Ayasofya ne zaman yapıldı, kim tarafından yapıldı?

İstanbul'un kalbinde, yüzyıllardır ayakta duran ve ihtişamıyla büyüleyen bir yapı: Ayasofya. Sadece bir yapı değil, aynı zamanda bir tarih, bir kültür ve bir medeniyetin simgesi. Peki, bu muhteşem yapı ne zaman yapıldı ve kim tarafından yapıldı? İşte Ayasofya'nın tarihi yolculuğuna doğru bir bakış.

Ayasofya'nın İlk İnşası ve Yangınlar

Ayasofya, aslında tek bir yapının değil, farklı dönemlerde inşa edilmiş üç farklı kilisenin adıdır. İlk kilise, Roma İmparatoru I. Constantius tarafından 360 yılında yaptırılmıştır. Ancak bu ilk yapı, 404 yılında çıkan bir yangında büyük hasar görmüştür. Daha sonra İmparator II. Theodosius, 415 yılında ikinci bir kilise inşa ettirmiştir. Ne yazık ki, bu kilise de 532 yılında çıkan Nika ayaklanması sırasında tamamen yanmıştır.

Justinianus'un Ayasofya'sı: Bir Başyapıtın Doğuşu

Günümüzdeki Ayasofya, İmparator Justinianus tarafından 532-537 yılları arasında inşa ettirilmiştir. Justinianus, yanan kiliselerin yerine, dünya tarihine damga vuracak bir yapı inşa etme emri vermiştir. Bu görkemli yapının mimarları ise Trallesli Anthemius ve Miletli Isidorus'tur. İnşaatında binlerce işçi çalışmış ve imparatorluğun dört bir yanından getirilen değerli taşlar, mermerler kullanılmıştır. Ayasofya, tamamlandığında sadece bir kilise değil, aynı zamanda imparatorluk gücünün ve Hristiyan inancının sembolü olmuştur.

Osmanlı Dönemi ve Camiye Dönüştürülmesi

1453 yılında İstanbul'un Fethi ile birlikte Ayasofya, Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolüne geçmiştir. Fatih Sultan Mehmet, bu muhteşem yapının güzelliğinden etkilenerek camiye dönüştürülmesini emretmiştir. Mimar Sinan'ın da katkılarıyla, yapıya minareler eklenmiş, içindeki Hristiyan motifleri kısmen korunarak İslam'a uygun hale getirilmiştir. Böylece Ayasofya, yüzyıllar boyunca cami olarak hizmet vermiştir.

Günümüzde Ayasofya

Ayasofya, 1935 yılında müze olarak ziyarete açılmış ve Türkiye'nin en önemli turistik mekanlarından biri haline gelmiştir. 2020 yılında ise tekrar cami statüsü kazanmıştır. Tarihi boyunca pek çok değişim geçiren Ayasofya, farklı kültürlerin ve inançların izlerini taşıyan eşsiz bir miras olarak günümüzde de ziyaretçilerini büyülemeye devam ediyor.