Cumhuriyet'ten sonra ülkeyi kim yönetirdi?

Türkiye Cumhuriyeti, 29 Ekim 1923'te ilan edildiğinden beri, ülkeyi kimlerin yönettiği sorusu, tarih meraklılarının ve siyasetle ilgilenenlerin sıkça sorduğu bir sorudur. Bu yazımızda, Cumhuriyet'in ilanından günümüze kadar Türkiye'nin yönetiminde kimlerin söz sahibi olduğuna yakından bakacağız. Türkiye Cumhuriyeti'nin yönetim yapısını ve bu süreçteki önemli figürleri inceleyeceğiz.

Cumhuriyetin İlk Yılları ve Tek Parti Dönemi

Cumhuriyetin ilanıyla birlikte, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında ülke, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde tek parti yönetimiyle şekillendi. Atatürk, hem Cumhurbaşkanı hem de Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) Genel Başkanı olarak ülkenin modernleşme ve çağdaşlaşma sürecini başlattı. Bu dönemde yapılan devrimler ve reformlar, Türkiye'nin siyasi, sosyal ve ekonomik yapısında köklü değişikliklere yol açtı.

Atatürk'ün vefatının ardından, İsmet İnönü Cumhurbaşkanı ve CHP Genel Başkanı olarak görevi devraldı. İnönü dönemi, II. Dünya Savaşı'nın zorlu koşulları altında geçti ve Türkiye'nin savaş dışında kalma politikası büyük önem taşıdı. Tek parti dönemi boyunca, devletçilik ilkesi benimsenerek ekonomik kalkınma hedeflendi ve sanayileşme çabaları hızlandırıldı.

Çok Partili Döneme Geçiş ve Demokratikleşme Süreci

1946 yılında çok partili hayata geçişle birlikte, Türkiye Cumhuriyeti'nin siyasi arenası önemli ölçüde değişti. Demokrat Parti'nin (DP) kurulması ve 1950 seçimlerini kazanması, iktidarın el değiştirmesine ve yeni bir dönemin başlamasına işaret etti. Adnan Menderes başbakanlığındaki DP hükümeti, liberal ekonomik politikalar izleyerek özel sektörü teşvik etti ve tarım sektöründe önemli gelişmeler sağladı.

Ancak, DP döneminde yaşanan siyasi gerilimler ve ekonomik sorunlar, 1960 yılında askeri bir darbeye yol açtı. Darbenin ardından hazırlanan yeni anayasa ile birlikte, Türkiye daha karmaşık bir siyasi yapıya kavuştu. 1960'lardan günümüze kadar, Türkiye siyasi istikrarsızlıklar, askeri müdahaleler ve koalisyon hükümetleri gibi çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldı. Bu süreçte, farklı siyasi partiler ve liderler ülkeyi yönetme sorumluluğunu üstlendi.

Günümüzde Türkiye Cumhuriyeti'nin Yönetimi

Günümüzde Türkiye Cumhuriyeti, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile yönetilmektedir. 2017 yılında yapılan referandumla kabul edilen bu sistem, yürütme yetkisini doğrudan Cumhurbaşkanı'na vermektedir. Cumhurbaşkanı, hem devletin başı hem de hükümetin başı olarak görev yapmaktadır. Recep Tayyip Erdoğan, 2014 yılından beri Cumhurbaşkanı olarak görev yapmaktadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), yasama yetkisini elinde bulundurur ve kanunları çıkarır. Siyasi partiler, TBMM'de temsil edilerek ülkenin yönetiminde önemli bir rol oynarlar. Türkiye'nin yönetim yapısı, demokratik ilkelere dayanmakta olup, seçimler yoluyla halkın iradesiyle belirlenmektedir.

Özetle, Cumhuriyet'ten sonra Türkiye'yi yönetenler, tek parti döneminden çok partili sisteme geçişe kadar farklı dönemlerde farklı siyasi liderler ve partiler olmuştur. Türkiye'nin siyasi tarihi, inişler ve çıkışlarla dolu bir süreçtir ve ülkenin yönetim yapısı sürekli olarak değişime uğramıştır. Bugün, Türkiye Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile yönetilmektedir ve demokratik süreçler yoluyla halkın seçtiği temsilciler ülkenin geleceğini şekillendirmektedir.