Adli sicil kaydı çift sorgulu ne demek?

Adli Sicil Kaydı Çift Sorgulu Ne Anlama Geliyor?

Öncelikle şunu netleştirelim: Adli sicil kaydı "çift sorgulu" diye bir terim yok. Muhtemelen kastedilen, bir kişinin adli sicil kaydının farklı kurumlar tarafından birden fazla kez sorgulanmasıdır. Bu durum, kişinin neden başvurduğuna ve hangi belgeyi talep ettiğine göre değişir.

Yani, birisi senden "çift sorgulu adli sicil kaydı" isterse, aslında senden birden fazla farklı amaçla adli sicil kaydının istenebileceğini anlatmak istiyordur. Mesela iş başvurusu için bir kere, askerlik işlemleri için bir kere daha gibi.

Adli Sicil Kaydı Neden ve Nasıl Sorgulanır?

Adli sicil kaydı, kişilerin geçmişte işlediği suçlar, bunlara karşılık verilen cezalar ve güvenlik tedbirleri hakkında bilgi içeren resmi bir belgedir. Bu kayıtlar, devlet tarafından tutulur ve çeşitli amaçlarla talep edilebilir. Deneyimlerime göre, en sık karşılaştığımız durumlar şunlar:

  • İş Başvuruları: Birçok özel şirket, özellikle de hassas görevlerde (finans, güvenlik, çocuklarla ilgili işler vb.) çalışan personel alırken adli sicil kaydını görmek ister. Bu, işverenin aday hakkında bilgi sahibi olmasını ve riskleri değerlendirmesini sağlar. Örneğin, bir bankada çalışacak kişinin zimmete para geçirme gibi bir sabıka kaydı olup olmadığına bakılır.
  • Kamu Kurumları: Memuriyet veya kamu personeli alımlarında adli sicil kaydı sorgulanması zorunludur. Belirli suçlardan hüküm giymiş kişilerin kamu hizmetine alınması uygun görülmez. Örneğin, kamuya hizmet veren bir kurumda çalışacak birinin görevi kötüye kullanma gibi bir suçtan hüküm giymemiş olması beklenir.
  • Vesayet ve Velayet İşlemleri: Birine vası veya veli atanacaksa, kişinin adli sicil kaydının temiz olması önemlidir. Bu, çocuğun veya kısıtlı kişinin güvenliğini sağlamak amacıyla yapılır.
  • Silah Ruhsatı Başvuruları: Silah ruhsatı almak isteyen kişilerin adli sicil kayıtları titizlikle incelenir. Belirli suçlardan hüküm giymiş kişilere silah ruhsatı verilmez.
  • Pasaport ve Vize İşlemleri: Bazı ülkeler, ülkeye giriş izni verirken adli sicil kaydını talep edebilir.

Bu sorgulamalar genellikle e-Devlet üzerinden veya bizzat adliyelerde bulunan Adli Sicil Müdürlükleri aracılığıyla yapılır. e-Devlet üzerinden alınan sabıka kaydının çıktısını alıp ilgili kuruma teslim edebilirsin.

"Temiz Sabıka" Ne Demek ve Kayıtlarda Neler Yer Alır?

Adli sicil kaydının "temiz" olması, o kişinin hakkında kesinleşmiş bir mahkumiyet kararının bulunmadığı anlamına gelir. Ancak bu, kişinin hiç adli bir işlemle karşılaşmadığı anlamına gelmez. Kayıtlarda şu tür bilgiler yer alabilir:

  • Kesinleşmiş Mahkumiyet Kararları: Kişinin hangi suçu işlediği, hangi cezayı aldığı ve bu cezanın ne zaman kesinleştiği gibi bilgiler bulunur. Örneğin, "dolandırıcılık suçundan 2 yıl hapis cezası" gibi.
  • Denetimli Serbestlik: Hapis cezasının bir kısmını cezaevinde çektikten sonra kalan kısmının denetimli serbestlik altında geçirilmesi durumu da kayıtlarda yer alır.
  • Adli Kontrol: Bir suçtan yargılanırken mahkemenin belirli yükümlülükler getirmesi durumudur.
  • Beraat Kararları: Yargılanan kişinin suçsuz bulunması durumunda alınan beraat kararları da belirli bir süre kayıtlarda kalır ve daha sonra silinir.
  • Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı (KYOK): Savcının dava açmaya yeterli delil bulamadığı durumlarda verilen karardır. Bu tür kararlar da belirli sürelerle kayıtlarda kalır.

Önemli bir nokta da şudur: Belirli suçlardan hüküm giyenler için ceza zaman aşımına uğradığında veya kanunda belirtilen süreler dolduğunda adli sicil kayıtları silinebilir. Örneğin, basit yaralama gibi suçlarda ceza zaman aşımı daha kısa olabilirken, daha ağır suçlarda bu süre daha uzundur.

Adli Sicil Kaydı Silinir Mi? Nasıl Güncellenir?

Evet, adli sicil kaydı silinebilir. Bu genellikle kanunda belirtilen sürelerin dolması veya mahkeme kararıyla olur. Örneğin, bir kişi küçük bir suçtan ceza aldıysa ve belirli bir süre içinde yeni bir suç işlemezse, kaydı otomatik olarak silinebilir. Bu süreler suçun niteliğine göre değişir. Birkaç örnek vermek gerekirse:

  • Özel kanunlarda yer alan bazı suçlar için cezanın infazından itibaren belirli bir süre sonra kayıtlar silinir.
  • Örneğin, Türk Ceza Kanunu'na göre belirli suçlardan hapis cezası alanların cezaları infaz edildikten sonra, bazı durumlarda 5 yıl, bazı durumlarda 10 yıl gibi sürelerle kayıtlar silinmeyebilir, ancak daha sonra silinebilir hale gelir.

Eğer adli sicil kaydında yanlışlık olduğunu düşünüyorsan veya silinmesi gereken bir kayıtın hala durduğunu fark edersen, bulunduğun yerdeki Adli Sicil Müdürlüğü'ne başvurarak düzeltme veya silme talebinde bulunabilirsin. Genellikle dilekçe ile başvuru yapılır ve gerekli belgeler sunulur. Mahkeme kararıyla silinmesi gereken durumlar için ilgili mahkemeden kararının adli sicil kaydına işlenmesini talep etmen gerekebilir.

Son olarak, bir yere başvururken senden istenen adli sicil kaydının türünü tam olarak öğrenmeye çalış. "Adli sicil kaydı" genellikle genel bir ifadedir. Bazen "Arşiv Kaydı" da istenebilir, bu daha detaylı bir bilgidir. Hangi belgenin istendiğini netleştirmek, işini kolaylaştıracaktır.