Gözlük ölçüsünde ekartman ne demek?

Gözlük Ölçüsünde Ekartman: Neden Önemli?

Gözlük alırken karşımıza çıkan o küçük ama önemli terim: ekartman. Bu ölçü, gözlüğün sana tam olarak oturması ve en iyi görüşü sağlaması için kritik bir rol oynuyor. Peki, nedir bu ekartman ve neden bu kadar mühim? Gözlük dünyasında yıllarımı geçirmiş biri olarak deneyimlerime göre, ekartman senin gözlük seçiminde en çok dikkat etmen gereken unsurlardan biri.

Ekartman, aslında basitçe bir gözlüğün camlarının merkezden merkeze olan uzaklığı anlamına gelir. Genellikle milimetre (mm) cinsinden ifade edilir. Bu ölçü, gözlüğün köprüsünün genişliğiyle doğrudan ilişkilidir.

Ekartmanın Gözlüğe Oturuşu ve Görüş Açısı Üzerindeki Etkisi

Ekartman ölçüsü, gözlüğün yüzüne nasıl oturacağını belirler. Eğer ekartman çok küçükse, yani gözlük camları birbirine çok yakınsa, gözlüğün burnuna binen baskısı artabilir ve rahatsızlık verebilir. Ayrıca, bu durum bakışlarını daraltarak görüş açını kısıtlayabilir. Tam tersine, eğer ekartman çok büyükse, yani gözlük camları birbirinden çok uzaksa, gözlük yüzünde duruşunu kaybedebilir, sürekli kayabilir ve estetik olarak hoş görünmeyebilir. Merkezlerin burun köprüsüne denk gelmemesi, aynı zamanda merceklerin optik merkezlerinin göz bebeklerinden sapmasına neden olarak görüşte bozulmalara yol açabilir.

Örneğin, eğer göz bebeklerin arasındaki mesafe (PD - pupillary distance) 62 mm ise ve satın alacağın gözlüğün ekartmanı 50 mm ise, bu gözlük genel olarak yüzüne uygun olabilir. Ancak, eğer aynı PD değerine sahipsen ve ekartmanı 45 mm olan bir gözlük seçersen, camların optik merkezleri göz bebeklerinden daha içeriye kayacağı için görüşünde bulanıklık veya çift görme gibi sorunlar yaşayabilirsin. Bu yüzden, gözlük ölçünü belirlerken ekartmanın da doğru seçilmesi şart.

Doğru Ekartman Nasıl Seçilir?

Doğru ekartmanı seçmenin en temel yolu, göz doktorundan veya optisyenden aldığın reçetedeki PD (pupillary distance) ölçünü bilmektir. Bu ölçü, göz bebeklerinin merkezleri arasındaki mesafedir. İdeal ekartman, genellikle PD ölçüne yakın olmalıdır. Örneğin, eğer PD'n 64 mm ise, 62 mm ile 66 mm arasındaki ekartmanlara sahip gözlükler senin için daha uygun olacaktır.

Deneyimlerime göre, bazı optisyenler gözlük reçetesine direkt ekartman ölçüsünü de yazarlar. Eğer yazmıyorsa, yine de optisyene sorarak bu bilgiyi alabilirsin. Kendi başına ölçmeye kalkmak yerine, uzman bir gözlükçüden yardım alman en doğrusudur.

Ayrıca, gözlüğün genel duruşunu ve yüzündeki genişliğini de düşünmek önemlidir. Yuvarlak yüzlü biriyseniz köşeli ve daha dar bir çerçeve, köşeli yüzlü biriyseniz daha yuvarlak ve yumuşak hatlı bir çerçeve tercih edilebilir. Bu tamamen kişisel zevkle alakalıdır ama ekartmanın temel matematiksel uyumu es geçilmemelidir.

Ekartman ve Çerçeve Genişliği: Karıştırmamak Gerekir

Burada önemli bir noktayı netleştirmek gerekiyor: ekartman ile çerçevenin genel genişliği aynı şey değildir. Çerçevenin genel genişliği, bir gözlüğün bir ucundan diğer ucuna olan toplam mesafesidir ve bu, her iki camın ekartmanı ile iki adet sapın (temple arms) menteşe noktası ve burun köprüsünün birleştiği yerdeki genişliklerini de içerir. Ancak ekartman, sadece camların merkezden merkeze olan uzaklığıdır.

Bir gözlüğün üzerinde genellikle şöyle bilgiler yazar: 52 □ 18 140.

• 52: Bu, gözlüğün cam çapıdır (genellikle en geniş noktasından ölçülür).
• □: Bu işaret, genellikle iki camın arasındaki köprü genişliğini ifade eder. Yani bu örnekte köprü 18 mm.
• 140: Bu ise sap uzunluğudur.

Bu bilgilerden yola çıkarak, bu gözlüğün ekartmanını kabaca tahmin edebilirsin. Eğer cam çapı 52 mm ise ve köprü genişliği 18 mm ise, camların merkezleri arasındaki mesafe yaklaşık olarak 52 mm (bir camın yarısı) + 18 mm (köprü) + 52 mm (diğer camın yarısı) = 122 mm gibi bir çerçevenin genel genişliğine işaret eder. Ancak ekartman dediğimizde ise, bu 52 mm'lik cam çapının merkezler arasındaki mesafesini değil, o gözlüğün optiksel olarak belirlenmiş iki cam merkezinin arasındaki mesafeyi anlamalıyız. Doğrusu, gözlük reçetesinde belirtilen PD'yi, gözlüğün merkez PD'si ile eşleştirmektir. Bazı üreticiler, bu iki camın merkez arasındaki mesafeyi direkt olarak belirtir. Örneğin, bazı online satış sitelerinde veya etiketlerde 64 mm gibi bir değer görebilirsin. Bu, senin PD'nin 64 mm olması durumunda ideal olduğunu gösterir.

Özetle, ekartman doğrudan göz bebeği mesafene (PD) odaklanarak gözlüğün sana ne kadar uygun olacağını belirleyen temel ölçüdür. Bu ölçüyü göz ardı etmeden, yüzüne en yakışan ve en rahat hissettiren gözlüğü bulabilirsin.