Fesleğen kurudu ne yapmalıyım?
Fesleğen Kurudu: Ne Yapmalı?
Fesleğeninin yapraklarının sararıp kuruduğunu görmek can sıkıcı olabilir. Ama panik yapmaya gerek yok, genellikle birkaç basit müdahale ile bitkini kurtarabilirsin.
Işık Yetersizliği ve Aşırı Sulama
Fesleğen, günde en az 6-8 saat doğrudan güneş ışığına ihtiyaç duyar. Eğer balkonunda veya pencere kenarında yeterince ışık almıyorsa, yapraklar solgunlaşır ve kurur. Deneyimlerime göre, fesleğen için en yaygın hata aşırı sulama. Toprağın sürekli ıslak kalması köklerin çürümesine neden olur. Bu da yaprakların sararması ve kurumasıyla kendini gösterir.
Ne Yapmalısın?
- Işık Kontrolü: Fesleğenini daha aydınlık bir yere taşı. Gün içinde birkaç saat doğrudan güneş ışığı alabileceği bir köşe seç. Eğer içeride yetiştiriyorsan, günde en az 4-6 saat pencere önünde tut.
- Sulama Düzeni: Parmağını toprağın birkaç cm derinine batır. Eğer nemliyse henüz sulama zamanı gelmiş demektir. Toprağın tamamen kurumasına izin verme ama sürekli de ıslak tutma. Genellikle haftada 1-2 kez sulama yeterli olur, bu da hava sıcaklığına ve saksının büyüklüğüne göre değişir. Saksının dibinde su birikmemesine özen göster.
- Toprak Nemini Kontrol Et: Saksı altlığını kontrol et. Eğer sürekli su doluysa, sulama sıklığını azaltmalısın.
Besin Eksikliği ve Havasız Toprak
Fesleğen, büyümek için besine ihtiyaç duyar. Özellikle yapraklarının sararması, azot eksikliğinin bir işareti olabilir. Ayrıca, zamanla toprak sıkışabilir ve köklerin hava almasını engelleyebilir. Bu da besin emilimini zorlaştırır.
Ne Yapmalısın?
- Gübreleme: İlkbahar ve yaz aylarında, fesleğen büyüme dönemindeyken sıvı organik gübre ile ayda bir kez besleyebilirsin. Domates gübresi veya genel amaçlı bitki besinleri işe yarar. Eğer hazır sıvı gübre kullanıyorsan, paketin üzerindeki talimatları dikkatlice oku, genellikle 1 litre suya 5 ml eklemek yeterli olur.
- Toprak Havalandırma: Bir çubuk veya küçük bir el aletiyle toprağın üst katmanını nazikçe havalandır. Bu, köklere oksijen gitmesini sağlar.
- Toprak Değişimi: Eğer fesleğenini uzun süredir aynı toprakta yetiştiriyorsan, her yıl veya iki yılda bir taze, iyi drene olan bir saksı toprağına aktarmak iyi gelir.
Kök Sorunları ve Hata Zamanlaması
Bazen fesleğenin kuruması, köklerin çok sıkışık olmasından kaynaklanabilir. Saksı çok küçükse, kökler etrafında dönmeye başlar (kök bağlama) ve bu da bitkinin sağlığını olumsuz etkiler. Ayrıca, aşırı budama veya yanlış zamanda yapılan budama da bitkiyi strese sokabilir.
Ne Yapmalısın?
- Kök Kontrolü: Eğer saksının altından köklerin çıktığını görüyorsan, bitkinin köklerinin sıkışmış olması muhtemel. Bitkiyi daha büyük bir saksıya aktarman gerekir. Yeni saksının eskisinden en az 2-3 cm daha geniş olması yeterlidir. Aktarırken eski saksıdan çıkarmak zor olabilir, saksının kenarlarına hafifçe vurarak veya saksıyı yan yatırarak çıkarmayı dene.
- Budama Önerileri: Fesleğenin daha gürleşmesi için düzenli olarak tepe noktalarından budama yapmalısın. Sadece yaprakları değil, dalın ucundaki filizleri de al. Bu, bitkinin daha fazla yan dal çıkarmasını sağlar. Eğer fesleğenin çiçeklenmeye başladığını görürsen, çiçek saplarını da kes. Çünkü çiçekler enerjiyi yapraklardan alır ve bu da fesleğenin lezzetini azaltır.
- Hastalık Kontrolü: Nadiren de olsa, yapraklarda lekeler veya küflenme varsa bu bir mantar hastalığı olabilir. Böyle bir durumda etkilenen yaprakları hemen ayır ve sulama düzenini gözden geçir.