Göz ağrılarının sebepleri nelerdir?

Göz Ağrılarının Peşine Düşelim: Seni Neler Rahatsız Ediyor Olabilir?

Göz ağrısı, öyle hafife alınacak bir durum değil. Biliyorum, hepimiz zaman zaman yaşıyoruz ama bazen öyle bir hale geliyor ki günlük hayatı felç edebiliyor. Peki, bu ağrıların altında yatan sebepler neler? Deneyimlerime göre, en sık karşılaştığımız ve dikkat etmemiz gereken birkaç ana başlık var. Gel, yakından inceleyelim.

1. Dijital Ekran Yorgunluğu ve Kuru Göz Sendromu: Modern Zamanın Belası

Şimdi dürüst olalım, günümüz dünyasında ekranlara bakmadan bir gün geçirmek neredeyse imkansız. Akıllı telefonlar, tabletler, bilgisayarlar... Ortalama bir ofis çalışanının günde 8-10 saatini ekrana bakarak geçirdiği biliniyor. İşte bu durum, göz ağrılarının en yaygın kaynaklarından biri olan dijital ekran yorgunluğuna (Computer Vision Syndrome - CVS) yol açıyor. Ekran karşısında göz kırpma sayımız normalin çok altına düşüyor; dakikada ortalama 15-20 kez göz kırpmamız gerekirken, ekran başında bu sayı 5-7'ye kadar inebiliyor. Bu da göz yüzeyinin kurumasına, yanma hissine ve tabii ki ağrıya neden oluyor. Ayrıca, ekranın parlaklığı, font boyutu ve mesafesi de göz yorgunluğunu tetikleyebilir. Peki ne yapmalı?
  • 20-20-20 Kuralı: Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzağa bak. Bu, göz kaslarını dinlendirmenin en etkili yollarından biri.
  • Yapay Gözyaşı Damlaları: Eğer göz kuruluğu yaşıyorsan, doktoruna danışarak koruyucu içermeyen yapay gözyaşı damlaları kullanabilirsin. Piyasada birçok farklı marka var, sana uygun olanı bulmak için biraz deneme yapman gerekebilir.
  • Ergonomi: Monitörünü göz seviyene ayarla ve ekrandan yaklaşık bir kol mesafesi (50-70 cm) uzakta otur. Parlaklığı ve kontrastı gözlerini yormayacak şekilde ayarla.
  • Göz Kırpmayı Unutma: Bilinçli olarak daha sık göz kırpmaya çalış. Hatta masana küçük bir not bile yapıştırabilirsin.

2. Göz Enfeksiyonları ve İltihapları: Bazen Ciddi Bir Durumun Habercisi

Göz ağrısı sadece yorgunluktan ibaret olmayabilir. Bazen altta yatan bir enfeksiyon veya iltihap, ciddi ağrılara yol açabilir. En sık görülenlerden biri konjonktivit (göz nezlesi). Gözün beyaz kısmını ve göz kapaklarının iç yüzeyini kaplayan zarın iltihaplanmasıyla ortaya çıkar. Gözde kızarıklık, kaşıntı, sulanma ve kumlanma hissiyle birlikte ağrı da görülebilir. Bakteriyel, viral veya alerjik olabilir. Bir diğeri blefarit (göz kapağı iltihabı). Göz kapaklarının kenarlarındaki yağ bezlerinin tıkanması veya iltihaplanması sonucu oluşur. Kirpik diplerinde pullanma, kaşıntı, yanma ve özellikle sabahları belirginleşen ağrıya neden olabilir. Daha ciddi durumlarda ise üveit (gözün orta tabakasının iltihabı) veya keratit (kornea iltihabı) gibi durumlar da şiddetli göz ağrısına neden olabilir. Bu tür iltihaplanmalar genellikle ışığa karşı hassasiyet (fotofobi), bulanık görme ve baş ağrısı gibi ek belirtilerle birlikte seyreder. Bu gibi durumlarda, vakit kaybetmeden bir göz doktoruna görünmek hayati önem taşır. Kendi kendine damla veya ilaç kullanmaya kalkışmak, durumu daha da kötüleştirebilir.

3. Göz İçi Basıncı ve Glokom: Sinsi Tehlike

Göz ağrısının en tehlikeli sebeplerinden biri de glokom (göz tansiyonu) olabilir. Genellikle sinsi ilerleyen ve başlangıçta belirti vermeyen bir hastalık olsa da, bazı glokom türleri (özellikle akut açı kapanması glokomu) ani ve şiddetli göz ağrısına neden olabilir. Bu ağrıya genellikle baş ağrısı, bulantı, kusma, bulanık görme ve gözde kızarıklık eşlik eder. Göz içi basıncının aniden yükselmesiyle ortaya çıkar ve acil tıbbi müdahale gerektirir. Tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına yol açabilir. Bu nedenle, bu tür belirtiler yaşadığında hemen en yakın hastanenin acil servisine başvurmalısın. Glokomun erken teşhisi için düzenli göz muayeneleri kritik öneme sahiptir. Eğer ailenizde glokom öyküsü varsa, 40 yaşından itibaren yılda bir kez göz tansiyonu ölçümü yaptırmalısın. Unutma, çoğu glokom türü ağrı yapmaz ve sinsi ilerler.

4. Migren ve Gerilim Tipi Baş Ağrıları: Gözü Hedef Alan Ağrılar

Bazen göz ağrısı, gözün kendisinden kaynaklanmaz; başka bir yerden yayılan bir ağrının belirtisi olabilir. Migren ve gerilim tipi baş ağrıları, buna en iyi örneklerden. Migren, genellikle başın tek tarafında zonklayıcı bir ağrıyla karakterizedir ve ışığa/sese hassasiyet, bulantı gibi belirtilerle birlikte seyreder. Migren ağrısı çoğu zaman göz çevresinde veya gözün arkasında hissedilir ve şiddetli olabilir. Hatta migrenin bir türü olan "oküler migren"de sadece gözde geçici görme bozuklukları veya ağrı görülebilir. Gerilim tipi baş ağrıları ise genellikle başın her iki tarafında, sıkıştırıcı veya bandaj gibi bir hisle ortaya çıkar. Göz çevresinde veya şakaklarda hissedilen hafif ila orta şiddette ağrıya neden olabilir. Stres, yorgunluk ve kas gerginliği bu tür baş ağrılarını tetikleyebilir. Eğer bu tür ağrıların göz ağrına neden olduğunu düşünüyorsan, tetikleyicilerini belirlemek ve gerekirse bir nörologdan destek almak faydalı olacaktır. Unutma, göz ağrısı bir uyarı işaretidir. Eğer ağrı şiddetliyse, aniden başladıysa, bulanık görme, ışığa hassasiyet, kızarıklık veya akıntı gibi başka belirtilerle birlikteyse, vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurmalısın. Göz sağlığın hafife alınacak bir konu değil.