Üçlü İtilaf Bloku nedir?

03.03.2025 0 görüntülenme

20. yüzyılın başları, Avrupa'da güç dengelerinin sürekli değiştiği, büyük devletlerin birbirleriyle rekabet halinde olduğu bir dönemdi. Bu rekabet, ittifakların kurulmasına ve bloklaşmalara yol açtı. İşte bu bloklaşmalardan biri de Üçlü İtilaf'tı. Peki, Üçlü İtilaf tam olarak neydi ve neden kuruldu?

Üçlü İtilaf'ın Temelleri: Neden Kuruldu?

Üçlü İtilaf, 1907 yılında İngiltere, Fransa ve Rusya arasında kurulan bir ittifaktır. Ancak bu ittifakın temelleri, aslında daha önceki yıllarda atılmıştı. Özellikle Almanya'nın güçlenmesi ve yayılmacı politikaları, İngiltere ve Fransa'yı endişelendirmişti. Rusya ise Balkanlar'daki çıkarlarını korumak ve Almanya'nın etkisini dengelemek istiyordu.

Bu üç devletin farklı çıkarları olsa da, ortak bir düşmana karşı bir araya gelmeleri kaçınılmazdı. Almanya'nın artan askeri gücü ve donanma yarışına girmesi, İngiltere'yi denizlerdeki hakimiyetini kaybetme korkusuyla karşı karşıya bırakmıştı. Fransa ise 1871'deki Fransa-Prusya Savaşı'nda kaybettiği toprakları geri almak ve Almanya'nın olası saldırılarına karşı korunmak istiyordu. Rusya ise Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Balkanlar'daki etkisini kırmak ve Slav kardeşlerini korumak amacındaydı.

İttifakın Oluşumu: Adım Adım Üçlü İtilaf

Üçlü İtilaf'ın oluşumu, birkaç aşamada gerçekleşti. İlk adım, 1904 yılında İngiltere ve Fransa arasında imzalanan "İtilaf-ı Vefak" (Entente Cordiale) idi. Bu anlaşma, iki ülke arasındaki sömürgecilik rekabetine son vererek, karşılıklı işbirliğinin önünü açtı. İkinci adım ise 1907'de İngiltere ve Rusya arasında imzalanan bir anlaşmaydı. Bu anlaşma, iki ülke arasındaki Orta Asya'daki rekabeti sona erdirerek, İngiltere'nin Rusya'yı Almanya'ya karşı bir denge unsuru olarak görmesini sağladı. Bu iki anlaşma, Üçlü İtilaf'ın temelini oluşturdu.

Son olarak, Fransa'nın arabuluculuğu ile Rusya da İtilaf-ı Vefak'a dahil oldu ve böylece İngiltere, Fransa ve Rusya arasında Üçlü İtilaf resmen kurulmuş oldu. Bu ittifak, I. Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri'ne (Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu) karşı savaşan temel güçlerden biri olacaktı.

Üçlü İtilaf'ın Sonuçları: I. Dünya Savaşı ve Sonrası

Üçlü İtilaf'ın kurulması, Avrupa'daki güç dengelerini önemli ölçüde değiştirdi. Bu ittifak, Almanya'nın yayılmacı politikalarına karşı bir denge unsuru oluştururken, aynı zamanda Avrupa'yı iki büyük bloka ayırdı. Bu bloklaşma, I. Dünya Savaşı'nın çıkmasında önemli bir rol oynadı. Savaşın ardından Üçlü İtilaf dağılsa da, bu ittifakın mirası, 20. yüzyılın siyasi haritasını şekillendirmede etkili oldu.