Prolaktin yüksekliğinde ne yapılmalı?

Prolaktin, hipofiz bezi tarafından üretilen ve özellikle hamilelik ve emzirme döneminde önemli rol oynayan bir hormondur. Ancak, bazı durumlarda prolaktin seviyesi normalin üzerine çıkabilir. Bu duruma hiperprolaktinemi denir. Peki, prolaktin yüksekliğinde ne yapılmalı? Bu yazımızda, prolaktin yüksekliğinin nedenlerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Prolaktin Yüksekliğinin Nedenleri Nelerdir?

Prolaktin yüksekliğinin birçok farklı nedeni olabilir. Bunlardan en yaygın olanları şunlardır:

• Hipofiz Tümörleri (Prolaktinomalar): Hipofiz bezinde prolaktin üreten tümörler, prolaktin seviyesinin yükselmesine neden olabilir.
• İlaçlar: Bazı antidepresanlar, antihipertansifler ve mide ilaçları prolaktin seviyesini artırabilir.
• Hipotiroidizm: Tiroid bezinin yeterli hormon üretmemesi (hipotiroidizm) de prolaktin yüksekliğine yol açabilir.
• Kronik Böbrek Yetmezliği: Böbreklerin düzgün çalışmaması durumunda prolaktin atılımı azalabilir ve bu da prolaktin seviyesini yükseltebilir.
• Stres: Yoğun stres ve kaygı durumları da geçici prolaktin yükselmelerine neden olabilir.

Bu nedenlerin yanı sıra, bazı durumlarda prolaktin yüksekliğinin nedeni belirlenemeyebilir. Bu tür durumlara idiyopatik hiperprolaktinemi denir.

Prolaktin Yüksekliğinin Belirtileri Nelerdir?

Prolaktin yüksekliğinin belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve cinsiyete göre farklılık gösterebilir. Kadınlarda en sık görülen belirtiler şunlardır:

• Adet düzensizlikleri veya adet görememe (amenore)
• Göğüslerden süt gelmesi (galaktore)
• Hamile kalamama (infertilite)
• Cinsel istekte azalma

Erkeklerde ise prolaktin yüksekliğinin belirtileri şunlar olabilir:

• Cinsel istekte azalma
• Erektil disfonksiyon
• Göğüslerde büyüme (jinekomasti)
• Sperm sayısında azalma

Hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen ortak belirtiler arasında baş ağrısı, görme bozuklukları ve kemik yoğunluğunda azalma (osteoporoz) yer alabilir.

Prolaktin Yüksekliğinde Ne Yapılmalı? Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Eğer sizde de yukarıda bahsedilen belirtilerden herhangi biri varsa, bir doktora başvurmanız önemlidir. Doktorunuz öncelikle tıbbi geçmişinizi alacak ve fiziksel muayene yapacaktır. Daha sonra prolaktin seviyenizi ölçmek için kan testi isteyecektir. Gerekli görülürse, hipofiz bezinizi görüntülemek için MR veya BT taraması da yapılabilir.

Prolaktin yüksekliği tedavisinde genellikle ilaçlar kullanılır. Prolaktinomaların tedavisinde dopamin agonistleri adı verilen ilaçlar sıklıkla tercih edilir. Bu ilaçlar, prolaktin üretimini azaltarak tümörün küçülmesine yardımcı olabilir. İlaç tedavisi işe yaramazsa veya tümör çok büyükse, cerrahi müdahale veya radyoterapi seçenekleri değerlendirilebilir. İlaç kullanımına bağlı prolaktin yüksekliği durumunda, doktorunuz ilacınızı değiştirebilir veya dozunu ayarlayabilir.

Prolaktin yüksekliği, tedavi edilebilir bir durumdur. Erken teşhis ve uygun tedavi ile belirtiler kontrol altına alınabilir ve olası komplikasyonlar önlenebilir. Sağlıklı günler dileriz!