Azak Kalesi hangi antlaşmayla Ruslara bırakıldı?

Azak Kalesi, tarih boyunca stratejik önemi nedeniyle pek çok kez el değiştirmiş, Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya İmparatorluğu arasında uzun süren mücadelelere sahne olmuştur. Peki, Azak Kalesi hangi antlaşmayla kesin olarak Ruslara bırakılmıştır? Bu sorunun cevabı, 18. yüzyılın ortalarına damgasını vuran bir barış antlaşmasında gizlidir.

Azak Kalesi'nin Tarihsel Önemi

Azak Kalesi, bulunduğu coğrafi konum itibarıyla Karadeniz'e açılan önemli bir kapı niteliğindeydi. Bu nedenle, hem Osmanlılar hem de Ruslar için büyük bir stratejik değere sahipti. Kale, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuzey sınırlarını korurken, Rusya İmparatorluğu için ise güneye inme ve Karadeniz'de söz sahibi olma yolunda kritik bir adımdı. Yüzyıllar boyunca süren savaşlar ve kuşatmalar, kalenin tarihine damgasını vurmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu, Azak Kalesi'ni uzun yıllar boyunca elinde tutmuş ve Karadeniz'deki hakimiyetini bu kale üzerinden sürdürmüştür. Ancak, Rusya'nın güçlenmesi ve yayılmacı politikaları, kaleyi hedef haline getirmiştir. Ruslar, Azak Kalesi'ni ele geçirmek için defalarca girişimde bulunmuş ve bu girişimler uzun süren savaşlara yol açmıştır.

Belgrad Antlaşması ve Azak Kalesi

Azak Kalesi'nin Rusya'ya bırakılmasının kesinleştiği antlaşma, 1739 yılında imzalanan Belgrad Antlaşması'dır. Bu antlaşma, 1736-1739 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sona erdirmiş ve iki ülke arasındaki sınırları yeniden çizmiştir. Antlaşma ile Azak Kalesi, Rusya İmparatorluğu'na bırakılmıştır. Ancak, antlaşmanın bazı şartları Osmanlı İmparatorluğu'nun lehineydi. Örneğin, Rusya'nın kaleyi tahrip etmesi ve Karadeniz'de donanma bulundurmaması kararlaştırılmıştı.

Belgrad Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu için bir gerileme döneminin başlangıcı olarak kabul edilebilir. Zira, bu antlaşma ile Osmanlılar, önemli bir stratejik noktayı kaybetmiş ve Rusya'nın güneye doğru yayılmasının önünü açmıştır. Ancak, antlaşmanın şartları sayesinde Osmanlılar, Karadeniz'deki hakimiyetlerini bir süre daha koruyabilmişlerdir.

Antlaşmanın Sonuçları ve Önemi

Belgrad Antlaşması, Azak Kalesi'nin Rusya'ya bırakılmasıyla sonuçlanmış olsa da, antlaşmanın şartları Osmanlı İmparatorluğu'nun Karadeniz'deki varlığını bir süre daha devam ettirmesine olanak sağlamıştır. Ancak, bu durum uzun sürmemiş ve ilerleyen yıllarda Rusya, Karadeniz'de daha da güçlenerek Osmanlı İmparatorluğu'nun hakimiyetini sarsmıştır. Azak Kalesi'nin Rusya'ya geçmesi, Rusya'nın güneye inme politikasının önemli bir adımı olmuş ve Karadeniz'deki güç dengelerini değiştirmiştir.

Azak Kalesi'nin Ruslara bırakılması, Osmanlı İmparatorluğu için bir dönüm noktası olmuş ve imparatorluğun zayıflama sürecini hızlandırmıştır. Bu olay, tarihin akışını değiştiren önemli bir antlaşmanın sonucudur ve günümüzde de tarihçiler tarafından sıkça incelenmektedir.