Tansiyon 220 olursa ne olur?

Tansiyon 220 Olursa: Acil Durum ve Sonrası

Şimdi şöyle bir senaryo düşünelim: Bir gün tansiyonunu ölçtün ve ekranda 220/X gibi bir değer gördün. İlk tepkin ne olurdu? Büyük ihtimalle panik. Ama bu panik yerine ne yapman gerektiğini bilmek, hayat kurtarıcı olabilir. Deneyimlerime göre, bu seviyedeki bir tansiyon, "yüksek tansiyon" olmanın ötesinde, hipertansif kriz dediğimiz acil bir durumu işaret eder. Bu durum, organ hasarı riski taşıdığı için anında müdahale gerektirir.

1. Tansiyon 220/X Ne Anlama Gelir ve Neden Tehlikelidir?

Öncelikle, tansiyonun iki sayısı vardır: Sistolik (büyük) ve Diyastolik (küçük). 220, sistolik tansiyonu ifade eder. Bu değer, kalbin kanı pompalarken damarlarına uyguladığı en yüksek basınçtır. Normalde sistolik tansiyonun 120 mmHg ve altı olması beklenir. 220 mmHg, normal değerin neredeyse iki katıdır ve damarların dayanma sınırlarını zorlayan bir basınçtır.

Peki, neden tehlikeli? Çünkü bu kadar yüksek bir basınç, özellikle beyin, kalp, böbrek ve göz gibi hassas organlarda ciddi hasarlara yol açabilir. Bu durum, ya hipertansif acil durum (organ hasarı belirtileri varsa) ya da hipertansif ivedi durum (organ hasarı belirtileri yoksa ama tansiyon çok yüksekse) olarak sınıflandırılır. Her iki durumda da tıbbi müdahale şarttır.

  • Beyin: Felç (inme), beyin kanaması riski çok yüksektir. Ani baş ağrısı, konuşma bozukluğu, yüzde veya vücudun bir tarafında uyuşma/güçsüzlük gibi belirtiler varsa bu bir acil durumdur.
  • Kalp: Kalp krizi, kalp yetmezliği veya aort diseksiyonu (ana atardamarın yırtılması) gibi hayati tehlike arz eden durumlar tetiklenebilir. Göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı gibi belirtiler varsa hemen harekete geçmelisin.
  • Böbrekler: Böbrek yetmezliği gelişebilir. İdrar miktarında azalma, şişlik gibi belirtiler uzun vadede ortaya çıkar.
  • Gözler: Görme kaybına yol açabilen retina hasarı (gözde kanama) meydana gelebilir. Ani görme bulanıklığı veya kaybı ciddi bir işarettir.

2. İlk Adım: Sakin Ol ve Hemen Yardım Ara!

Tansiyonun 220 olduğunu gördüğünde yapman gereken ilk şey paniklememek. Panik, tansiyonunu daha da yükseltecektir. Sakin kalmaya çalış ve hemen tıbbi yardım iste.

  • 112'yi ara: En doğru ve hızlı adım budur. Durumunu ve tansiyon değerini net bir şekilde belirt. Ambulansın gelmesini bekle.
  • Yerinden kalkma: Eğer baş dönmesi, bulanık görme, göğüs ağrısı gibi belirtilerin varsa, düşme riskini azaltmak için oturur veya hafifçe yatar pozisyonda kal.
  • İlaç alma: Daha önce doktorunun önerdiği bir tansiyon ilacın varsa bile, bu seviyede bir tansiyon için kendi kendine doz artırma veya yeni bir ilaç alma. Bu, tansiyonun ani ve kontrolsüz düşmesine neden olarak daha büyük sorunlara yol açabilir. Doktor veya sağlık görevlisi gelene kadar bekle.
  • Derin nefes al: Sakinleşmek için yavaş ve derin nefes egzersizleri yapabilirsin. Burundan derin bir nefes al, birkaç saniye tut ve ağızdan yavaşça ver.

Unutma, bu değerde bir tansiyon, zaman kaybetmeden profesyonel yardım gerektiren bir durumdur. Evde "bekleyeyim de düşer" mantığıyla hareket etmek, çok ciddi sonuçlara yol açabilir.

3. Hastanede Neler Yapılır ve Sonrası?

Hastaneye ulaştığında, doktorlar hızla durumunu değerlendirecek ve organ hasarı olup olmadığını kontrol edeceklerdir. Genellikle damardan verilen ilaçlarla tansiyonun kontrollü bir şekilde düşürülmesi hedeflenir. Amaç, tansiyonu aniden sıfırlamak değil, organları koruyacak bir seviyeye getirmektir. İlk birkaç saat içinde sistolik tansiyonun %10-20 kadar düşürülmesi hedeflenir, sonraki 24 saat içinde 160/100 mmHg civarına indirilmesi amaçlanır.

Tedavi sürecinde yapılacaklar:

  • Fiziksel muayene ve belirti kontrolü: Baş ağrısı, görme bozukluğu, göğüs ağrısı, nörolojik belirtiler detaylıca incelenir.
  • Kan testleri: Böbrek fonksiyonları, kalp enzimleri gibi değerler kontrol edilir.
  • EKG (Elektrokardiyografi): Kalbin elektriksel aktivitesi incelenir.
  • Göz dibi muayenesi: Gözdeki damar hasarı kontrol edilir.
  • Beyin görüntülemesi (gerekirse): Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Manyetik Rezonans (MR) ile beyin kanaması veya inme olup olmadığına bakılır.

Tansiyonun kontrol altına alındıktan sonra, doktorun sana detaylı bir tedavi planı sunacaktır. Bu plan genellikle şunları içerir:

  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Düzenli egzersiz, tuz kısıtlaması, sağlıklı beslenme (bol sebze, meyve, tam tahıllı gıdalar), kilo kontrolü ve sigara/alkol bırakma gibi adımlar hayati önem taşır.
  • İlaç tedavisi: Bir veya birden fazla tansiyon ilacı düzenli olarak kullanman gerekebilir. İlaçlarını aksatmadan ve doktorunun belirlediği dozlarda almak, tansiyonunu kontrol altında tutmanın anahtarıdır.
  • Düzenli takip: Tansiyonunun düzenli olarak ölçülmesi ve doktor kontrollerine gitmen çok önemlidir. Tansiyon ilaçlarının dozları ve türleri zamanla değişebilir, bu yüzden doktor takibi şarttır.

Tansiyon 220 gibi bir durum yaşamak, vücudunun sana verdiği ciddi bir uyarı işaretidir. Bu uyarıyı dikkate alıp, yaşam tarzında gerekli değişiklikleri yaparak ve tıbbi tedaviye uyarak daha sağlıklı bir yaşam sürmen mümkün. Sakın hafife alma!