🗞️ Manisa Haber

Veraset ve intikal vergisi ne kadar?

14 Haziran 2025 Manisa Haber

Veraset ve İntikal Vergisi: Ne Kadar ve Nasıl Hesaplanır?

Merhaba! Miras kalan bir mal varlığı söz konusu olduğunda aklımıza ilk gelen sorulardan biri, "Veraset ve intikal vergisi ne kadar çıkacak?" oluyor. Bu konuyu deneyimlerime göre biraz açalım, çünkü aslında süreç göründüğü kadar karmaşık değil.

Veraset ve İntikal Vergisi Oranları ve Dilimler

Veraset ve intikal vergisi, miras kalan mal varlığının türüne ve mirasçının miras bırakanla olan akrabalık derecesine göre değişiklik gösterir. Yani, herkese aynı oran uygulanmıyor. 2024 yılı itibarıyla uygulanan oranlar şöyle:

  • Eş ve çocuklar için ilk 1.062.168 TL'ye kadar %1, sonraki dilimde %1,5
  • Miras bırakanın anne ve babası için ilk 2.124.575 TL'ye kadar %2, sonraki dilimde %3
  • Diğer mirasçılar (kardeşler, yeğenler, arkadaşlar vb.) için ilk 2.124.575 TL'ye kadar %2,5, sonraki dilimde %5
  • Büyük miraslar için oranlar daha da artar. Örneğin, 4.249.284 TL üzerindeki miraslar için oranlar %5'ten başlar ve daha üst dilimlerde %10'a kadar çıkabilir.

Bu rakamlar her yıl yeniden değerleme oranına göre güncellenir, bu yüzden vergi dairesinden güncel rakamları öğrenmek her zaman en doğrusudur.

Hesaplama Yöntemi ve Örnek

Peki, bu oranlar nasıl uygulanıyor? Basitçe söylemek gerekirse, miras kalan toplam mal varlığı üzerinden belirli bir istisna tutarı düşülür ve kalan kısma ilgili oran uygulanır. Ancak buradaki püf nokta, miras kalan her bir mal varlığının (ev, araba, banka hesabı, hisse senedi vb.) kendi rayiç değeri üzerinden hesaplanmasıdır.

Örnek: Diyelim ki bir ev miras kaldınız. Bu evin belediye rayiç değeri 1.000.000 TL olsun. Miras bırakan sizin eşiniz veya çocuğunuz olduğu için ilk 1.062.168 TL'lik dilimdeki %1'lik oran geçerli olacaktır. Eğer toplam mirasınız bu evin değeriyle sınırlıysa ve başka bir şey kalmadıysa, vergi hesaplaması şöyle olur:

1.000.000 TL (evin değeri) - 0 TL (vergi istisnası düşülmez çünkü dilim aşılmamış) = 1.000.000 TL

1.000.000 TL x %1 = 10.000 TL vergi ödenir.

Eğer mirasınız daha yüksek olsaydı ve ikinci dilime girseydi, örneğin 1.500.000 TL mirasınız olsaydı:

1.062.168 TL x %1 = 10.621,68 TL

(1.500.000 TL - 1.062.168 TL) = 437.832 TL

437.832 TL x %1,5 = 6.567,48 TL

Toplam vergi: 10.621,68 TL + 6.567,48 TL = 17.189,16 TL

Burada dikkat etmeniz gereken, her bir mirasçının kendi payı üzerinden bu hesaplamanın yapılmasıdır. Yani tüm miras toplamı üzerinden değil, size düşen pay üzerinden vergi hesaplanır.

Beyanname Süreci ve Ödeme Zamanları

Miras kaldığınızı öğrendiğiniz andan itibaren, belirli bir süre içinde veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermeniz gerekir. Bu süre, miras bırakanın ölüm tarihi ve mirasın Türkiye'de mi yoksa yurt dışında mı bulunduğuna göre değişir. Genel olarak:

  • Miras bırakan Türkiye'de vefat ettiyse: 4 ay içinde
  • Miras bırakan yurt dışında vefat ettiyse: 6 ay içinde

Beyannamenizi ilgili vergi dairesine veya Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) web sitesi üzerinden elektronik olarak verebilirsiniz. Ödemeler ise beyannamenin verildiği vergi dairesine, belirlenen süreler içinde yapılır. Genellikle beyannamenin verildiği yılın sonuna kadar iki taksitte ödenir.

Pratik İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bu süreci daha rahat atlatmanız için birkaç tavsiyem olacak:

  • Erken Bilgi Edinin: Miras kalan mal varlıklarının güncel değerlerini (tapu, araç ruhsatı, banka bilgileri vb.) toplayın.
  • Miras Payınızı Öğrenin: Size düşen miras miktarını net olarak belirleyin. Vasiyetname varsa buna, yoksa yasal miras oranlarına göre hesaplayın.
  • Tecil İmkanını Sorgulayın: Eğer ödeme güçlüğü çekiyorsanız, vergi dairesinden ödemeyi tecil (erteleme) etme imkanını öğrenin. Belirli şartlarda bu mümkün olabiliyor.
  • Danışmanlık Alın: Karmaşık durumlarınız varsa veya emin olamadığınız noktalar varsa, bir mali müşavir veya avukattan destek almaktan çekinmeyin.
  • Değerleme Farklılıkları: Özellikle gayrimenkullerde belediye rayiç değeri ile piyasa değeri arasında farklar olabilir. Bu durum, vergi hesaplamasını etkileyebilir.

Umarım bu bilgiler işinize yarar. Unutmayın, bu süreçte doğru bilgiye ulaşmak ve süreci zamanında yönetmek en önemli şeydir.