Trombosit yüksekliği ne anlama gelir?

Trombositler, kanımızın pıhtılaşmasını sağlayan, kemik iliğinde üretilen küçük hücrelerdir. Normal bir trombosit sayısı, sağlıklı bir vücut fonksiyonu için kritik öneme sahiptir. Ancak, bazen trombosit sayısı normalin üzerine çıkabilir. Peki, trombosit yüksekliği ne anlama gelir ve nelere yol açabilir?

Trombosit Yüksekliği (Trombositoz) Nedir?

Trombositoz, kandaki trombosit sayısının normalin üzerinde olması durumudur. Genellikle yetişkinlerde mikrolitre başına 450.000'den fazla trombosit bulunması trombositoz olarak kabul edilir. Trombositozun iki ana türü vardır: reaktif (sekonder) trombositoz ve esansiyel (primer) trombositoz.

Reaktif trombositoz, vücutta meydana gelen başka bir durumun sonucu olarak ortaya çıkar. Enfeksiyonlar, iltihaplanmalar, demir eksikliği anemisi, bazı kanserler veya cerrahi müdahaleler gibi durumlar reaktif trombositoza neden olabilir. Bu tür trombositoz genellikle altta yatan neden tedavi edildiğinde kendiliğinden düzelir.

Trombosit Yüksekliğinin Nedenleri Nelerdir?

Esansiyel trombositoz ise kemik iliğinde trombosit üretimini kontrol eden mekanizmalardaki bir sorun nedeniyle ortaya çıkar. Bu durum, kemik iliğinin aşırı miktarda trombosit üretmesine yol açar. Esansiyel trombositoz, genellikle genetik mutasyonlarla ilişkilidir ve kronik bir durumdur.

Trombosit yüksekliğinin diğer potansiyel nedenleri şunlardır:

• Splenektomi (dalağın alınması)
• Bazı ilaçlar
• Kronik inflamatuvar hastalıklar (romatoid artrit, inflamatuvar bağırsak hastalığı gibi)
• Akut kan kaybı

Trombosit Yüksekliğinin Belirtileri ve Tanısı

Trombosit yüksekliği genellikle belirgin bir belirtiye neden olmaz ve rutin kan testleri sırasında tesadüfen tespit edilir. Ancak, bazı durumlarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Görme bozuklukları
• Göğüs ağrısı
• Ellerde ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma
• Ciltte morarma veya kanama
• Burun kanaması

Trombosit yüksekliğinin tanısı, tam kan sayımı (CBC) testi ile konulur. Eğer trombosit sayısı yüksekse, doktorunuz altta yatan nedeni belirlemek için ek testler isteyebilir. Bu testler arasında kemik iliği biyopsisi, genetik testler ve inflamasyon belirteçleri yer alabilir.

Trombosit Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir?

Trombosit yüksekliğinin tedavisi, altta yatan nedene ve trombosit sayısının ne kadar yüksek olduğuna bağlıdır. Reaktif trombositozda, altta yatan neden tedavi edildiğinde trombosit sayısı genellikle normale döner. Esansiyel trombositozda ise tedavi, trombosit sayısını kontrol altında tutmayı ve komplikasyonları önlemeyi amaçlar.

Esansiyel trombositoz tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:

• Düşük doz aspirin: Kanın pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olur.
• Sitoredüktif ilaçlar: Kemik iliğinin trombosit üretimini azaltır.
• Trombosit aferezi: Kandan trombositlerin ayrılması işlemidir.

Trombosit yüksekliği, altta yatan nedenin belirlenmesi ve uygun tedavi ile yönetilebilen bir durumdur. Eğer trombosit sayınızın yüksek olduğunu öğrendiyseniz, bir hematoloji uzmanına danışarak durumunuzu değerlendirmeniz ve size özel bir tedavi planı oluşturmanız önemlidir.