Eritrosit RBC yüksekliği nedir?

Eritrosit (RBC) Yüksekliği: Anlamı ve Nedenleri

Eritrosit, yani kırmızı kan hücrelerin normalden fazla olması durumunu merak ediyorsun. Kan tahlili sonuçlarında RBC değerinin üst sınırın üzerinde çıktığını görmüşsündür. Bu durum bazen göz ardı edilebilecek bir durum gibi görünse de, altında yatan nedenleri anlamak önemli.

Eritrosit Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Kırmızı kan hücrelerin (eritrositler) temel görevi, vücudumuzun tüm dokularına oksijen taşımaktır. Bu hücrelerin kanda belirli bir yoğunlukta olması gerekir. Yetişkin bir erkekte bu değer genellikle mikrolitrede (mcL) 4.7 ila 6.1 milyon arasında, kadınlarda ise 4.2 ila 5.4 milyon arasında seyreder. Eritrosit yüksekliği (polistemi olarak da bilinir) bu sınırların aşılmasıdır. Örneğin, bir erkekte bu değer 6.5 milyonun üzerine çıktığında veya bir kadında 5.8 milyonun üzerine çıktığında yüksek kabul edilir. Bu, vücudunda dolaşan oksijen taşıyıcı hücre sayısının beklenenden fazla olduğunu gösterir.

Eritrosit Yüksekliğinin Olası Nedenleri

Deneyimlerime göre eritrosit yüksekliğinin birden fazla nedeni olabilir. Bunlardan en sık karşılaşılanları ve üzerinde durulması gerekenleri şöyle sıralayabiliriz:

• Dehidratasyon (Sıvı Kaybı): Vücudunda yeterince sıvı olmadığında, kanın daha yoğun hale gelir. Bu durum, sanki eritrositlerin artmış gibi bir yanılsama yaratır. Örneğin, şiddetli ishal, kusma veya yetersiz sıvı alımı sonucunda bu durumla karşılaşılabilir.
• Yüksek İrtifa: Deniz seviyesinden yükseğe çıktıkça, havadaki oksijen miktarı azalır. Vücudun bu oksijen eksikliğine uyum sağlamak için daha fazla kırmızı kan hücresi üretmeye başlaması normaldir. Bu nedenle, yüksek rakımlı yerlerde yaşayan veya bu bölgelere seyahat eden kişilerde RBC değerlerinde geçici bir artış görülebilir. Örneğin, 3000 metre yükseklikte yaşayan birinde, deniz seviyesindekine göre eritrosit sayısı belirgin şekilde daha yüksek olabilir.
• Kronik Akciğer Hastalıkları: KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) veya astım gibi durumlar, akciğerlerin vücuda yeterli oksijen sağlamasını engelleyebilir. Bu durumlarda, vücut oksijen seviyesini artırmak için daha fazla eritrosit üretmeye teşvik edilir.
• Polisitemia Vera (PV): Bu, kemik iliğinde kan hücrelerinin (özellikle eritrositlerin) aşırı üretimine neden olan nadir bir kan kanseri türüdür. PV’de eritrosit sayısındaki artış belirgin olabilir, bazen 10 milyon/mcL’nin üzerine çıkabilir ve diğer kan hücrelerinde de artış görülebilir.
• Diğer Nedenler: Böbrek tümörleri (eritropoietin üreterek), belirli genetik mutasyonlar, uyku apnesi, karboksihemoglobin yükselmesi (örneğin yoğun sigara içenlerde) gibi daha az yaygın nedenler de eritrosit yüksekliğine yol açabilir.

Ne Yapmalısın?

Eritrosit (RBC) yüksekliği tespit edildiğinde öncelikle sakin olmalı ve doktorunla iletişime geçmelisin. Değerlerin neden yükseldiğini belirlemek için ek testler istenebilir. Bu testler arasında:

• Hematokrit (Hct) ve Hemoglobin (Hb) ölçümü: Bunlar da kanın oksijen taşıma kapasitesiyle ilgili önemli göstergelerdir.
• Kan gazı analizi: Vücudun oksijenlenme durumunu değerlendirmek için yapılabilir.
• Böbrek ve akciğer fonksiyon testleri: Altta yatan nedenleri araştırmak için gereklidir.
• Kemik iliği biyopsisi: Polisitemia Vera gibi durumlarından şüphelenildiğinde gerekebilir.

Doktorun, durumunun nedenine bağlı olarak sana özel bir tedavi planı oluşturacaktır. Eğer sorun dehidratasyonsa, bol sıvı tüketimi önerilecektir. Eğer altta yatan bir akciğer hastalığı varsa, bu hastalığın tedavisi önceliklendirilecektir. Polisitemia Vera gibi durumlarda ise kanın azaltılması (flebotomi) veya ilaç tedavisi gerekebilir.

Unutma, her zaman bir sağlık profesyoneline danışarak bilgi almak en doğrusudur. Kendi kendine teşhis koymak veya tedavi uygulamak riskli olabilir.