Absürd ne demek türkçesi?
Absürt: Neden Tuhaf Geliyor ve Ne Yapmalı?
Absürt kelimesini duyunca aklına ne geliyor? Belki bir Monty Python skeçi, belki de mantıksız bir durumla karşılaştığında hissettiğin o garip duygu. Aslında absürt, Latincede "uygun olmayan", "sıradışı" veya "saçma" anlamına gelen "absurdus" kelimesinden geliyor. Türkçedeki karşılığı da tam olarak bu; yani akıl ve mantık sınırlarını zorlayan, gerçek dışı, anlamsız görünen şeyler.
Deneyimlerime göre, absürt kelimesini sadece bir tanımlama olarak değil, aynı zamanda hayatımızda karşılaştığımız pek çok duruma bir ışık tutmak için de kullanabiliyoruz. Mesela, bir öğrenci olarak ders çalışmaya oturduğunda birdenbire pencereden dışarıdaki kuşların birbirine konuşuyormuş gibi geldiğini fark etmek absürt bir durum olabilir. Ya da bir iş toplantısında sunum yaparken bilgisayarının bir anda çalışmayı reddetmesi de öyle. Bu tür anlar, bizi sıradan beklentilerimizden çıkarıp farklı bir gerçekliğe davet ediyor gibi.
Absürt Neden İlginçtir?
Absürt olan şeyler, genellikle beklenenin dışında olduğu için dikkatimizi çeker. Mantık zincirini kırar ve bizi düşünmeye, sorgulamaya iter. Sanatta, edebiyatta ve felsefede absürt kavramı, insanlık durumunun anlamsızlığı, varoluşun boşluğu gibi derin konuları işlemek için sıkça kullanılır.
* Varoluşsal Absürt: Özellikle
- yüzyılda etkili olan varoluşçuluk akımı, evrenin insana karşı kayıtsızlığı ve hayatın doğasında bir anlam bulma çabamız arasındaki çatışmayı "absürt" olarak tanımlar. Albert Camus'nün "Sisifos Söyleni" gibi eserleri, bu düşünceyi somutlaştırır. Sisifos'un sonsuz bir kayayı dağa taşımaya mahkum edilmesi ve her seferinde kayanın yuvarlanıp yeniden başlaması, anlam arayışımızın boşunalığına bir metafor olarak görülebilir.
* Sanatsal Absürt: Resim sanatında Salvador Dali'nin eriyen saatleri, edebiyatta Samuel Beckett'in "Godot'yu Beklerken" oyunundaki gibi karakterlerin anlamsız diyalogları, absürt sanatın önde gelen örnekleridir. Bu eserler, bilinen mantıksal yapıları bozarak izleyici veya okuyucuyu farklı bir algısal deneyime davet eder. Örneğin, bir felsefe dersinde hocanın bir anda sınıfa girip "Bugün hepimiz birlikte dans edeceğiz!" demesi de türden bir absürtlük örneği sayılabilir.
Günlük Hayatta Absürt Anlar
Absürt, sadece sanat ve felsefede karşımıza çıkmaz. Günlük hayatımız da absürt anlarla doludur. Mesela, markette kasada beklerken önündeki kişinin alışveriş sepetinde sadece tek bir kürdan olması ve bunu ödemek için tüm kartlarını denemesi gibi durumlar hem komik hem de absürt olabilir. Ya da bir reklamın tamamen mantıksız bir ürün için yapılması, gerçeklikten kopuk bir mesaj vermesi de bu kategoriye girer.
Bu durumlarla karşılaştığında ne yapmak gerekir?
* Gözlemle ve Kabul Et: Absürt bir durumla karşılaştığında, ilk yapabileceğin şey onu olduğu gibi gözlemlemektir. Neden böyle olduğuna dair hemen bir açıklama bulmaya çalışmak yerine, durumun kendisini kabullenmek bazen en iyisidir.
* Mizahı Kullan: Absürt anlar, genellikle mizah için harika birer kaynaktır. Duruma gülmek, gerginliği azaltabilir ve sana farklı bir bakış açısı kazandırabilir. Kendi kendine "Vay be, ne absürt bir durum!" diyerek gülümsemek bile yeterli olabilir.
* Mantık Zincirini Kırma: Eğer kendi hayatında absürt durumları daha az yaşamak istiyorsan, olaylara daha mantıklı ve gerçekçi yaklaşmaya çalışabilirsin. Planlı olmak, hazırlıklı olmak, beklentilerini gerçekçi tutmak bu konuda sana yardımcı olur.
Absürtlükle Başa Çıkma Yöntemleri
Hayatımızdaki absürtlükleri tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da, onlarla daha iyi başa çıkmak için bazı pratik yöntemler deneyebilirsin:
* Esneklik Kazan: Beklenmedik durumlara karşı esnek olmak, seni daha az şaşırtır. Planların değiştiğinde, her zaman bir B planının olması seni daha güvende hissettirebilir.
* Farklı Perspektifler Ara: Bir durumu sadece tek bir açıdan görmek yerine, farklı bakış açılarını da değerlendirmeyi dene. Belki de senin absürt bulduğun bir durum, başkası için gayet mantıklıdır.
* Olayları Abartmamak: Özellikle günlük hayattaki küçük absürtlükleri büyütmemeye çalış. Unutma ki hayat, kusursuz bir mantık zinciri değil. Bir şeyin "anlamsız" olması, dünyanın sonu anlamına gelmez.
Deneyimlerime göre, absürt kelimesi aslında hayatın ne kadar öngörülemez ve renkli olabileceğini de anlatıyor. Bazen en saçma görünen şeyler bile bize yeni bir şeyler öğretebilir. Önemli olan, bu anlarla karşılaştığında sakin kalabilmek ve duruma bir anlam yüklemeye çalışırken kendi mantığını kaybetmemektir.