Dinamometre kütle ölçer mi?

Dinamometreler ve kütle ölçümü, fizik derslerinde sıkça karşılaştığımız kavramlar. Peki, dinamometreler gerçekten kütle ölçer mi? Cevap aslında hem evet, hem hayır! Dinamometreler, temel olarak uygulanan kuvveti ölçen aletlerdir. İçerisindeki yay sayesinde, üzerine uygulanan kuvvet arttıkça yay uzar ve bu uzama miktarı bir gösterge aracılığıyla kuvvet değerine dönüştürülür. Kütle ise bir cismin içerdiği madde miktarıdır ve yerçekimi kuvvetinden bağımsızdır. Ancak günlük hayatta kullandığımız tartılar, aslında dinamometre prensibiyle çalışır ve yerçekimi ivmesini kullanarak ağırlığı kütleye çevirirler. Burada önemli olan nokta, dinamometrenin doğrudan kütleyi değil, ağırlığı (yerçekimi kuvvetinin etkisiyle oluşan kuvvet) ölçtüğüdür. Eğer dinamometreyi yerçekimi olmayan bir ortamda kullansaydık, kütlesi olan bir cisim üzerine herhangi bir kuvvet uygulamadığı için dinamometre sıfırı gösterecekti. Bu nedenle, dinamometreler dolaylı yoldan, yerçekimi etkisiyle kütleyi ölçmemize yardımcı olurlar. Fakat asıl ölçtükleri şey kuvvettir. Sonuç olarak, dinamometreler doğrudan kütle ölçmezler. Uygulanan kuvveti ölçerler ve genellikle ağırlığı ölçmek için kullanılırlar. Ağırlık ölçümü sonucunda, yerçekimi ivmesi biliniyorsa kütle hesabı yapılabilir. Bu nedenle, dinamometrelerin kütle ölçümünde dolaylı bir rolü olduğunu söyleyebiliriz.