Hangi Arabi aydayız 2020?

Arap Takvimi ve 2020 Yılı: Hangi Hicri Aydaydık?

Takvimler, zamanı organize etmenin ve olayları kaydetmenin temel araçlarıdır. Dünya üzerinde kullanılan birçok farklı takvim sistemi bulunmakla birlikte, en yaygın olanlardan biri de hicri takvim olarak bilinen İslami takvimdir. Özellikle Müslüman coğrafyalarda dini ibadetlerin, bayramların ve önemli günlerin belirlenmesinde kilit rol oynayan bu takvim, ay döngülerine dayanır. Peki, 2020 yılında hangi Arap (Hicri) aydaydık? Bu soru, özellikle hicri takvime aşina olmayanlar veya geçmiş bir döneme dair bilgi edinmek isteyenler için merak uyandırıcı olabilir. Bu yazımızda, hicri takvimin yapısını, 2020 yılındaki seyrini ve bu takvimin kültürel önemini detaylıca ele alacağız.

Hicri Takvimin Temel Yapısı ve Özellikleri

Hicri takvim, adını İslam peygamberi Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicretinden (göç etmesinden) alır. Bu olay, takvimin başlangıç noktası olarak kabul edilir ve Miladi 622 yılına tekabül eder. Hicri takvim, kameri takvim yani ay takvimi esasına göre işler. Bu, ayların başlangıcının ve bitişinin ayın hilal görünümüne göre belirlendiği anlamına gelir.

• Ay Döngüsü: Her ay, yeni ayın (hilalin) ilk kez görünmesiyle başlar ve bir sonraki hilalin görünmesine kadar sürer. Bu da bir ayın genellikle 29 veya 30 gün sürmesine neden olur.
• Yıl Uzunluğu: Kameri bir yıl, Miladi yıla göre daha kısadır. Ortalama 354 gün sürerken, Miladi yıl 365 veya 366 gündür. Bu farklılık, hicri ayların Miladi takvimdeki karşılıklarının her yıl değişmesine yol açar. Yani, hicri bir ayın başlangıcı Miladi takvime göre her yıl yaklaşık 10-11 gün geriye kayar.
• Aylar: Hicri takvimde 12 ay bulunur. Bu aylar sırasıyla şunlardır:
  1. Muharrem
  2. Safer
  3. Rebiülevvel
  4. Rebiülahir
  5. Cemaziyelevvel
  6. Cemaziyelahir
  7. Recep
  8. Şaban
  9. Ramazan
  10. Şevval
  11. Zilkade
  12. Zilhicce

Bu sürekli kayma, hicri takvimin Miladi takvime göre farklı mevsimlere denk gelmesine neden olur. Örneğin, Ramazan ayı her 33 yılda bir Miladi yılın tüm mevsimlerini dolaşır.

2020 Yılında Hicri Takvimdeki Seyir

2020 yılına baktığımızda, Miladi takvim ile hicri takvim arasında bir geçiş olduğunu görürüz. Miladi 2020 yılı, hicri takvimde hem Hicri 1441 hem de Hicri 1442 yıllarını kapsayan bir döneme denk gelmiştir. Bunun nedeni, yukarıda bahsedilen 10-11 günlük kaymadır.

Genel olarak, 2020 yılının büyük bir kısmı Hicri 1441 yılı içinde geçmiştir. 2020 yılının sonlarına doğru ise, yani Miladi Ağustos 2020 civarında, hicri yılbaşı olan Muharrem ayının başlamasıyla birlikte Hicri 1442 yılına geçilmiştir. Dolayısıyla, 2020 yılı içerisinde hem 1441'in son ayları hem de 1442'nin ilk ayları yaşanmıştır.

Örneğin:

• 2020 yılının başları (Ocak, Şubat, Mart...) Hicri 1441 yılının son aylarına denk gelmekteydi (Cemaziyelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade, Zilhicce).
• Miladi takvime göre Ağustos 2020 civarında, Hicri 1442 yılının ilk ayı olan Muharrem ayı başlamıştır. Bu da 2020 yılının son dört-beş ayının Hicri 1442 yılı içinde geçtiği anlamına gelmektedir.

Bu durum, dini bayramların ve özel günlerin Miladi takvime göre her yıl farklı tarihlere denk gelmesinin temel sebebidir. Örneğin, 2020 yılındaki Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı, Miladi 2019'dakinden yaklaşık 10-11 gün önce kutlanmıştır.

Hicri Takvimin Kültürel ve Dini Önemi

Hicri takvim, sadece zamanı ölçme aracı olmanın ötesinde, İslam dünyası için derin kültürel ve dini bir öneme sahiptir. Müslümanların yaşamında merkezi bir rol oynar:

• İbadetlerin Zamanı: Namaz vakitleri, oruç dönemi (Ramazan ayı), Hac ibadetinin zamanı (Zilhicce ayı) gibi tüm dini ibadetler hicri takvime göre belirlenir. Bu, Müslümanların dünya genelinde aynı zaman dilimlerinde ibadetlerini yerine getirmesini sağlar.
• Önemli Günler ve Bayramlar: Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı, Muharrem Ayı, Aşure Günü, Mevlid Kandili, Miraç Kandili gibi dini bayramlar ve özel günler hicri takvime göre kutlanır. Bu günler, Müslüman topluluklar için bir araya gelme, dayanışma ve dini değerleri anma fırsatları sunar.
• Tarihsel Kayıtlar: İslam tarihi boyunca yaşanan önemli olaylar, doğumlar, vefatlar ve dönüm noktaları genellikle hicri tarihlerle kaydedilmiştir. Bu, tarihsel araştırmalar ve kültürel mirasın korunması açısından büyük önem taşır.
• Kimlik ve Aidiyet: Hicri takvim, Müslüman kimliğinin önemli bir parçasıdır ve küresel Müslüman ümmeti arasında bir aidiyet duygusu yaratır.

Bu nedenlerle, hicri takvim, sadece bir takvim olmaktan öte, Müslümanların kültürel ve dini yaşamının ayrılmaz bir parçasıdır.

Sonuç

2020 yılı, Miladi takvime göre baktığımızda, hicri takvimde hem 1441 hem de 1442 yıllarını kapsayan bir geçiş dönemiydi. Yılın büyük bir kısmı Hicri 1441'in son aylarında geçerken, Ağustos 2020 itibarıyla Hicri 1442 yılına girilmişti. Hicri takvimin ay döngülerine dayalı yapısı, onun Miladi takvime göre her yıl yaklaşık 10-11 gün kaymasına neden olur. Bu doğal kayma, dini bayramların ve özel günlerin Miladi takvimdeki tarihlerinin sürekli değişmesinin arkasındaki nedendir. Hicri takvim, Müslümanlar için sadece bir zaman ölçütünden çok daha fazlasıdır; ibadetlerin, bayramların ve önemli olayların belirlenmesinde merkezi bir rol oynayan, kültürel ve dini kimliğin önemli bir parçasıdır. Bu bilgi, geçmişe dönük olayları anlamak veya gelecekteki dini dönemleri tahmin etmek isteyenler için değerli bir rehber niteliğindedir.