LDH yüksekliği neden olur?

LDH Yüksekliği Neden Olur?

LDH (Laktat Dehidrogenaz), vücudumuzdaki pek çok dokuda bulunan bir enzimdir. Özellikle enerji üretiminde rol oynar. Eğer test sonuçlarında LDH seviyenin yüksek çıktığını gördüysen, bu genellikle bir şeylerin yolunda gitmediğinin habercisi olabilir. Merak etme, bu her zaman büyük bir sorun anlamına gelmez ama nedenlerini anlamak önemli.

Deneyimlerime göre, LDH yüksekliğinin altında yatan birkaç temel sebep var. Bunları detaylıca konuşalım ki ne olduğunu daha iyi kavrayabilesin.

Dokularda Hasar veya Hasar Görme Riski

LDH'nin en yaygın nedenlerinden biri, vücudumuzdaki herhangi bir hücrenin hasar görmesi veya ölmesidir. Hücreler hasar gördüğünde veya yıprandığında, içlerinde bulunan LDH enzimi kana salınır. Bu da testlerde LDH seviyesinin yükselmesine neden olur. Düşün ki, bir yerinde ezilme olan bir grup insan var; en çok hasar gören kişilerin kanında bu enzim daha fazla olur. LDH de benzer mantıkla çalışır.

Örneklerle açıklamak gerekirse:

• Kas Hasarı: Yoğun egzersiz sonrası kas ağrıların olur, değil mi? İşte bu ağrılara neden olan kas liflerindeki küçük yırtılmalar LDH'nin yükselmesine yol açabilir. Kaza geçirmiş bir futbolcunun kaslarındaki hasar, spor salonunda aşırı antrenman yapan birinin kaslarındaki hasardan çok daha belirgin bir LDH artışına neden olacaktır.
• Kalp Krizi: Kalp kası hasar gördüğünde, örneğin bir kalp krizi geçirdiğinde, kalp kası hücrelerindeki LDH kana karışır. Bu nedenle kalp krizi teşhisinde de LDH değerlerine bakılır, ancak tek başına yeterli değildir.
• Karaciğer Hasarı: Hepatit gibi karaciğer iltihaplarında veya karaciğere toksik madde bulaşmasında karaciğer hücreleri zarar görür ve LDH salınımı artar.
• Böbrek Hasarı: Böbreklerin işlevi bozulan durumlarda da LDH seviyelerinde artış görülebilir.

Hücrelerin Hızlı Bölünmesi

Bazı durumlarda ise hücreler ölmediği halde, çok hızlı bölündükleri için LDH seviyeleri yükselebilir. Bu, özellikle kanser hücrelerinde sıkça görülür. Kanser hücreleri hızla çoğaldığı için daha fazla LDH üretirler ve salarlar. Bu yüzden, bazı kanser türlerinin takibinde LDH bir gösterge olabilir.

Bunun anlamı nedir?

• Kanser: Lösemi, lenfoma, akciğer kanseri gibi birçok kanser türünde, kanser hücrelerinin hızlı büyümesi ve çoğalması nedeniyle LDH yüksekliği görülebilir. Örneğin, belirli bir lenfoma türünde, hastalığın aktivitesini ve yayılımını izlemek için LDH seviyeleri önemli bir parametre olabilir.
• Enfeksiyonlar ve İnflamasyon: Vücutta bir enfeksiyon veya iltihap olduğunda, bağışıklık sistemi hücreleri aktifleşir ve çoğalır. Bu durum da geçici bir LDH yüksekliğine neden olabilir.

Kan Hastalıkları ve Hemoliz

Kırmızı kan hücrelerinin erken yaşta veya normalden hızlı parçalanması durumu olan hemoliz de LDH yüksekliğinin önemli bir nedenidir. Kırmızı kan hücreleri parçalandığında, içlerindeki LDH kana karışır.

Hemoliz örnekleri:

• Orak Hücreli Anemi: Bu genetik hastalıkta, kırmızı kan hücreleri anormal şekildedir ve kolayca parçalanır. Bu da LDH seviyelerinde belirgin bir artışa yol açar.
• Otomatik İmmün Hemolitik Anemi: Bağışıklık sisteminin kendi kırmızı kan hücrelerine saldırdığı durumlarda da hemoliz ve buna bağlı LDH yüksekliği görülür.
• Kan Nakli Reaksiyonları: Uygun olmayan kan nakilleri de hemolize neden olarak LDH seviyelerini yükseltebilir.

LDH Yüksekliği Tespit Edildiğinde Ne Yapmalı?

LDH değerlerin yüksek çıktıysa paniğe kapılma. İlk adım, doktorunla görüşmektir. Doktorun, diğer belirtilerin, tıbbi geçmişin ve yapılacak ek testlerle yüksekliğin nedenini doğru bir şekilde teşhis edecektir. Genellikle doktorlar, LDH yüksekliğini tek başına bir teşhis koymak için kullanmazlar; diğer laboratuvar sonuçları ve klinik bulgularla birlikte değerlendirirler.

Sana önerebileceğim pratik şeyler şunlar:

• Doktor Randevusu: En kısa sürede doktorunla konuş. Ona tüm şikayetlerini açıkça anlat.
• Detaylı Bilgi Ver: Son zamanlarda yaşadığın bir kaza, geçirdiğin bir enfeksiyon, kullandığın ilaçlar veya yoğun bir egzersiz programı olup olmadığını doktorunla paylaş.
• Sabırlı Ol: Teşhis süreci biraz zaman alabilir. Doktorun seni yönlendirecektir.