Sahih hadis kaça ayrılır?

Hadis ilmiyle ilgilenenlerin sıklıkla karşılaştığı bir soru: Sahih hadisler kaç kısma ayrılır? Bu sorunun cevabı, hadislerin sened ve metin açısından taşıdığı özelliklere göre değişir. Sahih hadis, güvenilir raviler tarafından rivayet edilen, senedi kesintisiz ve kusursuz, metninde de herhangi bir çelişki veya zayıflık bulunmayan hadis demektir. Sahih hadisler, genellikle iki ana kısma ayrılır: **Sahih li-zâtihî** (bizzat sahih olan) ve **Sahih li-gayrihî** (başkasından dolayı sahih olan). Sahih li-zâtihî, bir hadisin sahihlik şartlarını kendiliğinden taşıması, yani ravilerin adalet ve zabt vasıflarının tam olması, senedin muttasıl (kesintisiz) olması ve hadisin şaz veya muallel olmaması durumudur. Sahih li-gayrihî ise, aslında zayıf bir isnada sahipken, başka rivayetlerle desteklenerek sahihlik derecesine yükselen hadistir. Bu tür hadislerin senedinde hafif bir zayıflık bulunsa bile, başka tariklerden gelen aynı manadaki rivayetler bu zayıflığı giderir ve hadisi sahih kılar. Özetle, sahih hadisler, taşıdıkları özellikler ve destekleyici rivayetlerin varlığına göre "bizzat sahih" ve "başkasından dolayı sahih" olmak üzere iki temel kategoriye ayrılır. Bu sınıflandırma, hadislerin güvenilirliğini daha detaylı bir şekilde değerlendirmeye olanak tanır ve hadis ilmiyle uğraşanlar için önemli bir referans noktası oluşturur. Bu sayede dini metinlerin doğru anlaşılmasına ve yorumlanmasına katkı sağlanmış olur.