Altın Orda Devleti'ni kim yıktı?

Altın Orda Devleti, Orta Çağ tarihinin en önemli ve etkili devletlerinden biriydi. Cengiz Han'ın torunu Batu Han tarafından kurulan bu devlet, uzun yıllar boyunca Doğu Avrupa ve Batı Sibirya üzerinde hüküm sürdü. Peki, bu güçlü devletin sonunu getiren faktörler nelerdi ve Altın Orda Devleti'ni kim yıktı?

Altın Orda'nın Yükselişi ve Güç Kaybı

Altın Orda, 13. yüzyılın ortalarında kurulduktan sonra kısa sürede büyük bir güç haline geldi. Vergi toplama, ticaret yollarını kontrol etme ve askeri gücü sayesinde bölgedeki diğer devletler üzerinde baskı kurdu. Ancak 14. yüzyılın sonlarına doğru, iç karışıklıklar, taht kavgaları ve dış saldırılar nedeniyle devlet zayıflamaya başladı. Altın Orda'nın içindeki farklı etnik gruplar arasındaki gerilimler ve ekonomik sorunlar da bu süreci hızlandırdı.

Timur'un Darbesi ve Etkileri

Altın Orda'nın zayıflamasında en büyük etkenlerden biri, ünlü Türk-Moğol komutan Timur'un (Aksak Timur) saldırıları oldu. 1395 yılında Timur, Altın Orda üzerine büyük bir sefer düzenledi ve başkent Saray'ı ele geçirerek yağmaladı. Bu darbe, Altın Orda'nın siyasi ve askeri gücünü derinden sarstı. Timur'un seferi, devletin parçalanmasına ve küçük hanlıklara bölünmesine zemin hazırladı.

Küçük Hanlıkların Yükselişi ve Altın Orda'nın Sonu

Timur'un saldırısından sonra Altın Orda, birçok küçük hanlığa bölündü: Kazan Hanlığı, Kırım Hanlığı, Astrahan Hanlığı, Sibir Hanlığı ve Nogay Ordası gibi. Bu hanlıklar, birbirleriyle sürekli mücadele halindeydi ve merkezi otorite tamamen ortadan kalkmıştı. 15. yüzyılın sonlarına doğru, Moskova Knezliği (daha sonra Rusya Çarlığı) güçlenmeye başladı ve bu hanlıklar üzerinde hakimiyet kurmaya çalıştı. 1502 yılında Kırım Hanlığı, Altın Orda'nın son kalıntılarını da ortadan kaldırarak devleti resmen sona erdirdi.

Sonuç olarak, Altın Orda Devleti'nin yıkılmasında birçok faktör etkili oldu. İç karışıklıklar, ekonomik sorunlar, Timur'un saldırıları ve küçük hanlıkların yükselişi bu sürecin önemli kilometre taşlarıydı. Kırım Hanlığı'nın son darbesiyle devlet resmen yıkılmış olsa da, bu olaylar zinciri Altın Orda'nın zayıflamasının bir sonucuydu. Bu güçlü devletin mirası, bölgedeki siyasi ve kültürel yapıyı derinden etkilemeye devam etti.