Farazi dönem ne demek?

Günlük hayatta, hukukta ve özellikle de borçlar hukuku alanında sıkça duyduğumuz "farazi dönem" kavramı, aslında karmaşık hukuki süreçleri basitleştiren önemli bir araçtır. Peki, tam olarak farazi dönem ne demek ve neden bu kadar önemli? Bu yazımızda, farazi dönem kavramını en anlaşılır şekilde açıklamaya çalışacağız.

Farazi Dönem Nedir?

Farazi dönem, kelime anlamı olarak "varsayılan, varsayımsal" anlamına gelir. Hukuki bağlamda ise, bir alacağın veya borcun, belirli bir tarihte doğmuş veya muaccel olmuş gibi kabul edilmesini ifade eder. Bu genellikle, gerçekte o tarihte doğmamış veya muaccel olmamış bir hak veya yükümlülük için geçerlidir.

Örneğin, bir tazminat davasında, zararın tam olarak ne zaman oluştuğunu tespit etmek zor olabilir. Bu durumda, mahkeme zararın oluştuğu bir farazi dönem belirleyerek, tazminat hesabını bu tarihe göre yapabilir. Bu, sürecin daha adil ve hızlı ilerlemesini sağlar.

Farazi Dönemin Hukuki Önemi

Farazi dönem, özellikle borçlar hukuku ve tazminat davaları gibi alanlarda büyük bir öneme sahiptir. İşte bazı önemli kullanım alanları:

• Faiz başlangıcı: Bir alacağın ödenmesi gereken tarihin (muacceliyet tarihi) belirsiz olduğu durumlarda, farazi bir dönem belirlenerek faiz işlemeye başlanacağı tarih tespit edilir.
• Zamanaşımı hesabı: Bir davanın açılması için belirli bir zamanaşımı süresi vardır. Zararın oluştuğu tarihin net olmadığı durumlarda, farazi dönem belirlenerek zamanaşımı süresinin başlangıcı tespit edilir.
• Tazminat hesaplaması: Zararın oluştuğu tarihin belirsiz olduğu veya zararın zaman içinde arttığı durumlarda, farazi bir dönem belirlenerek tazminat miktarı hesaplanır.

Görüldüğü gibi, farazi dönem, hukuki süreçlerin daha öngörülebilir ve adil bir şekilde yürütülmesine katkıda bulunur.

Farazi Dönem Belirlenirken Nelere Dikkat Edilir?

Farazi dönem belirlenirken, mahkeme somut olayın özelliklerini dikkate alır ve hakkaniyet ilkesine uygun bir karar vermeye çalışır. Bu süreçte dikkate alınan bazı faktörler şunlardır:

• Zararın niteliği: Zararın nasıl bir zarar olduğu, ne zaman ortaya çıktığı ve ne kadar sürdüğü gibi faktörler.
• Tarafların kusuru: Tarafların kusur oranları ve kusurlarının zararın oluşumuna etkisi.
• Deliller: Sunulan delillerin (bilirkişi raporları, tanık ifadeleri, vs.) zararın ne zaman oluştuğuna dair sağladığı bilgiler.

Sonuç olarak, farazi dönem, hukuki süreçlerdeki belirsizlikleri gidermek ve adaleti sağlamak için kullanılan önemli bir araçtır. Her ne kadar karmaşık görünse de, temel amacı sürecin daha sağlıklı ilerlemesine katkıda bulunmaktır.