Türkiye Büyük Millet Meclisini kim kurdu?
Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni Kim Kurdu?
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) kuruluş hikayesi, aslında milletin kendi kaderini eline alma mücadelesinin en somut ve en parlak örneğidir. Bu Meclis, tek bir kişinin veya küçük bir grubun kararıyla değil, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde, Anadolu’nun dört bir yanından gelen milletvekillerinin ortak iradesiyle vücut buldu. Düşünün ki, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal, işgal altındaki bir ülkede, umutların tükenmek üzere olduğu bir dönemde, yeni bir yola çıkıyor. Bu yolun temel taşı da TBMM olacak.
Temel Fikir ve İlk Adımlar:
- Mustafa Kemal’in Milli Mücadele’yi başlatma kararlılığı, İstanbul Hükümeti’nin vatanı savunma konusundaki yetersizliği ve işgalcilere karşı duruşu, yeni bir milli otorite ihtiyacını doğurdu.
- Mustafa Kemal, 23 Nisan 1920’de Ankara’da TBMM’yi açarak, milli egemenliğin kaynağını doğrudan millete dayandırdı. Bu, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemindeki meşrutiyetten çok daha ileri bir adımdı; çünkü egemenlik artık padişahta değil, doğrudan milletteydi.
- Meclise katılan milletvekilleri, sadece belirli bölgeleri değil, işgal altındaki bölgelerden gelen ve direnişi temsil eden isimlerdi. Örneğin, işgal nedeniyle İstanbul’dan ayrılamayan veya başka bölgelerde direniş faaliyetlerinde bulunan pek çok temsilci de bu Meclis’in bir parçası oldu.
Milletvekillerinin Ortak Ruhu ve Temsil Gücü:
Deneyimlerime göre, TBMM’nin gücü, sadece kurucusu Mustafa Kemal’den değil, aynı zamanda orada bulunan ve farklı geçmişlerden gelen ama aynı ortak amaç etrafında birleşen vekillerin kolektif ruhundan geliyor. Bu vekiller, Anadolu’nun her köşesinden, köylerden, kasabalardan, şehrilerden gelmiş insanlardı. Onların ortak tek bir derdi vardı: vatanı kurtarmak. Bu ortak amaç, aralarındaki siyasi, sosyal veya bölgesel farklılıkları ortadan kaldırmıştı.
Pratik Tavsiye: Eğer bir topluluk veya organizasyon için bir liderlik modeli arıyorsan, TBMM’nin kuruluş sürecindeki bu birlik ve beraberlik ruhunu kendine örnek alabilirsin. Tek bir kişinin kararlılığı kadar, o kararlılığı hayata geçirecek ve ona destek olacak geniş bir tabanın olması da kritik öneme sahip.
TBMM’nin Rolü ve Etkisi:
TBMM’nin kurulması, sadece bir sembolik hareket değildi. Bu Meclis, Milli Mücadele’nin yürütme organı haline geldi. Hükümet kurdu (İcra Vekilleri Heyeti), orduyu yönetti, dış ilişkilerde ülkeyi temsil etti ve en önemlisi, 1921 Anayasası’nı kabul ederek egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğunu hukuki olarak tescil etti. Bu, dünyada eşi benzeri az görülen bir durumdu; savaşın ortasında, işgal altındaki bir ülkede, halkın iradesiyle kurulan bir meclisin ülkeyi yönetmesi.
Önemli Rakamlar ve Tarihler:
- 23 Nisan 1920: TBMM’nin açılış tarihi.
- İlk Meclis’te yaklaşık 150 civarında milletvekili bulunuyordu.
- Bu vekillerin önemli bir kısmı, daha önceki Osmanlı Mebusan Meclisi’nden gelen ve Milli Mücadele’ye katılan üyelerden oluşuyordu.
Sonuç Yerine Bir Öneri: TBMM’nin kuruluş sürecini anlamak, aslında Türkiye Cumhuriyeti’nin temelindeki demokrasi ve bağımsızlık ilkesini daha iyi kavramak anlamına gelir. Eğer bu mirasa sahip çıkmak istiyorsan, demokrasinin her bir kurumunun ne kadar zorlu süreçlerden geçerek kurulduğunu bilmek, sana bu değerlerin kıymetini daha iyi hissettirecektir.