Öşür vergisini kim öder?
İçindekiler
Öşür, İslam hukukunda önemli bir yere sahip olan bir vergidir. Kelime anlamı olarak "onda bir" anlamına gelir ve tarım ürünlerinden alınan zekâtı ifade eder. Peki, öşür vergisi tam olarak nedir ve bu vergiyi kimler ödemekle yükümlüdür? Bu yazımızda, bu soruların cevaplarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Öşür Vergisinin Tanımı ve Kapsamı
Öşür, Müslümanların sahip oldukları tarım arazilerinden elde ettikleri ürünler üzerinden ödedikleri bir zekât türüdür. Toprak mahsullerinin zekâtı olarak da bilinir. Öşrün amacı, toplumda adaleti sağlamak, ihtiyaç sahiplerine yardım etmek ve ekonomik dengeyi korumaktır. Öşür, İslam'ın beş temel esasından biri olan zekâtın bir parçasıdır ve dinî bir yükümlülüktür.
Öşür, buğday, arpa, mısır, pirinç, baklagiller, meyveler ve sebzeler gibi çeşitli tarım ürünlerini kapsar. Öşür vergisinin oranı, arazinin sulama yöntemine göre değişiklik gösterir. Eğer arazi yağmur suyu veya doğal kaynaklarla sulanıyorsa (masrafsız sulama), ürünün onda biri (%10) öşür olarak verilir. Eğer arazi, sulama için insan gücü, motor veya diğer araçlarla sulanıyorsa (masraflı sulama), ürünün yirmide biri (%5) öşür olarak verilir. Bunun nedeni, masraflı sulamada çiftçinin daha fazla emek ve kaynak harcamasıdır.
Öşür Vergisini Kimler Öder?
Öşür vergisini ödemekle yükümlü olanlar, belirli şartları taşıyan Müslümanlardır. Bu şartlar şunlardır:
- Müslüman olmak: Öşür, İslam dinine mensup olanların ödemekle yükümlü olduğu bir vergidir.
- Akıllı ve ergen olmak: Öşür mükellefi olabilmek için akıl sağlığının yerinde olması ve ergenlik çağına ulaşmış olmak gerekir.
- Hür olmak: Köleler öşür ödemekle yükümlü değildir.
- Toprağa sahip olmak veya toprağı ekip biçmek: Öşür, toprağın sahibi veya toprağı kiralayarak ekip biçen kişi tarafından ödenir.
- Nisap miktarına ulaşmak: Ürünün, zekât verilebilmesi için belirlenen asgari miktara (nisap) ulaşması gerekir. Nisap miktarı, ürünün cinsine göre değişiklik gösterebilir.
Bu şartları taşıyan her Müslüman çiftçi, elde ettiği tarım ürünlerinden öşür vermekle yükümlüdür. Öşür, genellikle hasat zamanı ödenir ve ihtiyaç sahiplerine, yoksullara, yetimlere ve diğer zekât alabilecek kişilere dağıtılır.
Öşürün Önemi ve Toplumsal Etkileri
Öşür vergisi, İslam toplumlarında önemli bir sosyal ve ekonomik role sahiptir. Öşürün ödenmesi, toplumda yardımlaşma ve dayanışma duygularını güçlendirir. Zenginlerin mallarından fakirlere pay ayırması, sosyal adaletin sağlanmasına katkıda bulunur ve toplumdaki gelir dağılımını dengeler.
Ayrıca, öşürün tarım sektörüne de olumlu etkileri vardır. Çiftçilerin öşür vermeleri, bereketin artmasına ve ürünlerin daha verimli olmasına vesile olarak görülür. Bu da tarımsal üretimin artmasına ve ülke ekonomisinin güçlenmesine katkı sağlar. Sonuç olarak, öşür, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde birçok fayda sağlayan önemli bir dini ve ekonomik uygulamadır.
Özetle, öşür vergisi, Müslümanların tarım ürünlerinden ödediği bir zekât türüdür ve belirli şartları taşıyan her Müslüman çiftçi tarafından ödenmelidir. Bu vergi, toplumda adaleti, yardımlaşmayı ve ekonomik dengeyi sağlamada önemli bir rol oynar. Unutmayın, öşür vermek sadece dini bir yükümlülük değil, aynı zamanda toplumsal bir sorumluluktur.