Çiğ süt kesilirse ne yapılır?

Çiğ Süt Kesilirse Ne Yapmalı?

Çiğ sütün kesilmesi, çoğu zaman panik yaratır. Ama endişelenme, bu aslında pek de dünyanın sonu değil. Deneyimlerime göre çiğ süt kesildiğinde yapabileceğin birkaç şey var ve aslında bu kesilme, yeni lezzetlere kapı aralayabilir.

Kesilme Neden Olur ve Bunu Nasıl Anlarız?

Çiğ sütün kesilmesinin en temel nedeni, içerisindeki laktik asit bakterilerinin süt şekerini (laktoz) laktik aside dönüştürmesidir. Bu, sütün pH seviyesini düşürür ve proteinlerin (özellikle kazeinin) pıhtılaşmasına yol açar. Bu durum genellikle sütün tazeliğinin azaldığının veya doğru sıcaklıkta saklanmadığının bir işaretidir. Sütün içinde beyaz, pütürlü veya jelimsi bir yapı oluştuysa, hafif ekşi bir koku ve tat alıyorsan, sütün kesilmeye başladığını anlayabilirsin. Beklemiş ve sıcakta kalmış sütlerde bu durum daha sık görülür.

Kesilmiş Sütü Yeniden Değerlendirme Yöntemleri

Kesilmiş sütü çöpe atmak yerine, onu lezzetli bir şekilde değerlendirebilirsin. İşte pratik önerilerim:

• Ev Yapımı Yoğurt veya Ayran: Sütün hafifçe pıhtılaşmış olması, onu yoğurt yapımı için harika bir aday yapar. Sütü ısıtıp mayalayarak ev yapımı yoğurt elde edebilirsin. Eğer sütün pıhtısı belirginse ve suyu ayrılmışsa, bu pıhtıyı süzüp yoğurt olarak kullanabilir, suyunu da tadını beğenirsen ayran yapmak için kullanabilirsin. Özellikle kesilmenin başlangıç aşamasındaysa bu yöntem çok işe yarar.
• Lor Peyniri ve Tereyağı: Sütün kesilerek pıhtılaşması, lor peyniri yapmak için idealdir. Pıhtılaşan sütü ısıtıp süzdüğünde elde edeceğin lor peynirini kahvaltılık veya çeşitli tariflerde kullanabilirsin. Hatta sütün suyunu ve pıhtısını dikkatlice ayırarak, pıhtıyı temiz bir bez içinde iyice sıkarak tereyağı da elde edebilirsin. Bu biraz zahmetli olsa da, tamamen doğal ve kendi yaptığın bir tereyağı olur.
• Hamur İşlerinde Kullanım: Kesilmiş süt, kek, börek, krep gibi hamur işlerinin tariflerinde süt yerine kullanılabilir. Sütün asidik yapısı, hamurun daha kabarık ve yumuşak olmasına yardımcı olabilir. Örneğin, bir kek tarifinde kullanacağın süt yerine kesilmiş sütü süzerek (sadece pıhtı kısmını) kullanabilirsin. Mayi kısmını ise başka tariflerde değerlendirmeyi deneyebilirsin.
• Çorbalar ve Soslar: Eğer süt sadece hafifçe kesilmişse ve keskin bir ekşiliği yoksa, çorbaların veya sosların kıvamını artırmak için kullanabilirsin. Özellikle kremalı çorbalarda veya beşamel sos gibi süt bazlı soslarda, kesilmenin başlangıcındaki sütü bir miktar ısıtarak ve sürekli karıştırarak kullanabilirsin.

Kesilme Önleme ve Saklama İpuçları

Çiğ sütünüzün kesilmesini önlemek için alabileceğin birkaç önlem var:

• Doğru Saklama: Çiğ sütü buzdolabında, 2-4°C arası sıcaklıkta saklamalısın. Ağzı sıkıca kapalı, tercihen cam bir kapta muhafaza etmek tazeliğini daha uzun süre korumasını sağlar. Sütü buzdolabının en soğuk bölümünde, genellikle arka raflarda saklaman tavsiye edilir.
• Tüketim Süresi: Çiğ sütü en geç 2 gün içinde tüketmeye çalış. Eğer sütün tamamını bu sürede tüketemeyeceksen, daha küçük porsiyonlara ayırarak saklaman daha iyi olabilir.
• Isıtma ve Soğutma: Sütü kullanmadan önce oda sıcaklığına getirmek yerine, doğrudan buzdolabından alıp kullanmak daha iyidir. Sütü tekrar tekrar ısıtıp soğutmak da kesilme riskini artırır.
• Gözlemle: Sütü kullanmadan önce kokusunu ve görüntüsünü kontrol et. Hafif bir kesilme belirtisi görüyorsan hemen yukarıdaki yöntemlerden birini deneyebilirsin.

Unutma, süt kesilmek her zaman bozulduğu anlamına gelmez. Çoğu zaman onu farklı şekillerde değerlendirebilirsin. Önemli olan hijyen kurallarına dikkat ederek ve sütün durumunu iyi gözlemleyerek hareket etmektir.