Şair ne demek TDK?

Şair Nedir? TDK'ya Göre ve Ötesi

Şair kelimesinin anlamını en net şekilde öğrenmek için ilk bakılacak yer elbette Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüdür. TDK, şairi "Şiir yazan kimse" olarak tanımlar. Bu tanım kısa ve öz olsa da, şairliğin yalnızca şiir yazmaktan ibaret olmadığını deneyimlerimden biliyorum.

Bir şair olmak, sadece kelimeleri yan yana getirip kafiyeli dizeler oluşturmak değildir. Şair, dünyayı farklı bir gözle görebilen, duygularını ve düşüncelerini derinlemesine işleyip okuyucuya aktarabilen kişidir. Bu, bir içsel yolculuk ve dış dünyaya bir yansımadır.

Şairin Temel Unsurları

Şairliği besleyen ve onu diğer insanlardan ayıran bazı temel unsurlar vardır:

• Gözlem Yeteneği: Çevresindeki en sıradan olaylardan bile ilham alabilme kabiliyetidir. Bir yaprağın düşüşü, bir çocuğun gülüşü, bir sokak lambasının yalnızlığı... Şair, bu anlarda derinlik bulur. Örneğin, Nazım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları" gibi epik eserlerinde bile günlük hayatın içinden alınmış somut gözlemler barındırır.
• Duygu Dünyası: Şair, sevinci, hüznü, öfkeyi, aşkı ve daha nicelerini yoğun bir şekilde yaşar ve bunu kelimelere dökmekte ustalaşır. Oktay Rifat Horozcu'nun şiirlerindeki o ince sızılar, bir okuyucunun kendi duygularıyla örtüştüğünde şairin başarısı ortaya çıkar.
• Dil Hakimiyeti ve Yaratıcılık: Kelimelerin anlamlarını, seslerini ve çağrışımlarını bilen şair, bu bilgiyi kullanarak yeni imgeler, metaforlar yaratır. Bir kelimeyi beklenmedik bir bağlamda kullanmak, şiire bambaşka bir boyut kazandırabilir. Ümit Yaşar Oğuzcan'ın yer yer günlük konuşma dilinden aldığı kelimeleri ustaca şiirine katması buna örnektir.
• Evrensel Mesaj Kaygısı: İyi bir şair, sadece kendi duygu ve düşüncelerini değil, aynı zamanda insanlığın ortak dertlerine, umutlarına da seslenir. Mevlana'nın 700 yıl önce yazdığı şiirlerin günümüzde hala milyonlarca insanı etkilemesi, evrensel bir dil konuşmasının gücünü gösterir.

Şair Olmak İçin Ne Yapmalı?

Şairlik, doğuştan gelen bir yetenek olsa da, geliştirilebilen bir sanattır. İşte size deneyimlerime dayanarak bazı pratik öneriler:

• Çok Okuyun: Farklı şairlerin eserlerini okumak, dilinizi zenginleştirir ve size ilham verir. Necip Fazıl Kısakürek'in coşkulu dizelerinden Yahya Kemal Beyatlı'nın musikiye yakın mısralarına kadar geniş bir yelpazede okuma yapmak ufkunuzu açar.
• Sürekli Yazın: Aklınıza gelen her şeyi, her duyguyu not alın. Bir deftere, telefonunuza... İlk başta mükemmel olmak zorunda değil. Önemli olan o akışı sürdürmek. Başlangıçta günlük tutar gibi yazmaya başlayıp, zamanla şiirsel bir forma sokabilirsiniz.
• Şiir Çözümlemeleri Yapın: Okuduğunuz şiirlerin neden sizi etkilediğini düşünün. Hangi kelimeler kullanılmış? Hangi kafiyeler tercih edilmiş? Hangi duygu durumu işlenmiş? Bu analizler, kendi şiirlerinizi yazarken size yol gösterecektir.
• Geri Bildirim Alın: Güvendiğiniz, şiirden anlayan kişilere yazdıklarınızı okutun. Yapıcı eleştiriler, gelişmeniz için en önemli araçlardan biridir. Unutmayın, herkesin ilk denemeleri kusurlu olabilir.
• Cesur Olun: Kendi sesinizi bulmaktan çekinmeyin. Başkalarının tarzını taklit etmek yerine, kendi duygu ve düşünce dünyanızı yansıtan özgün bir dil geliştirin.

Şairlik, sabır ve pratik gerektiren bir yolculuktur. Kendi iç dünyanızdaki o sesi bulup kelimelerle ifade etme çabası, her adımda sizi daha da olgunlaştıracaktır. TDK'nın kısa tanımının ardında yatan derin anlamı keşfetmek, işte tam da bu sürecin kendisidir.