Asya'da hangi kıtalar vardır?
Asya'da hangi kıtalar bulunur, aslında bu soruya verilecek cevap, Asya'nın ne kadar devasa bir kıta olduğunu ve coğrafi tanımların nasıl değişkenlik gösterebileceğini gösteriyor. Aslında Asya'nın kendi içinde "kıta" sayılabilecek pek çok coğrafi ve kültürel bölgesi var. Ama genel kabul gören bilimsel tanımlara göre, Asya tek bir kıtadır.
Asya'nın Sınırları ve Kıtalarla İlişkisi
Asya'yı bir kıta olarak tanımlarken, onun diğer kara kütleleriyle olan sınırlarını belirlemek gerekiyor. Bildiğimiz kadarıyla, Asya'nın batı sınırı genellikle Avrupa ile paylaşılır. Bu sınır, Ural Dağları, Hazar Denizi, Kafkas Dağları ve Karadeniz'den geçer. Avrupa ile Asya'nın bu ayrımı, coğrafi bir sınır olmasının yanı sıra, tarihsel ve kültürel bir ayrım olarak da karşımıza çıkar. Bu yüzden bazen "Avrasya" terimi de kullanılır, çünkü bu iki büyük kara kütlesi birbirine sıkıca bağlıdır. Ancak geleneksel coğrafya eğitiminde Asya ve Avrupa ayrı kıtalar olarak kabul edilir.
Kıta Tanımının Esnekliği
Şöyle bir şey var ki, kıta tanımı her zaman katı değildir. Örneğin, Afrika ile olan sınırı Süveyş Kanalı ile belirlenir. Burası da bir kara parçası üzerindedir ve kanal yapay bir settir. Bu durum, "kıta" kavramının aslında tamamen coğrafi bir belirteçten çok, aynı zamanda tarihsel ve siyasi kabullere de dayandığını gösteriyor. Hiç düşündün mü, eğer Süveyş Kanalı olmasaydı, Mısır'ı Afrika'da mı sayacaktık, yoksa Asya'da mı? Bu gibi durumlar, coğrafyanın ne kadar akışkan olabileceğini ortaya koyuyor.
Asya'nın İçindeki Bölgesel Kimlikler
Asya'nın kendisi devasa bir yer. Yaklaşık 44.6 milyon kilometrekarelik bir alan kaplar, bu da Dünya'nın kara yüzeyinin yaklaşık %30'una denk geliyor. Bu kadar büyük bir alanda doğal olarak çok çeşitli coğrafyalar, iklimler ve kültürler bulunur. Bu yüzden de Asya kendi içinde farklı bölgelere ayrılır: Doğu Asya (Çin, Japonya, Kore gibi), Güneydoğu Asya (Vietnam, Tayland, Endonezya gibi), Güney Asya (Hindistan, Pakistan, Bangladeş gibi), Batı Asya (Orta Doğu ülkeleri) ve Orta Asya (Kazakistan, Özbekistan gibi). Bu bölgelerin her biri, kendi içinde birer "kıta" gibi yaşayabilir. Yani aslında sorunun cevabı, baktığımız pencereye göre değişebilir; bilimsel ve geleneksel coğrafyada tek bir Asya kıtası varken, kültürel ve tarihi anlamda çok daha fazlası söylenebilir.