I. Dünya Savaşı hangi tarihte ve kimler arasında oldu?

I. Dünya Savaşı, modern tarihin en yıkıcı ve dönüştürücü olaylarından biriydi. 20. yüzyılın başlarında Avrupa'da filizlenen gerilimler, 1914'te patlak vererek tüm dünyayı etkisi altına aldı. Bu savaş, imparatorlukların çöküşüne, yeni devletlerin doğuşuna ve milyonlarca insanın hayatına mal oldu. Gelin, bu büyük çatışmanın başlangıcına, taraflarına ve sonuçlarına yakından bakalım.

I. Dünya Savaşı'nın Başlangıcı: Tarih Sahnesi

I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914 tarihinde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Sırbistan'a savaş ilan etmesiyle başladı. Bu olay, Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Franz Ferdinand'ın Saraybosna'da bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi üzerine yaşandı. Ancak savaşın kökleri, daha derinlere, 19. yüzyılın sonlarına ve 20. yüzyılın başlarındaki Avrupa'daki güç dengesizliklerine ve emperyal rekabete dayanıyordu.

Savaşın başlamasıyla birlikte, Avrupa devletleri arasındaki ittifaklar hızla devreye girdi. Almanya, Avusturya-Macaristan'ı desteklerken, Rusya Sırbistan'ın yanında yer aldı. Fransa da Rusya'ya destek vererek Almanya'ya karşı saf tuttu. İngiltere ise Almanya'nın Belçika'yı işgal etmesi üzerine savaşa dahil oldu. Böylece, Avrupa'nın büyük güçleri, kendilerini büyük bir savaşın içinde buldu.

Savaşan Taraflar: İttifak ve İtilaf Devletleri

I. Dünya Savaşı'nda temel olarak iki ana blok vardı: İttifak Devletleri ve İtilaf Devletleri. İttifak Devletleri'nin başında Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu bulunuyordu. Daha sonra Bulgaristan da bu bloka katıldı. İtilaf Devletleri ise İngiltere, Fransa ve Rusya'dan oluşuyordu. İtalya, savaşın başında tarafsız kalmış, ancak daha sonra İtilaf Devletleri'ne katılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri de 1917'de İtilaf Devletleri'ne katılarak savaşın seyrini değiştirmiştir.

Savaş, sadece Avrupa'da değil, Afrika, Orta Doğu ve Pasifik'te de geniş bir alana yayıldı. Her iki taraf da sömürgelerinden asker ve malzeme desteği alarak savaşı sürdürmeye çalıştı. I. Dünya Savaşı, cephelerde yaşanan şiddetin yanı sıra, sivil halkın da büyük acılar çektiği bir dönem oldu.

Savaşın Sonuçları ve Mirası

I. Dünya Savaşı, 11 Kasım 1918 tarihinde Almanya'nın teslim olmasıyla sona erdi. Savaşın sonunda, milyonlarca insan hayatını kaybetti, imparatorluklar çöktü ve Avrupa haritası yeniden çizildi. Osmanlı İmparatorluğu da savaşın sonunda yıkılarak yerine Türkiye Cumhuriyeti kuruldu. Savaşın ardından imzalanan Versailles Antlaşması, Almanya'ya ağır şartlar getirerek II. Dünya Savaşı'nın tohumlarını ekti.

I. Dünya Savaşı, tarihin seyrini değiştiren bir olay olarak hafızalarda yerini koruyor. Savaşın nedenleri, sonuçları ve etkileri üzerine yapılan araştırmalar, günümüzde de devam ediyor. Bu büyük savaşın bize öğrettiği en önemli derslerden biri, barışın değerini anlamak ve farklılıklarımızı diyalog yoluyla çözmeye çalışmaktır.