Mi eki nasıl yazılır?
Mı ve Mi Eklerinin Doğru Kullanımı
Türkçede mı ve mi eklerinin doğru yazımı, birçok kişinin kafasını karıştıran bir konu. Ama aslında temel kuralları bildiğinde oldukça basit. Gelin, deneyimlerime göre bu konuyu netleştirelim.
Ünlü Uyumu ve Mı/Mi Farkı
Bildiğin gibi Türkçede kelimeler ünlü uyumuna uyar. İşte mı ve mi eklerinin kullanımında da bu durum geçerli. Asıl belirleyici olan kelimenin son ünlüsüdür. Eğer kelime kalın ünlüyle (a, ı, o, u) bitiyorsa, soru eki mı olarak gelir.
Örnek:
- Kedi geldi mi? (kelime 'i' ile bitiyor, ince ünlü)
- Sen geldin mi? (kelime 'i' ile bitiyor, ince ünlü)
- Bugün hava nasıl? (kelime 'a' ile bitiyor, kalın ünlü)
- Bu kitabı aldın mı? (kelime 'ı' ile bitiyor, kalın ünlü)
Eğer kelime ince ünlüyle (e, i, ö, ü) bitiyorsa, soru eki mi olarak gelir.
Örnek:
- Bu filmi beğendin mi? (kelime 'i' ile bitiyor, ince ünlü)
- Okula gittin mi? (kelime 'i' ile bitiyor, ince ünlü)
- Bu elbise sana yakıştı mı? (kelime 'ı' ile bitiyor, kalın ünlü)
- Yarın bize geliyor musun? (kelime 'u' ile bitiyor, kalın ünlü)
Eklerin Kelimeden Ayrı Yazılması
En önemli kural ise mı ve mi eklerinin her zaman kelimeden ayrı yazılmasıdır. Bu, her zaman geçerli ve kesin bir kuraldır. Hiçbir zaman bitişik yazılmazlar.
Yanlış kullanım:
- Kitaplığın varmı?
- Geldimi?
Doğru kullanım:
- Kitaplığın var mı?
- Geldi mi?
"De" ve "Da" ile Karıştırmamak
Bazen mı/mi ile de/da ekleri karıştırılabiliyor. Unutma, de/da bağlacı da ayrı yazılır ama ünlü uyumuna uymaz. Soru ekleri ise uyuma uyar ve her zaman "m" harfiyle başlar.
Örnek:
- Ben de geldim. (Bağlaç, ayrı yazılır)
- Sen de mi? (Bağlaç, ayrı yazılır)
- Bu kitap da güzelmiş. (Bağlaç, ayrı yazılır)
- Bu kitap da mı güzelmiş? (Hem bağlaç hem soru eki)
Pratik bir öneri olarak, eğer cümlenin sonuna gelip "mi" veya "mı" ekini çıkardığında cümlenin anlamı bozulmuyorsa, bu bir soru ekidir ve ayrı yazılır.