, hormonlarını düzenleyen sistemler de dahiliyenin kapsamındadır. En bilinen örnekleri diyabet (şeker hastalığı) ve tiroid hastalıklarıdır. Diyabet hastalarının kan şekeri dengesinin sağlanması, komplikasyonlarının önlenmesi gibi konularda dahiliye uzmanları aktif rol oynar. Diyabet, dünyada en sık görülen kronik hastalıklardan biri; Dünya Sağlık Örgütü'ne göre dünya genelinde 400 milyondan fazla insan diyabetle yaşıyor. Tiroid bezinin az çalışması (hipotiroidi) veya fazla çalışması (hipertiroidi) da yorgunluk, kilo değişiklikleri, sinirlilik gibi pek çok belirtiye yol açabilir ve bu durumlar da dahiliye tarafından yönetilir.

Pratik Tavsiye: Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak, özellikle 40 yaş üzeriysen veya ailede diyabet, tiroid gibi hastalık öyküsü varsa, bu tür rahatsızlıkları erken teşhis etmenin en etkili yoludur. Yaşam tarzı değişiklikleri, yani dengeli beslenme ve düzenli egzersiz, bu hastalıkların yönetiminde de kritik öneme sahiptir.

Kan Hastalıkları ve Anemi

Vücudumuzdaki hücrelerin, özellikle alyuvarların, akyuvarların ve trombositlerin sağlıklı olup olmadığıyla ilgilenen bir başka alan da dahiliyedir. En sık karşılaşılanlardan biri anemi (kansızlık)dır. Yorgunluk, solukluk, baş dönmesi gibi belirtiler aneminin işaretleri olabilir. Demir eksikliği anemisi en yaygın görülen türdür ve kadınlarda daha sık rastlanır. Bunun dışında, vücudun enfeksiyonlarla mücadelesinde görev alan akyuvarların sayıca az veya çok olması da dahiliye doktorunun inceleyeceği konulardandır.

Öneri: Eğer sürekli halsizlik ve yorgunluk hissediyorsan, bir kan sayımı (CBC) yaptırman faydalı olabilir. Özellikle kadınların adet dönemleri nedeniyle demir kaybı yaşayabileceği düşünüldüğünde, beslenmene demir açısından zengin gıdaları (kırmızı et, ıspanak, kuru baklagiller) eklemek iyi bir önlemdir.