4GB USB ile format atılır mı?
4GB USB ile Format Atılır mı? Hemen Cevaplıyorum!
Kısa ve net cevap: Evet, atılır! Ama bazı ufak tefek detayları var ki, bilmeden yola çıkarsan canın sıkılabilir.
Deneyimlerime göre, 4GB USB ile format atma konusunu kafana taktıysan, muhtemelen elindeki işletim sistemi (Windows veya Linux) kurulum dosyalarının boyutuyla ilgili bir endişen var. Haklısın da. Modern Windows sürümleri ve bazı Linux dağıtımlarının kurulum ISO dosyaları 4GB'ı aşabiliyor. Örneğin, Windows 10'un en güncel sürümleri ve Windows 11 kesinlikle 4GB sınırını zorluyor, hatta geçiyor.
Kurulum Dosyasının Boyutu Neden Önemli?
Format atmak için kullandığın USB belleğin, işletim sisteminin tüm dosyalarını barındırabilmesi gerekiyor. Buna hem Windows'un kendi dosyaları hem de kurulumu başlatacak ve yönetecek bootable dosyalar dahil. Eğer ISO dosyasının boyutu, belleğin kullanılabilir alanından fazlaysa, dosyaları USB'ye kopyalarken hata alırsın veya USB tamamen boş olur. Bu durumda en klasik yöntem olan Rufus gibi programlarla USB'yi hazırlarken de “ISO çok büyük” hatası alırsın.
Peki, elinde sadece 4GB'lık bir USB bellek varsa ve format atmak istiyorsan ne yapacaksın? İşte burada birkaç yol var:
- Daha Eski Windows Sürümleri: Eğer elindeki 4GB USB'ye sığdırabileceğin bir Windows sürümüyle işini görüyorsan (mesela Windows 7 veya çok eski bir Windows 10 versiyonu), bu gayet geçerli bir yöntem. Ancak günümüz standartlarında bu pek tavsiye edilmez çünkü güvenlik güncellemeleri ve performans olarak geride kalırlar.
- Linux Dağıtımları: Birçok Linux dağıtımının 4GB'a sığan sürümleri mevcut. Örneğin, Lubuntu, Xubuntu veya Puppy Linux gibi hafif dağıtımlar hem az yer kaplar hem de eski bilgisayarlarda bile hızlı çalışır. Eğer amacın bilgisayarına modern bir işletim sistemi kurmak ve 4GB USB'yi değerlendirmekse, bu harika bir seçenek olabilir. Kurulumdan sonra istediğin daha güçlü dağıtımları (Ubuntu, Fedora vb.) farklı bir USB ile kurabilirsin.
- Özel Olarak Hazırlanmış USB'ler: Bazı kullanıcılar, sadece gerekli sürücüleri ve temel araçları içeren, çok daha küçük boyutlu "mini" kurulum ISO'ları hazırlıyorlar. Bu tür ISO'ları 4GB USB'lere rahatlıkla atabilirsin. Ancak bunları bulmak veya kendin hazırlamak biraz daha ileri düzey teknik bilgi gerektirir. Güvenilir kaynaklardan indirdiğinden emin olmalısın.
4GB USB Belleği Hazırlama Yöntemleri
Bir kere elindeki işletim sistemi ISO'sunun 4GB'a sığdığını varsayalım, şimdi bunu USB'ye nasıl atacağına gelelim. En yaygın ve güvenilir yöntemleri sıralıyorum:
- Rufus: Bu program, bootable USB hazırlama konusunda adeta bir kahraman. Ücretsizdir ve oldukça basittir.
- Rufus'u aç.
- Aygıt kısmından 4GB USB belleğini seç.
- Görüntü önyükleme seçimi kısmından indirmiş olduğun ISO dosyasını seç.
- Önyükleme türü olarak "UEFI" veya "BIOS/CSM" seçeneğini ISO'na ve bilgisayarının BIOS ayarlarına göre belirlemen gerekecek. Genellikle yeni sistemler UEFI kullanır.
- Küme boyutu ve Dosya sistemi gibi ayarları genellikle otomatik bırakabilirsin.
- "Başlat" tuşuna bas ve bekle. İşlem yaklaşık 5-15 dakika sürebilir.
- Media Creation Tool (Windows için): Eğer Windows kuracaksaksan, Microsoft’un kendi aracı olan Media Creation Tool’u kullanabilirsin. Bu araç, hem güncel Windows dosyalarını indirir hem de doğrudan USB'ye yazdırır. Ancak 4GB bir USB'ye Windows 10 veya 11 kuracaksan, bu araç sana muhtemelen yeni bir USB (8GB ve üzeri) alman gerektiğini söyleyecektir. Yine de eski sürümler için işe yarayabilir.
- Ventoy: Bu aslında farklı bir mantıkla çalışıyor. Ventoy’u USB belleğine kuruyorsun, sonra üzerine sadece ISO dosyalarını kopyalıyorsun. Bilgisayarını USB’den başlattığında Ventoy sana hangi ISO ile başlatmak istediğini soruyor. Yani aynı USB’ye hem Windows hem de farklı Linux dağıtımlarının ISO'larını atabilir ve seçerek başlatabilirsin. Ancak tüm ISO'ların toplam boyutu 4GB’ı geçmemeli tabii ki.
Önemli bir not: USB belleğindeki tüm veriler silineceği için, önceden yedeklediğinden emin ol!
Alternatif ve Pratik Çözümler
Eğer elindeki 4GB USB ile istediğin işletim sistemini kuramıyorsan, birkaç pratik çözüm daha var:
- Daha Büyük USB Bellek Edinmek: Artık 8GB ve 16GB USB bellekler oldukça uygun fiyatlı. Eğer sık sık format atıyorsan veya farklı işletim sistemleri deneyeceksen, yatırım yapmaya değer.
- Harici DVD Sürücü Kullanmak: Hala DVD sürücün varsa ve ISO dosyan bir DVD'ye sığıyorsa (bu genellikle eski işletim sistemleri için geçerli), bu da bir seçenek. Ancak artık pek yaygın değil.
- PXE Boot veya Ağ Üzerinden Kurulum: Bu yöntemler biraz daha teknik bilgi gerektirir ve ev kullanıcıları için genellikle pratik değildir. Bir ağ üzerinden veya sunucu aracılığıyla kurulum yapmayı içerir.
Sonuç olarak, 4GB USB ile format atmak mümkün ama seçtiğin işletim sisteminin boyutuna ve hazırlama yöntemine dikkat etmen gerekiyor. Eğer elindeki USB’yi değerlendirmek istiyorsan, hafif Linux dağıtımları harika bir başlangıç noktası olacaktır.