DNS nedir, ne işe yarar?

12.03.2025 0 görüntülenme

İnternette gezinirken her gün kullandığımız ancak adını pek duymadığımız bir kahraman var: DNS. Peki, bu DNS nedir ve internet deneyimimizi nasıl kolaylaştırır? Bu yazımızda, DNS'in ne olduğuna, nasıl çalıştığına ve neden önemli olduğuna yakından bakacağız.

DNS Nedir?

DNS, yani Alan Adı Sistemi (Domain Name System), internetin telefon rehberi gibidir. İnsanların hatırlaması kolay olan alan adlarını (örneğin, google.com) makinelerin anlayabileceği IP adreslerine (örneğin, 172.217.160.142) çevirir. Bu sayede, karmaşık sayılar yerine akılda kalıcı isimlerle internette gezinebiliriz.

Bir web sitesini ziyaret etmek istediğinizde, tarayıcınıza alan adını yazarsınız. Tarayıcınız, bu alan adını bir DNS sunucusuna gönderir. DNS sunucusu, alan adıyla eşleşen IP adresini bulur ve tarayıcınıza geri gönderir. Tarayıcınız da bu IP adresi aracılığıyla web sitesine bağlanır. Tüm bu işlemler saniyeler içinde gerçekleşir ve biz farkına bile varmayız.

DNS Ne İşe Yarar?

DNS'in temel görevi, alan adlarını IP adreslerine çevirmek olsa da, başka önemli işlevleri de vardır:

  • Kolay Kullanım: DNS sayesinde, web sitelerine erişmek için karmaşık IP adreslerini ezberlemek zorunda kalmayız. Alan adları, interneti daha kullanıcı dostu hale getirir.
  • Yük Dengeleme: Büyük web siteleri, trafiği birden fazla sunucuya dağıtmak için DNS'i kullanabilir. Bu sayede, web sitesinin performansı artar ve çökme riski azalır.
  • Güvenlik: DNS, kötü amaçlı yazılımların ve kimlik avı saldırılarının engellenmesine yardımcı olabilir. Güvenilir DNS sunucuları, zararlı sitelere yönlendirmeyi engelleyerek kullanıcıları korur.

DNS Nasıl Çalışır?

DNS sistemi, hiyerarşik bir yapıya sahiptir. En üstte "kök" DNS sunucuları bulunur. Daha sonra, alan adlarının türüne göre (örneğin, .com, .net, .org) farklı DNS sunucuları gelir. Her bir alan adı için yetkili DNS sunucuları da bulunur. Bir alan adının IP adresini bulmak için, DNS sunucuları arasında bir sorgu zinciri oluşur. Bu sorgu zinciri, alan adının yetkili DNS sunucusuna ulaşana kadar devam eder.

Örneğin, "example.com" adresine gitmek istediğinizde, bilgisayarınız öncelikle yerel DNS sunucunuza (genellikle internet servis sağlayıcınızın DNS sunucusu) sorar. Eğer yerel DNS sunucunuzda bu bilgi yoksa, kök DNS sunucularına başvurur. Kök DNS sunucuları, ".com" alan adından sorumlu olan DNS sunucularının adresini verir. Yerel DNS sunucunuz, bu sunuculara başvurarak "example.com" adresinin yetkili DNS sunucusunu bulur. Son olarak, yetkili DNS sunucusu, "example.com" adresinin IP adresini yerel DNS sunucunuza gönderir ve yerel DNS sunucunuz da bu bilgiyi bilgisayarınıza iletir.

DNS, internetin temel taşlarından biridir ve internetin sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlar. Bir dahaki sefere bir web sitesini ziyaret ettiğinizde, arka planda çalışan DNS'e bir teşekkür etmeyi unutmayın!