II. Abdülhamid'in uyguladığı otoriter yönetim tarzı hangi kavramla isimlendirilmiştir?
İçindekiler
II. Abdülhamid, Osmanlı İmparatorluğu'nun çalkantılı bir döneminde tahta geçmiş ve imparatorluğu ayakta tutmak adına bir dizi reform ve uygulamaya imza atmıştır. Ancak, bu reformların yanı sıra, yönetim tarzı da oldukça dikkat çekici ve tartışmalı olmuştur. Özellikle uyguladığı otoriter yönetim, tarih sahnesinde önemli bir yer edinmiştir. Peki, II. Abdülhamid'in bu otoriter yönetim tarzı hangi kavramla isimlendirilir ve bu kavramın içeriği nelerdir?
İstibdat Dönemi: Abdülhamid'in Otoriter Yönetimi
II. Abdülhamid'in uyguladığı otoriter yönetim tarzı, genellikle İstibdat Dönemi olarak adlandırılır. Bu dönem, 1876'da Kanun-i Esasi'nin (ilk Osmanlı anayasası) ilan edilmesiyle başlayan Meşrutiyet döneminin kısa sürmesi ve 1878'de Abdülhamid tarafından Meclis-i Mebûsan'ın (parlamento) kapatılmasıyla başlar. İstibdat, kelime anlamı olarak baskı, zorbalık ve keyfi yönetim anlamına gelir ve II. Abdülhamid'in bu dönemdeki uygulamalarını büyük ölçüde yansıtır.
İstibdat Dönemi'nde, sıkı bir sansür uygulanmış, muhalif hareketler ve düşünceler şiddetle bastırılmıştır. Gazeteler, dergiler ve kitaplar sansürden geçirilmiş, siyasi faaliyetler yasaklanmıştır. Jurnalcilik sistemi yaygınlaşmış, insanlar birbirlerini ihbar etmeye teşvik edilmiştir. Bu durum, toplumda korku ve güvensizlik ortamı yaratmıştır.
İstibdat Dönemi'nin Temel Özellikleri
İstibdat Dönemi'nin belirgin özellikleri şunlardır:
- Sansür ve Basın Kontrolü: Her türlü yayın sıkı bir denetimden geçirilmiş, hükümeti eleştiren veya muhalif görüşlere yer veren yayınlar yasaklanmıştır.
- Jurnalcilik ve İhbar: İnsanlar arasındaki güven duygusu zedelenmiş, muhbirler aracılığıyla bilgi toplanmış ve muhalifler cezalandırılmıştır.
- Siyasi Baskı ve Sürgünler: Muhalif siyasi hareketler ve örgütler bastırılmış, birçok aydın ve siyasetçi sürgüne gönderilmiştir.
- Merkeziyetçi Yönetim: Yetkiler padişahın elinde toplanmış, merkezi hükümetin gücü artırılmıştır.
Ancak, İstibdat Dönemi sadece baskı ve sansürden ibaret değildi. II. Abdülhamid, aynı zamanda eğitim, ulaşım ve altyapı alanlarında önemli reformlara da imza atmıştır. Birçok okul, hastane ve demiryolu inşa ettirilmiştir. Bu dönemde yapılan yatırımlar, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme çabalarına katkı sağlamıştır.
II. Abdülhamid'in İstibdat Dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde yaşanan karmaşık ve çalkantılı sürecin önemli bir parçasıdır. Bu dönem, hem baskıcı uygulamaları hem de modernleşme çabalarıyla tarihe geçmiştir.