Dut ağacına hangi meyve aşı yapılır?

Dut Ağacına Hangi Meyve Aşılanır?

Dut ağacına aşı yaparken aslında temel mantık şu: Aynı aileden veya birbirine yakın türlerden meyveleri duta aşılayabilirsin. Bu, dutun güçlü kök yapısını ve dayanıklılığını kullanarak farklı lezzetler elde etmeni sağlar.

Dut Ağacına Aşılanabilecek Başlıca Meyveler

Deneyimlerime göre dut ağacına en başarılı şekilde aşılanabilen meyveler şunlar:

• Karasız Dut (Mor Dut) ile Beyaz Dut Aşılaması: Bu en yaygın ve en kolay olanıdır. Eğer bahçende sadece beyaz dut varsa ama mor dutun o yoğun tatlılığını da istiyorsan, beyaz dut anaç üzerine mor dut sürgünü aşısı yapabilirsin. Tam tersi de mümkün tabii. Bu genellikle kalem aşı yöntemi ile başarılı olur. Yapraklar çıkmadan, yani ilkbaharın başlarında bu işlemi yapmak en iyisidir. Aşıladığın dalın üzerinde ilk yıl az da olsa meyve alman mümkün, ama asıl verimi sonraki yıllarda alırsın.
• Ahududu ve Böğürtlen (Rubus Cinsi): Dutun da ait olduğu Moraceae familyasına yakın olan Rosaceae familyasından ahududu ve böğürtlen gibi meyveleri de duta aşılamak teorik olarak mümkün. Ancak bu, ilk madde kadar yaygın ve garantili değildir. Özellikle sürgün aşı yöntemini deneyenler olmuştur. Burada dikkat edilmesi gereken, aşının tutması için hem dut anaçının hem de aşılanacak ahududu veya böğürtlen sürgünlerinin sağlıklı olmasıdır. Ayrıca, bu tür aşıların verimliliği ve meyve kalitesi beklentinin altında kalabilir. Eğer denemek istersen, mayıs sonu veya haziran başı gibi sıcak havalarda, iyi beslenmiş ve güçlü bir dut anaç üzerinde denemeni öneririm.
• İncir (Ficus Cinsi) ile Dut Aşılaması: İncir ve dut, Moraceae familyasına ait olmaları nedeniyle birbirlerine akrabadırlar. Bu akrabalık, aşılamayı daha olası kılar. Yama aşı veya sürgün aşı bu durumda işe yarayabilir. İncir, duta göre daha hassas bir meyve olduğu için, güçlü ve yaşlı bir dut ağacının üzerine incir aşılamak, incir ağacının kendiliğinden yetişmesinden daha iyi sonuç verebilir. Özellikle soğuk bölgelerde, incirin dutun dayanıklılığından faydalanmasını sağlamak amaçlanabilir. Aşılamayı, anaç dut ağacının büyüme döneminin başladığı, ancak yaprakların henüz tam açılmadığı Nisan ortası veya sonu gibi yapabilirsin.

Pratik İpuçları ve Önemli Noktalar

• Doğru Zamanlama: Aşılamanın başarısı için zamanlama çok kritiktir. Genellikle ilkbaharın başları (yapraklar çıkmadan) kalem aşı için, yaz başı ise yama veya sürgün aşı için uygundur. Anaç ağacın uykuda olduğu ama canlanmaya başladığı dönem en idealidir.
• Sağlıklı Anaç ve Sürgün: Aşılayacağın dut ağacının ve aşı yapacağın meyve sürgününün hastalıksız, güçlü ve sağlıklı olması şart. Zayıf veya hastalıklı bir anaç üzerine aşı tutsa bile verimli olmaz.
• Aşı Bandı ve Macunu: Aşı yerini nemden ve kurumadan korumak için özel aşı bantları kullanmalısın. Aşılandıktan sonra açıkta kalan yerlere de aşı macunu sürmek, hem yara yerini kapatır hem de mantari hastalıklara karşı korur.
• Sabır: Aşı tuttuktan sonra hemen meyve beklememek lazım. Genellikle ilk yıl aşı yerinde bir miktar büyüme olur, ikinci yıl sürgün verir ve üçüncü yıldan itibaren meyve görmeye başlarsın.
• Kültürel Farklılıklar: Unutma ki aşıladığın meyve, anaç dutun lezzetini veya özelliklerini bir miktar alabilir. Yani, beyaz dut üzerine mor dut aşıladığında çıkan mor dut, saf mor dut kadar yoğun tatlı olmayabilir ama yine de tatlılık farkını hissedersin.

Deneyimlerime göre, bu tür bahçe işlerinde en iyi sonucu sabırla ve doğru teknikleri uygulayarak alırsın. Dut ağacı zaten dayanıklı bir anaçtır, bu da sana farklı denemeler için iyi bir zemin hazırlar.