Pozitif yasa ne demek?
İçindekiler
Hukuk dünyasında sıkça duyduğumuz bir terim olan pozitif yasa, aslında günlük hayatımızı da doğrudan etkileyen bir kavramdır. Peki, tam olarak pozitif yasa ne demek? Bu yazımızda, pozitif hukukun ne anlama geldiğini, özelliklerini ve diğer hukuk türlerinden farklarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Pozitif Hukukun Tanımı
Pozitif hukuk, belirli bir toplumda, belirli bir dönemde yetkili organlar tarafından konulmuş ve yürürlükte olan yazılı veya yazısız hukuk kurallarının tamamını ifade eder. Yani, bir ülkenin anayasası, kanunları, tüzükleri, yönetmelikleri ve hatta örf ve adetleri, o ülkenin pozitif hukukunu oluşturur. Önemli olan nokta, bu kuralların yetkili merciler tarafından konulmuş ve uygulanabilir durumda olmasıdır.
Pozitif hukuk, ideal hukuktan farklı olarak, olması gerekeni değil, olanı ifade eder. Bu, hukukun ideal hedeflerine ulaşma çabasından ziyade, mevcut durumu yansıttığı anlamına gelir. Bir başka deyişle, pozitif hukuk, bir toplumun o anki değerlerini, ihtiyaçlarını ve siyasi iradesini yansıtan bir aynadır.
Pozitif Hukukun Özellikleri
Pozitif hukukun en belirgin özelliği, insan eliyle yaratılmış olmasıdır. Bu, doğa hukukundan veya ilahi hukuktan farklı olarak, belirli bir toplumun iradesiyle oluşturulduğu anlamına gelir. Ayrıca, pozitif hukuk, zamana ve mekana göre değişebilir. Bir ülkenin kanunları, o ülkenin tarihsel, sosyal ve kültürel koşullarına göre şekillenir ve zamanla değişebilir.
Bir diğer önemli özellik ise, pozitif hukukun yaptırım gücüne sahip olmasıdır. Bu, kurallara uyulmadığı takdirde devletin çeşitli mekanizmaları aracılığıyla yaptırımlar uygulanabileceği anlamına gelir. Bu yaptırımlar, para cezalarından hapis cezalarına kadar farklı şekillerde olabilir.
Pozitif Hukuk ve Doğal Hukuk Arasındaki Fark
Pozitif hukuk ile sıklıkla karıştırılan bir diğer kavram ise doğal hukuktur. Doğal hukuk, insanın doğuştan sahip olduğuna inanılan, evrensel ve değişmez hak ve özgürlükleri ifade eder. Yaşama hakkı, özgürlük hakkı, adalet duygusu gibi kavramlar doğal hukukun kapsamına girer.
Pozitif hukuk ise, doğal hukuktan farklı olarak, insan eliyle yaratılmış ve belirli bir toplumda geçerli olan kurallardır. Doğal hukuk, olması gerekeni, ideal olanı ifade ederken, pozitif hukuk, olanı, mevcut durumu ifade eder. Bu iki hukuk türü arasındaki ilişki, ideal olanın mevcut olana yön vermesi şeklinde düşünülebilir. Yani, pozitif hukuk, doğal hukuk ilkelerine uygun olarak şekillenmeye çalışır.
Özetle, pozitif hukuk, bir toplumun belirli bir dönemdeki hukuk sistemini oluşturan, yetkili organlar tarafından konulmuş ve yaptırım gücüne sahip kurallar bütünüdür. Bu kurallar, toplumun değerlerini, ihtiyaçlarını ve siyasi iradesini yansıtır ve zamanla değişebilir. Umarız bu yazı, pozitif yasa ne demek sorusuna açıklık getirmiştir.